GiRİŞ canliliğin tanimi


Şekil xx. Organizma, population, topluluk, ekosistem, biyom ve biyosfer



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə114/204
tarix20.11.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#165478
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   204
ormankoruma 51b07

Şekil xx. Organizma, population, topluluk, ekosistem, biyom ve biyosfer
 


Bir ekosistemdeki her bir organizma çeşidinin (TÜR) içinde yaşadığı özel bir 
çevre bölümü vardır. Bu onun 
habitat
ı (yaşama yeri)’dir. Bir ekosistem içinde 
meydana gelen karmaşık etkileşimlerde her bir türün özel bir rolü de vardır. Bir 
türün ekosistemdeki rolü onun 
nişi
’dir. Bir organizmanın habitatı nişinin elemanı, 
sadece parçasıdır. Ayrıca, besinlerini nasıl, ne zaman ve nereden sağlandığını,
üreme davranışını ve çevresine ve ekosistem içindeki diğer türlere olan doğrudan 
ve dolaylı etkilerini de içerir.
Bir populasyon yetersiz sayıdaki bireylerden ibaret olduğunda, bu populasyon 
yok olma tehlikesindedir; türün bireylerinin katıldığı 
composed 
bütün 
toplulukların çökmesi bir türü yok olmaya götürebilir. Küçük populasyonlarda
aynı soydan olma topluluğu daha da güçsüzleştiren kalıtsal çeşitliliğin azalması ile 
sonuçlanabilir. Monokültür.
BİYOTİK (CANLI) EKOLOJİK 
ETKENLER 
Biyotik ekolojik etkenler
de topluluğun yaşama yeteneğini etkiler; bu etkenler 
ya 
tür içi
veya 
türler arası ilişkiler
olarak değerlendirilir. Tür içi ilişkiler bir 
populasyonu oluşturan aynı türün bireyleri arasında kurulmuş olan ilişkilerdir. 
Bunlar 
işbirliği (dayanışma) veya rek
abet
ilişkileridir. Rekabet, alan ayırma 
ve bazen sıradüzen toplulukların örgütlenmesi ile ilgilidir. 
Türlerarası ilişkiler, farklı türler arasındaki çok fazla sayıdaki etkileşimlerdir 
ve çoğunlukla yararlı, zarar verici veya etkisiz olarak nitelendirilirler. En önemli 
ilişki, ekolojideki zorunlu besin zincirleri kavramlarını yönlendiren 
predasyon
dur. 
Herbivor türler bitkisel besinlerle beslenirler ve karnivorlar tarafından tüketilirler, 
ancak bunların her ikisi de daha büyük karnivorlara av olabilir. 
Türlerarası diğer ilişkiler asalaklık, bulaşıcı hastalıklar ve iki türün aynı 
ekolojik 
nişi
paylaştığında ortaya çıkabilen sınırlı kaynaklar için rekabeti kapsar. 
Çeşitli canlılar arasında var olan etkileşimler, büyümeleri, yaşamaları ve 
üremeleri için organizmalar tarafından alınan ve sonunda atıklar olarak 
uzaklaştırılan mineral ve organik maddelerin kalıcı bir karışımı
ile 
sürdürülmektedir. Elementlerin (özellikle karbon, oksijen ve azot’un) ve suyun bu 
değişmez döngüsü 
biyojeokimysal döngüler
olarak adl
andırılır. Bu döngüler, insan 
etkileri, uç hava halleri veya olağan dışı jeolojik olaylar dışında, biyosferde 


değişmez bir kararlılığın güvenceleridirler. Kendi kendine yürüyen bu düzen
negatif geri besleme denetimi ile sürdürülmekte, ekosistemlerin devamlılığını 
güvenceye almaktadır. 
Ekosistemler kararlı görünse de zamanla değişme geçirirler. Değişme, 
ekosistemde yaşayan organizmaların çevreyi değiştirmesiyle meydana gelir. Her 
ekosistem, 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   204




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin