G. M. K. Djabbarova, Z. A. Mamatova, U. R. Yusupova, I. I. Karimova, S. O. Mirzakulov oliy nerv faoliyati va

Ovqatlanish markazi
- nerv sistemasi, gipotalamus, retikulyar formatsiya va 
yarimsharlar pо‗stlog‗ida joylashgan. 
Ovqatlanish reflekslari
- murakkab reflekslar majmui, ovqatni axtarish, qabul qilish, 
qayta ishlash, ovqat hazm qilish traktida siljitish va boshqa jarayonlarning amalga 
oshishida asosiy ishlarni bajaradi. 
Oliy nerv faoliyati
- bosh miya katta yarim sharlar pо‗stlog‗i va unga yaqin 
pо‗stloqosti tuzilmalari faoliyati, butun organizmning tashqi muhit bilan murakkab 
munosabatlarini va xulq-atvorini ta‘minlab turadi. 
Organizm
- modda va energiya almashinuvi mavjudligi bilan xarakterlanuvchi 
biologik sistema; ayrim tirik mavjudot. 
Oshqozon shirasi
- toza holdagi rangsiz, kislotali reaksiyaga ega suyuqlik. 
Oq modda
- bosh va orqa miyaning bir qismi. Orqa miya bо‗ylab tarqalgan akson 
tо‗plamlaridan tashqil topgan. 
Oqsil
- peptid bog‗lanish orqali ma‘lum tartibda birikkan aminokislotalardan iborat, 
yuqori molekulali tabiiy organik birikma. 20 xil aminokislota qoldiqlaridan tarkib 
topgan. Tirik organizm hayot faoliyatida muhim ahamiyatga ega. 
P 
Poliuriya
– siydik ajralishining kо‗payishir. 
Prenatal davr
– embrional rivojlanish davri, u yo tuxum ichida, yo ona qornida 
bо‗ladi. 
Proteolitik fermentlar
– proteazalar, oqsil va peptidlarning gidrolitik parchalanishini 
katalizlovchi fermentlar. 
Psixoasteniya
— Bu holati ikkinchi signal tizimi rivojlanishi va pо‗stloq osti 
tuzilmalarning uncha rivojlanmaganligi bilan tasniflanadi. Psixoasteniya vaqtida 
bolaning fikrlashlarida ma‘no bо‗lmaydi.
R 
Ratsional tip
- doimo aniq bir maqsad bilan va bir tekis faoliyat yuritadi. harakatlari 
mukammal. Ular odamga aniq fikr bilan keladi. Ular kimni qanday savol berishiga 
qarab javob beradilar. Lekin ular faqat kerakli odamlar bilan gaplashadi. Shuning 
uchun о‗zini aqlidagi, fikridagi zaruriy narsani amalga oshirishga intilishadi.
Revertaza
– RNK va DNK ga irsiy informatsiyani kо‗chirish reaksiyasini 
katalizlovchi qaytar transkriptaza fermenti. 

---

201 
Regeneratsiya
– organizmning hayot sharoitida yо‗qotilgan yoki ishdan chiqqan 
hujayralar, tо‗qima, organlarning mavjud qismlar hisobiga qayta tiklanishi. Bu atama 
1712 yili R.Reomyur tomonidan fanga kiritilgan. 
Reduksiya
– organizmning individual (ontogenez) va tarixiy taraqqiyoti (filogenez) 
davomida organlarning kichrayishi, soddalashishi yoki о‗z funksiyasini yо‗qotishi.