GiRİŞ canliliğin tanimi

 

---

136 
14-
8 Adrenal Salgı Bezleri
 
İki böbreğin başlıkları adrenal salgı bezleridir. Bu salgı bezlerinin her
biri 
medula
denilen bir iç katman ve 
korteks
denilen bir dış katmandan ibarettir. Adrenal bez 
hormonları stresle ilgili olarak vücuda yardım ederler. Medulanın hormonları ani stresleri 
kontrol altında tutarken, korteks hormonları uzun dönemli streslerle ilgili olarak vücuda 
yardım etmektedir.
Adrenal medula. 
Adrenal medulanın bu dokusu sinir dokusu ile ilgilidir. Adrenal 
medula tarafından salgılanan iki hormon 
epinephhrine
ya da 
adrenalin
ve 
norepinephrine
ya da 
noradrenalin
dir. Bu salgının yaklaşık yüzde 80’i epinephrine ve 
yüzde 20’si norepinephrinedir. Adrenal medula tarafından bu iki hormonun salgılanması, 
doğrudan sempatik sinir sistemi sinirleri tarafından düzenlenmektedir. Genel olarak, bu 
hormonların etkileri, etkileri daha uzun süren hormonlar dışı
nda, sempatik sinir 
sisteminin uyarılmasıyla üretilenlerle aynıdır.
Epine phrine ve norrepinephrine “acil yanıt” ya da “dişe diş” denilen karşı tepki üretir. 
Bunlar, korku, öfke, ağrı veya fiziksel çaba gibi ani streslere yanıt için salgılanırlar. Bu 
hormo
nların her ikisi vücudun kan damarlarını kısarlar. Epinephrine metabolizma hızını 
arttırır. Karaciğerden glikoz salıvermesini arttırır. Kalp atış hızını ve kuvvetini, kan 
basıncını, solunum hızını, kan pıhtılaşma oranını ve terlemeyi arttırır. 
Adrenal korteks. 
Adrenal korteksin hormonları 
cordicosterodler
denilen 
bileşiklerdir. Kolesterolden sentezlenirler. Adrenal korteksin başlıca hormonları kortizol ve 
aldosteronedir, ancak otuzdan daha fazla diğerleri de bilinmektedir. 
Kortizol
ya da 
hidrokortizon
kar
bonhidrat, protein ve yağ metabolizmasını etkiler. En 
büyük eylemi karaciğer ve diğer dokularda glikozun sentezlenmesini kapsar. Kanda glikoz 
düzeyinin düzenlenmesinde önemli olmaktadır. kortizon, kortizol ile yakın ilişkili bir 
bileşiktir. Kortizon sentetik olarak üretilmekte ve eklem yangısı tedavisinde ve alerji 
semptomlarına karşı etkili olarak kullanılmaktadır.
Aldosteron
ve ilişkili hormonlar kandaki normal mineral dengesini sağlarlar. Aldosteron 
böbrek tübüllerinde sodyumun geri emilimi ve böbrek tübüllerinden potasyumun 
boşaltımını arttırır. Bu iyonların denetimi ile, aldosteron hücreler arası sıvı ve kanın 
hacmini kontrol da eder. Adrenal korteks erkek ve dişi eşey hormonlarını da salgılamakla, 
üretilen dişi hormonların miktarı çok azdır. Erkek eşey
hormonları erkeklerde eşey 
gelişiminin düzenlenmesinde bir miktar rol oynayabilmektedir.