Geologiyasi
Yüklə 1,48 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5.18-rasm. Struktura xaritasi yordamida oddiy (elementar) strukturalarni tasvirlash
|
5.4.2. Kesmalar usuli
Struktura xaritasi kesmalar usulida tektonik tuzilishi murakkab bo’lgan va yer yoriqlari bilan ajralib ketgan strukturalar uchun tuziladi. Goho bu usul uchburchaklar usuli bilan birgalikda ishlatiladi. 84
navbat tuzilishi ko’rsatilgan. Eng avvalo hamma quduqlar bo’yicha bir qator ko’ndalang, goho bo’ylamasiga, bir qator geologik kesmalar tuziladi (5.19-rasmda I- I, II-II, III-III, IV-IV kesmalar). Bunday kesmalarda tayanch gorizontning ustki qismi (yoki tubi) albatta ajratiladi va bular bo’yicha struktura xaritasi tuziladi. Joyning planida tuzilgan kesmalar chiziqlarining o’rni ko’rsatiladi. Maydonning tektonik tuzilishining murakkabligiga va struktura xaritasini xohlagan darajada mufassal bo’lishiga qarab izogips kesimi tanlanadi (keltirilgan misolda 25 m). So’ngra tayanch gorizontning ustki qismi (tubi) har bir kesmada tanlangan kesim va chizma masshtabida gorizontal tekisliklar bilan kesib o’tiladi. Kesma tekisligini gorizontal tekisliklar bilan kesib o’tilishidan hosil bo’lgan izlari chizmada kesma chizig’iga parallel joylashadi. YUqorida joylashgan to’r chiziqlari bilan qatlam ustki qismining kesishgan nuqtalari kesma chizig’iga proektsiyalanadi va qatlamning ularga mos keluvchi balandlik belgilari ko’rsatiladi. 5.18-rasm. Struktura xaritasi yordamida oddiy (elementar) strukturalarni tasvirlash (M.A.Jdanov, 1981) a – antiklinal; b – sinklinal; v – monoklinal; g – struktura burni (do’ngligi); d – struktura botig’i (mulda); e – struktura terrasasi; j – fleksurali egiklik. Strelkalar bilan qatlamning yo’nalishi va og’ishi ko’rsatilgan Shuningdek, gorizont ustki qismini buzilish yuzasi bilan kesishgan va egilgan nuqtalari proektsiyasi kesma chizig’iga tushiriladi. 5.19-rasmda egilma bilan bo’lingan ikkita antiklinal burmani kesib o’tgan to’rtta ko’ndalang geologik kesma tasvirlangan. Birinchi burmaning g’arb qanoti sbros bilan, sharqiy qanoti esa vzbros bilan murakkablashgan. 85
buzilishlar chizig’i bilan kesishgan izlarining gorizontal proektsiyasini tushirish bilan boshlanadi. Chizmada mavjud bloklarni chegaralovchi nuqtalar chiziqlar bilan tutashtiriladi. So’ngra gorizontning ustki qismini bukilgan nuqtalari proektsiyalarini o’zaro tutashtirib, tektonik strukturalarning o’qlari chiziladi va har qaysi blok uchun struktura xaritalari ayrim-ayrim tuziladi. Kesmalardagi bir xil qiymatli balandlik chiziqlari (izogipslar) o’zaro tutashtiriladi. Struktura xaritalarini yuqori aniqlik bilan tuzish uchun kesma usulini buzilishlar chuqurligini aks etuvchi nuqtalari va gorizontning ustki qismini egilgan nuqtalari qiymatini kesmalararo interpolyatsiya qilish bilan birga olib borish tavsiya etiladi. Yüklə 1,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|