G‘apporov M. Ingliz tili grammatikasi

ged during the unloading of the 
vessel.
Qutilar kemaning yuki tushiri-
layotganda shikastlangan bo‘lishi 
kerak.
 OUGHT TO 
1. Ought + to + V hozirgi va kelasi zamondagi axloqiy burch yoki 
maslahatni ifodalaydi:
He ought to help his friend.
U do‘stiga yordam berishi kerak.
You ought to be more careful.
Siz sal ehtiyotkorroq bo‘lishingiz 
kerak.
2. Ought + to + have + P.P. o‘tgan zamonga taalluqli bo‘lib, biror 
kishi burchini bajarmaganda yoki nomunosib hatti-harakat qilganda, 
unga nisbatan tanbeh va ta’na ma’nosida ishlatiladi:
You ought to have done it yester-
day.
Siz buni kecha qilishingiz ke-
rak edi.
He ought to have sent that cable.
U o‘sha telegrammani jo‘nati-
shi ke rak edi.
NEED 
1. Need + V biror ish-harakatning bajarilishi zarurligini bildiradi va 
kerak deb tarjima qilinadi. Bu modal fe’l faqat Simple Presentning so‘ roq 
va bo‘lishsiz shakllarida ishlatiladi: 
Need he come here? 
U bu yerga kelishi kerakmi?
You needn’t come so early. 
Siz bunchalik erta kelishingiz 
ke rak emas.

---

30
Izoh: Need bilan boshlangan so‘roq gaplarning bo‘lishli javobida must bilan javob 
beriladi:
— Need I go there at once? 
— U yerga darhol borishim kerakmi?
— Yes, you must. 
— Ha, kerak.
Aksincha, must bilan boshlangan so‘roq gaplarning bo‘lishsiz javobida needn’t bi lan 
javob beriladi:
— Must I go there at once? 
— Men u yerga darhol borishim kerakmi?
— No, you needn’t. 
— Yo‘q, kerak emas.
2. Need not (needn’t) + have + P.P. o‘tgan zamonda sodir bo‘l -
gan, lekin shu ish-harakatni bajarish zarurati bo‘lmaganda ishlati-
ladi:
You needn’t have come 
so 
early. 
Siz bunchalik erta kelmasangiz 
ham bo‘lar edi.
3. Need fe’li asosiy fe’l bo‘lib keladi va kerak deb tarjima qilinib, bosh qa 
asosiy fe’llar kabi hozirgi, o‘tgan va kelasi zamonlarda tuslanadi:
You need a long rest. 
Siz uzoq dam olishingiz kerak.
I don’t need your book any longer.
Endi menga sizning kitobingiz 
kerak emas.