O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI FARG‘ONA DAVLAT UNIVERSITETI SIRTQI BO’LIM IQTISODIYOT YO’NALISHI (tarmoqlar va sohalar bo’yicha) 4 - KURS 20.120 - GURUH TALABASI
AMROQULOVA SHOHSANAMXONNING
“GLOBAL IQTISODIY RIVOJLANISH” FANIDAN
Global bozorlarning shakllanishi va ularning xususiyatlari Reja : 1.Iqtisodiy rivojlanishning umumjahon tomonlariva ishlab
chiqarishning baynalminallashuvi.
2. Jahon xo’jaligining globallashuvi yo’nalishlari va ziddiyatlari
3. Xalqaro iqtisodiy munosabatlarning shakllari. Jahon infratuzilmasining
rivojlanishi
4. Jahon xo’jaligi aloqalarini xalqaro tartibga solish
"Global bozorlar shakllanishi va ularning xususiyatlari" so'zi "The formation of global markets and their characteristics" deb tarjima qilinadi. Shunday qilib, men bu mavzuga oid savolingizga javob beraman.
Global bozorlar, dunyoda xaridorgarlar va sotuvchilar o'rtasida moliyaviy munosabatlar o'tkazadigan boshqa sohalarga nisbatan katta hajmdagi moliyaviy munosabatlar tarmog'idir. Global bozorlar, dunyoning bir qismi bo‘lgan mamlakatlardagi korxonalarning mahsulotlarini va xizmatlarini sotish va sotib olish imkoniyatlarini ta’minlaydi. Bu bozorlar, ko‘pgina mamlakatlarda o‘zaro aloqalarni oshirish, xususiyatlarini o‘zgartirish va yangi bozorlarga kirishni ta’minlash uchun korxonalarga katta imkoniyatlar yaratadi. Global bozorlar o'zining xususiyatlari bor, ularning bir nechalari quyidagilardir:
Global iqtisodiyotni shakllanishida xalqaro savdoning o’rni. Global bozorlarning shakllanishi va ularning xususiyatlari. Globallashuv sharoitida erkin savdo va protektsionizm savdo siyosatlarini o’rtasidagi nisbat. Jahon iqtisodiyotni globallashuvi sharoitida tashqi savdoni tartibga solishni tarif va notarif usullari o’rtasidagi nisbat. Xalqaro savdoni geografik va tovar tarkibi hamda ularni diversifikatsiyalash yo’nalishlari. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozini xalqaro savdoni miqyosi, tarkibi va yo’nalishlariga ta’siri. Xalqaro savdoni dinamikasi va o’zgarish xususiyatlari. Xalqaro savdoda rivojlangan mamlakatlarning tutgan o’rni. Rivojlanayotgan mamlakatlar iqtisodiyotida tashqi savdoni ahamiyati. Xalqaro savdoni rivojlanishida xalqaro iqtisodiy tashkilotlarning roli. Umumjahon savdo tashkilotini jahon iqtisodiyotni globallashuvi va tashqi savdoni erkinlashuvidagi faoliyati. Mintaqaviy iqtisodiy integratsion birlashmalar doirasida xalqaro savdoni erkinlashtirish jarayonlari. Umumjahon savdo tashkiloti va O’zbekiston. O’zbekistonni Umumjahon savdo tashkilotiga kirishini kutilayotgan afzalliklari va yo’qotishlariGlobal moliyaviy bozorlarning shakllanishi, global moliyaviy bozorlarning amal qilishi va ularni tartibga solish dastaklari. Xalqaro moliya tashkilotlari va ularni xalqaro moliya munosabatlaridagi o’rni. Xalqaro valyuta fondi va xalqaro valyuta munosabatlarini tartibga solish muammolari. Xalqaro moliyaviy munosabatlarida TMKlarning o’rni. Xalqaro valyuta fondini vazifalari va jahon moliyaviy-iqtisodiy inqiroziga qarshi kurash dasturlari. Mintaqaviy va milliy moliya bozorlarini rivojlanishi va ularni tartibga solish muammolari. Globallashuv sharoitida o’tish iqtisodiyoti mamlakatlarida davlat moliya siyosati. Rivojlanayotgan mamlakatlar iqtisodiyotida xalqaro moliya munosbatlarning o’rni. Rivojlanayotgan mamlakatlarda moliyaviy tizimlardagi islohotlar. O’zbekiston Respublikasi moliya bozori, holati, rivojlanish tendentsiyalar va rivojlanish istiqbollari. O’zbekiston Respublikasini xalqaro moliya bozoriga integratsiyalashuvi muammolari. Jahon ishchi kuchi bozori tushunchasining mohiyati, shakllanish sabablari va rivojlanish omillari. Jahon ishchi kuchi bozorining rivojlanish bosqichlari. Jahon ishchi kuchi bozori: ob’ektlari, sub’ektlari, amal qilish mexanizmi va dastaklari. Rivojlangan mamlakatlardagi demografik vaziyat va aholini qarishi. Jahon ishchi kuchi bozorini asosiy markazlari, hududlari. Xalqaro ishchi kuchi migratsiyasi va uning asosiy ko’rinishlari. Xalqaro ishchi kuchi migratsiyasining tarkibi, yo’nalishlari va migrantlarni o’ziga jalb qiluvchi markazlar. Jahon iqtisodiyotida xalqaro ishchi kuchi migratsiyasining dinamikasi. Mintaqalararo migratsion jarayonlar va ularning ustuvor oqimlari. Pul o’tkazmalari va ularni ishchi kuchini eksport qiluvchi mamlakatlar iqtisodiyotgia ta’siri. Ishchi kuchi eksportining eksportyor mamlakat iqtisodiyotgia ta’siri va ijtimoiy iqtisodiy oqibatlari. “Aqlning oqib o’tishi”. Ishchi kuchi migratsiyasini importyor mamlakat iqtisodiyotiga ta’siri. Global moliyaviy inqirozni jahon ishchi kuchi bozori miqyosi va tarkibiga ta’siri. Xalqaro ishchi kuchi bozorini taritba solishni xalqaro va milliy dastaklari. O’zbekiston Respublikasi fuqarolarini chet ellardagi faoliyatini tashkil etishni taritbga solish masalalari.
[A3, 254-258; A24, 71-88; A25, 10-109]