Fotoelektrik datchiklarni hisoblash va puxtaligini aniqlash. Fotoelektrikni xisoblash misoli. Fotodatchikni yoritilganlik E=200lk qiymatida ishlash uchun doimiy kuchlanish Ug qiymatini aniqlash talab etiladi. Fotodatchik Fs-K1 Fotoelektrikdan va RPN tipidagi fotoreledan tashkil topgan. Pasport ko‘rsatkichlari bo‘yicha fotorelening cho‘lg‘amlari qarshiligi – rp=5 kOm, ishlab ketish toki – Ii.k.=4 mA, Fotoelektrikning sezgirligi – K0=3 mA/dm*V, darcha yuzasi - S=28,8mm2, maksimal quvvat tarqalishi - Pmax=0,3 Vt.
Fotoreleni ishga tushish paytidagi kuchlanish:
Up=Ii.k.* rp=4*5=20V Fotoelektrikdagi kuchlanish:
Bu yerda: S=28,8mm2=28,8*10-6m2, α=0,81.
Doimiy kuchlanish qiymati:
Ug=Uf+Up=63+20=83 V Hisoblangan quvvat tarqalishi:
Phis=Ug* Ii.k.=83*4*10-3=0,332 Vt Talab etiladigan shart, ya’ni Phis< Pmax, 0,108 <0,2 Vt to‘la bajariladi.
2 –rasm. Fotorelening elektr sxemasi.
3.2. Termorezistorni hisoblash misoli
Haroratni qabul qiluvchi organni ko‘prik sxemasini hisoblang va yuklamadagi tokni va kuchlanishni harorat nisbatini aniqlang, ko‘prikni kuchlanishi (3 - rasm) U=12V va haroratni o‘zgarishi 20 S dan ikki xil: 1 misli termometr datchik hisoblanadi; KMT – 4 timli yarim o‘tkazuvchi termorezistorlar datchik hisobalnadi.
Misni issiqklikga nisbatan qarshilik qo‘yidagi tenglama bilan ifodalanadi.
agar - misni qarshiligi harorat koeffitsienti; r0 – datchik qarshiligi Θ bo‘lganda.
Ko‘prikni yelkalardagi qarshiliklarni nisbatini, chiqishdagi eng quvvati kattarog‘ini hisobga olamiz:
Tokni oralig‘ida olamiz.
Demak, r0 ko‘prikni tengliida Θ=200S
Ko‘prikni yuklama kuchlanishini va mis qarshiligi termometrini harorat o‘zgarishi bo‘lgandan nisbatani aniqlaymiz:
va yuklamagi tok nisbati:
qarshilik termometri yarim o‘tkazuvchi termorezistor bilan almashtirilgandan keyingi nisbatalarini ko‘ramiz. Termozistorni harorat nisbati oldingi masalada ko‘rildi, koeffitsienti esa
Rasmda ko‘rsatilgan tavsifnomalar, berilgan formulalar bo‘yicha xarorat bog‘liqlari, yarim o‘tkazuvchi xarorat datchikni kuchlanish va tok bo‘yicha qabul qiluvchi organini sezgirligi, misli qarshilik termometrini sezgir elementida 10÷12 marta ko‘proq.