y er osti suvlari
deyiladi. Yer osti suvlari
lurtm_uz
48-rasm.
Tog‘dagi muzlik.
a)
49-rasm.
Antarktidadagi muzlik (a) va muzlikdan uzilib tushib, hosil
bo ‘lgan aysberg (b).
hosil b o ‘lishi uchun quruqlikka yetarli m iqdorda y o g ‘in (qor, yom g‘ir)
y o g ‘ib turishi va yuzadagi to g ‘ jinslari suvni chuqurga o ‘tkazib yubo-
radigan darajada g ‘ovak b o ‘lishi zarur. Suvning yerga tez yoki sekin
shimilishi to g ‘ jinslarining g ‘ovaklik darajasiga b o g ‘liq. M asalan, sha-
g ‘al, qum suvni yaxshi o ‘tkazadi. Shuning uchun shag‘al, qum
suvni
o ‘tkazu vch ijin slar
deyiladi.
G ranit, ohaktosh, qum tosh, gil singari jin sla r suvni yaxshi o ‘t-
kazmaydi. Shunga k o ‘ra ular
suvni o ‘tkazmaydigan jin sla r
deb ata
ladi. Yer p o ‘stining yuza qism idagi to g ‘ jinslari qatlam -qatlam b o ‘lib
yotganligidan yer osti suvlari ham qatlam lar hosil qiladi. G ‘ovak-
liklarida suv b o ‘lgan qatlam lar
suvli qatlam lar
deyiladi.
Ikkita suv o ‘tkazmaydigan qatlam orasida joylashgan suv
qatlamlar
o ra sid a g i su v
deb a talad i. B u q a tlam g a suv m azk u r q a tlam y er
yuzasiga chiqqan joylardan kiradi. Agar to g ‘ jinslari qatlam lari tovoq
shaklida b o ‘lsa, yer osti suvlari bosim li b o ‘ladi. Bunday joylarda burg‘
50-rasm.
Yer osti suvlari.
Artezian quduq.
A
—
Grunt suvli qatlam.
B
—
Qatlamlar orasidagi
bosimli suvli qatlam.
69
Y
E
R
N
IN
G
SU
V
Q
O
B
IG
T
—
GIDR
OS
FER
A
Y
E
R
N
IN
G
SU
V
Q
O
B
IG
‘I
—
GIDRO
SFE
RA
Q edurtm _uz
Respublika
Ta'lim Markazi
51-rasm.
Dostları ilə paylaş: |
