Gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi suyuqliklarning modellari haqida

NAZORAT SAVOLLARI:

1. 
   Suyuqliklarni yupqa devorli kichik teshikdan oqishini tushuntiring.
   
2. 
   Suyuqlikni teshikdan oqib chiqishda nazariy va amaliy tezlik va sarflarni topish formulalarini keltiring.
   
3. 
   Siqilish, tezlik va sarf koeffitsiyentlari haqida tushuncha bering.
   
4. 
   Cuyukliqni naychalardan oqishini tushuntiring.
   
5. 
   Naychalarni qaysi turlarini bilasiz.
   
6. 
   Konussimon kengayuvchi naychani ishlashini tushuntiring.
   
7. 
   Konussimon torayuvchi naychani va uni qo’llanishini tushuntiring.
   
8. 
   Konsoidalь naycha haqida tushuncha bering.
   
9. 
   Suyuqlikni teshikdan o’zgaruvchan bosimda oqib chiqishini tushuntiring.
   

TAYANCH IBORALAR:

Amaliy tezlik, amaliy sarf, amaliy, atmosfera bosimi, bosim, bosimni boshqaruvchi apparatlar, gidrouzatmalar, devor qalinligi, devordan ajralib, diffuzor, drosellar, yon sirt, inertsiya kuchi, ixcham oqimcha, ichki qirra, ichki torayish, ichki silindrik naycha, kalta quvur, katta idish, katta naycha, kichik teshik, klapanlar, konondalь naycha, konuslik burchagi, konussimon kengayuvchi naycha, konussimon torayuvchi naycha, mayda tomchilar, mahalliy qarshilik nazariy tezlik, naycha, naychaning diametri, naychaning uzunligi, ozod sirt, oqimcha kesimi, oqimcha, potentsial energiya, Reynolьds soni, sarf koeffitsiyenti, sarf, siqilish koeffitsiyenti, silliq, soplolar, suyuqlikni tezligi, tashqi zarbani susaytiruvchi qurilmalar, tezlik koeffitsiyenti, teshik diametri, teshik, tor naycha, torayish, Torrichelli formulasi, o’zgaruvchan balandlikli, o’zgaruvchan bosimli, uyurma harakat, forsunkalar, hajm, zarrachalar, harakat miqdori momenti, silindrik shakl, yupqa devor.

Texnikada juda ko’p hollarda suyuqliklarning tor va katta naychalardan hamda teshiklardan oqish hollarini uchratish mumkin. Bu holning o’ziga xos xususiyati shundan iboratki, biror katta idishdagi suyuqlikning potentsial energiyasi teshikdan chiqishga oqimchaning kinetik energiyasiga aylanadi. Albatta bu holda energiyaning bir qismi qarshiliklarni yengishga sarf bo’ladi. Bunday voqealarni gidrouzatmalarda moylarning gidrosilindrlardan bosim ostida oqib chiqishi, yokilg’ining yonish kamerasiga oqib o’tish va hokazolarda uchratish mumkin. Odatda bu masalalarni yechishda oqim fizikasiga bog’liq shartlar kiritiladi.
9- MAVZU: QUVURLARNI GIDRAVLIK HISOBLASH
REJA:

9.1. Quvurlarni gidravlik hisoblash.

9.2. Sodda Quvurlarni hisoblashning asosiy tenglamasi.
9.3. Quvurlarni ketma-ket va paralel ulash.
9.4. Gidravlik zarba hodisasi.
9.5. To’g’ri zarba uchun N.E. Jukovskiy formulasi.
9.6. Teskari gidravlik zarba haqida tushuncha.
9.7. Gidravlik zarbani susaytirish usullari.
9.8. Gidravlik zarbadan amalda foydalanish.