Garmonik tebranishlar

Masala yechish namunalari:

1. payt uchun tebranish manbaidan masofadagi nuqtaning muvozanat vaziyatidan qanchaga siljishi aniqlansin. Tebranish amplitudasi .

Berilgan:
Topish kerak:
Yechilishi: To’lqin manbaidan masofadagi fazo nuqtasining siljishi (2) ga ko’ra , ikkinchi tomondan (1) ga ko’ra uchun , bundan .
2. Tovushning po’latdagi tarqalish tezligi topilsin.
Berilgan:
Topish kerak:
Yechilishi: (6) ko’ra to’lqinning tarqalish tezligi , bundan hisoblash natijasida kelib chiqadi.

Mustaqil yechish uchun masalalar:

1. Davri ga teng tebranishning to’lqin uzunligini toping. Tebranishning tarqalish tezligi .

( )
2. Chastotasi va amplitudasi bo’lgan tovush havoda tarqalmoqda, to’lqin uzunligi . 1) Tebranishning tarqalish tezligini 2) havo zarrachalarining maksimal tezligini toping.
( )
3. So’nmaydigan tebranish tenglama ko’rinishida berilgan. Tebranish boshlangandan o’tgandan keyin tebranishlar manbaidan masofada turuvchi nuqtaning muvozanat vaziyatdan siljishini toping. Tebranishning tarqalish tezligi .
( )
4. So’nmaydigan tebranish tenglama ko’rinishida berilgan. Tebranish boshlangandan o’tgandan keyin tebranish lar manbaidan masofadagi nuqtaning muvozanat vaziyatidan siljishini, tezligi va tezlanishini toping. Tebranish tarqalish tezligi .
( )
5. Tebranish manbaidan va masofadagi ikki nuqtaning tebranishining fazalar farqi qanchaga teng bo’ladi? Tebranish davri va tarqalish tezligi .
( nuqtalar qarama-qarshi fazada tebranadi)
6. To’lqin uzunligi bo’lgan to’lqinda, bir-biridan masofada turuvchi ikki nuqta tebranishi fazalarining farqini toping.
( nuqtalar birday fazada tebranadi)

Elektromagnit tebranish va to’lqinlar

• 
  Elektromagnit tebranish konturining tebranish davri quyidagicha:
  

(1)
Bunda konturning induktivkigi, kondensatorning sig’imi. Agar kontur qarshiligi yetarlicha kichik bo’lsa u holda

bo’lganligi uchun (1) dan quyidagi aormula kelib chiqadi:
(2)
Bu formula Tomson formulasi deyiladi.

• 
  Energiyaning saqlanish qonuniga ko’ra konturdagi kondensator qoplamalari orasidagi maksimal elektr maydon energiyasi g’altakdagi maksimal magnit maydon energiyasiga aylanadi ya’ni:
  

(3)

• 
  So’nuvchi elektromagnit tebranish hosil qilayotgan konturdagi kondensator plastinkalari orasidagi potensiallar farqi quyidagicha:
  

(4)
bunda so’nish koeffisiyenti bo’lib u nolga teng bo’lsa u holda tebranish majburiy tebranish deyiladi va
(5)
agar vaqt dan boshlansa
(6)

• 
  Elektromagnit to’lqinning uzunligi (7), bunda elektromagnit to’lqinning tezligi .