«fizika, matematika va informatsion texnologiyalar» kafedrasi
Uchta vektorning aralash ko’paytmasi. ={x1, y1, z1}, ={x2, y2, z2} va ={x3, y3, z3}
vektorlar berilgan bo’lsa, bu vektorlarning aralash ko’paytmasi deb , x vektor ko’paytma bilan vektorning skalyar ko’paytmasiga aytiladi va odatda ( x ) ko’rinishda yoziladi
= , = x3 +y3 +z3 ,
( ) =( ) (x3 +y3 +z3 )=
= =
Aralash ko’paytmaning geometrik ma’nosi qirralari berilgan , , vektorlarning modullaridan tashkil topgan parallelopepedning hajmini ifodalaydi.
Fazodagi ixtiyoriy , , vektorlarning komplanar vektorlar bo’lishi uchun ularning aralash ko’paytmasi nol bo’lishi zarur va kifoya.
Misol. Uchlari O(0;0;0) , A(5;2;0), B(2;5;0) , C(1;2;4) nuqtalarda bo’lgan parallelopipedning hajmini toping.
=84 kub birlik.