G. M. K. Djabbarova, Z. A. Mamatova, U. R. Yusupova, I. I. Karimova, S. O. Mirzakulov oliy nerv faoliyati va



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə56/126
tarix24.12.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#191676
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   126
Oliy nerv faoliyati va markaziy nerv sistemasi fiziologiyasi daslik

2.11. Hid bilish miyasi 
Hid bilish miyasi – filogenetik jihatdan oldingi miyaning eng qadimiy qismi 
bo‗lib, hayvonning oldingi miyasi hali xulq-atvor a'zosiga aylanmasdan turib hid 
bilish analizatorlari bilan bog‗liq holda paydo bo‗lgan. Shuning uchun, uning barcha 
komponetlari hid bilish analizatorlarining turli qismlari hisoblanadi.
Baliqlarda, deyarli barcha oldingi miya hid bilish a'zosi hisoblanadi. Sut 
emizuvchilar va odamlarda kuzatiladigan yangi po‗stloqning rivojlanishi bilan 
oldingi miyaning yangi qismi – plash rivojlanadi. Xattoki plash ham o‗z 
rivojlanishining uzoq yo‗lini bosib o‗tadi va turli filogenetik muddatlarning uchta 
qismini o‗z ichiga oladi. Natijada, odamning hid bilish miyasi kelib chiqishi turlicha 
bo‗lgan bir qator hosilalardan tarkib topgan bo‗lib, ularni topografik jihatdan ikkita 
bo‗limga bo‗lish mumkin. Periferik bo‗lim – bu hid bilish sohasi, markaziy bo‗lim – 
bu miyaning burmalari. 
2.12. Yon qorinchalari 
Oxirgi miyaning yarim sharlarida, qadoqli tana darajasidan pastroqda, o‗rta 
chiziq tomonlari bo‗ylab simmetrik ravishda ikkita 
qorinchalari
yotadi. Ular yarim 
sharlarning yuqoriventral yuzasidan miya moddasi butun qalinligi bilan ajralib turadi. 
Har bir yon 
qorinchalar
ning bo‗shlig‗i yarim sharlar shakliga mos keladi: u, peshona 


92 
sohasida pastga va lateral tomoniga bukilgan oldingi shoh ko‗rinishida boshlanadi; bu 
yerdan 
tepa
sohasi qismi orqali markaziy qism nomi bilan cho‗zilib turadi va qadoqli 
tananing orqa chekkasi darajasida pastki shoh (chakka sohasi qatlami ichida) hamda 
orqa shoh (ensa sohasida) sifatida ajraladi. 
2.13. Yarim sharlarning bazal yadrolari 
Yarim sharlarning bazal yadrolariga uzunasiga kuchli cho‗zilgan va egilgan 
dumli yadro
va 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   126




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin