13
SİNİRSEL
DENETİM
DENETİM SÜRECİ
Bir organizmanın çevresi sürekli değişmektedir. Bu değişikliklerin bazısı
vücudun
dışında, dış çevrede meydana gelir. Bu tür dış çevre değişikliği örnekleri bir sıcaklık
değişimi; besinin ortaya çıkması; bir doğal düşmanın belirmesidir. Değişiklikler
organizmanın içinde de meydana gelir. Örneğin, artık
bir maddenin konsantrasyonu
yükselebilir; hastalık yapan bir organizma vücuda girebilir; ihtiyaç duyulan bir maddenin
biriktirilen miktarı azalabilir.
Bir organizma, ca
nlı
kalmak için, bu iç ve dış değişikliklere tepki göstermek
zorundadır. Organizma homeostasisi sürdürmek mecburiyetindedir. İç
çevrenin tüm
etkenlerini belirli limitler içinde tutulmalıdır.
Tepkiler nadiren sadece, bağımsız olaylardır. Bir organizma, vücudunun içinde ve
dışında ortaya çıkan fazla çeşitteki değişikliklere sürekli tepki göstermektedir. Gerçekten,
Bir organizmanın çeşitli canlılık faaliyetleri kendi içlerinde karmaşık
tepki verme
örnekleridir. Bu tepkiler
mutlaka
düzenlenmeli
,
yani belli ölçüde
denetlenmeli ve doğru
yerlere yönlendirilmelidir. Bunlar arasında
eşgüdüm
sağlanmalı, yani doğru sıra veya ilişki
içinde olmaları sağlanmalıdır.
Bir hücreli ve bazı basit çok hücreli organizmalarda,
tepkilerin uyum ve eşgüdümü,
organ hücrelerinin özel etkinliklerini içeren bir bütün olarak her bir hücrenin bir işlevidir.
Tepki vermede bir hücrenin bu yeteneği çoğunlukla
uyarılma
olarak adlandırılır. Daha
karmaşık çok hücreli hayvanlarda, uyum ve tepkilerin eşgüdümü
sinir sistemi
ve
endokrin
sistem
taraf
ından yönetilir.
Dostları ilə paylaş: