Golden brain issn: 181-4120 volume

Key words: stylistic figures, amplification, parallelism, syntactic synonym, 
expressive, verbosity, rhetorical. 
 
Lirikalıq shıǵarmalarda pikirdiń kórkemligin, qosıq formasınıń ózgesheligin 
támiyinleytuǵın, qosıqta hám mazmunlıq, hám formalıq jaqtan obrazlılıqtı 
támiyinleytuǵın poetikalıq formalardıń bir túri – bul stilistikalıq figuralar. Stilistikalıq 
figuralardıń birqansha túrleri bar. Olar: anafora, epifora, alliteraciya, assonans, ellipsis, 
parallelizm, grodaciya hám t.b. Biz bul maqalamızda shayır K.Karimov lirikasında 
qollanılǵan stilistikalıq figuralardıń, atap aytqanda amplifikaciya hám parallelizmniń 
kórkemlik xizmetine talqı jasawdı maqset ettik.
Stilistikalıq figuralardıń ishinde eń ónimli qollanılatuǵın túrleriniń biri bul 
amplifikaciya. Amplifikaciya (lat: tarqatıw, keńeytiw) – stilistikalıq figura bolıp, ol 
salıstırıw, obrazlar, sinonimler, mániles frazalar, antiteza, ekspressivlikti asırıwshı bir 
toparǵa tiyisli birliklerdi óz ishine aladı[1.67].
Ádebiyatshılar bul stilistikalıq figuranı hár qıylı ataydı; birinshi ataması 
baylanıstırıw, toplaw, jıynaw, taǵı bir ataması arttırıw («нагнетанием» А. П. 
Квятковский), úshinshi túrdegi ataması ritorikalılıq, kóp sózlilik («многоречием», 
«велеречием» В.И.Даль). Al, ádebiyatshı V.M.Jirmunskiy amplifikaciyanıń tásir 
kúshi, lirikalıq sezimlerdi kúsheytiwdegi roli, ondaǵı romantikalıq stilge tán belgiler 
tuwralı bılay deydi: «Ощущение переизбыточного лирического волнения, 
нагромождающего все новые и новые образы, ввиду невозможности до конца 
выразить в словах всю напряженность и яркость этого волнения, есть признак 
стиля романтического»[2. 408].
Amplifikaciyanıń tiykarǵı xizmeti ekspressivlikti arttırıw. Ol bir pikirdi ańlatıwda 
mániles, túrles, sinonim sózlerdiń bir shuwmaqta yamasa qatarda qollanılıwı arqalı jıyı 
bildiriledi. Shayır qosıqlarında qollanılǵan amplifikaciyalarǵa mısal keltireyik: 

---