Fяxrяddиn mustafayev

Axundov Cahangir Mehdi oğlu
(1906-1978) 
 
Heyvandarlıq və südçülük elmləri sahəsində taninmiş, məhşur və 
görkəmli alim professor Cahangir Mehdi oğlu .Axundov 1916-cı ildə birpilləli, 
1925-ci ildə isə ikipilləli məktəbi bitirərək, elə 
həmin 
ildə 
Azərbaycan 
Respublikası 
Politexnik 
İnstitutunun kənd təsərrüfatı 
fakültəsinə qəbul olunmuş və 1930-cu ildə 
institutu müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. İnstitutu 
bitirdikdən sonra C.Axundov hazırlıqlı və 
istedadlı məzun kimi Moskva şəhərində 
Ümumittifaq 
Elmi-Tədqiqat 
Südçülük 
Sənayesi institutunun aspiranturasına qəbul 
olunmuşdur. 
1933-cü 
ildə 
aspiranturanı 
bitirdikdən sonra yüksək ixtisaslı mütəxəssis 
kimi, o, ADAU-nun ―Südçülük‖ kafedrasına 
dosent vəzifəsinə seçilir və 1937-ci ildən isə 
həmin kafedranın müdiri vəzifəsinə irəli çəkilir. C.Axundov 1938-ci ildə kənd 
təsərrüfatı elmləri namizədi, 1939-cu ildə isə dosent elmi adına layiq görülür. O, 
Azərbaycanda südçülük elminin əsasını qoyan, onu inkişaf etdirən ilk və yeganə 
alimlərdən biridir. Alim Respublikamızda camış südünün kimyəvi tərkibini, 
fıziki, bioloji və texnoloji xüsusiyyətlərini dərindən öyrənmiş və 1960-cı ildə 
müvəffəqiyyətlə elmi işi müdafiə edərək kənd təsərrüfatı elmləri doktoru alimlik 
dərəcəsinə layiq görülmüşdür. Ümumittifaq Ali Attestasiya Komissiyası 
tərəfindən 1961-ci ildə ona professor adı verilmişdir. C. Axundov ölkəmizdə 
aqrar elmi kadrlarının hazırlanmasında fəal iştirak etmişdir. Onun rəhbərliyi 
altında 12 aspirant və dissertant namizədlik dissertasiyalarını müdafiə etmiş, 2 
doktorluq dissertasiyasına məsləhətçi olmuşdur. C.Axundov 120-dən artıq elmi 
məqalə, tədris-metodiki, kütləvi kitabçaların, o cümlədən 7 dərslik və dərs 
vəsaitinin müəllifıdir. Keçmiş Sovetlər Birliyinin şəhərlərində ixtisası üzrə 
keçirilmiş müşavirə və konfranslarda fəal iştirak etmişdir. 1959-cu ildə 
Londonda keçirilən XV Beynəlxalq Südçülük Konqresinin iştirakçısı olmuş və 

---

53 
"Camış südündən pendirçilik sənayesində səmərəli istifadə edilməsi yolları" 
mövzusunda məruzə etmişdir. Professor C..Axundov ―Qafqaz‖ camış cinsinin 
yaradılmasında fəal iştirak etmiş müəlliflərindən biri kimi SSRİ Kənd 
Təsərrüfatı Nazirliyi tərəfindən mükafatlandırılmışdır. Tədris, tədris-metodiki və 
elmi-tədqiqat işləri ilə yanaşı, 1933-cü ildən başlayaraq fədakarlıqla çalışan və 
öz mənalı həyatını belə bir şərəfli sahəyə həsr edən C.Axundov 1934-1935 və 
1949-1951-ci illərdə ADAU-nun zootexniklik fakültəsinin dekanı, 1938-1941-ci 
illərdə isə həmin universitetin aspirantura şöbəsinin müdiri, 1944-1947-ci illərdə 
Azərbaycan Heyvandarlıq-Təcrübə Stansiyasında baş elmi işçi, 1942-1975-ci 
illərdə 33 il müddətində "Kənd təsərrüfatı heyvanlarının yemləndirilməsi və 
südçülük işi" kafedrasının müdiri, 1962-1963-cü illərdə Tədris İşləri üzrə pro-
rektor vəzifələrində işləmişdir. C.Axundovun elmi-pedaqoji fəaliyyəti və 
Respublikanın aqrar elminin inkişaf etdirilməsindəki xidmətləri Azərbaycan 
Dövləti tərəfindən yüksək qiymətləndirilərək ona 1966-cı ildə Azərbaycan 
Respublikasının "Əməkdar Elm Xadimi" adı verilmişdir. O, orden, medal və 
fəxri fərmanlarla mükafatlandırılmışdır.