grubu kimyasal maddelerle olan meslek hastaliklari a I, a Arsenik ve bileşikleri



Yüklə 0,9 Mb.
səhifə3/9
tarix07.01.2017
ölçüsü0,9 Mb.
#5035
1   2   3   4   5   6   7   8   9




A - 14 Vanadyum ve bileşikleri

Akut:

- Solunum yolları irritasyonu (ses kısıklığı, yutakta kuruluk, kuru öksürük, dispne, göğüsde daralma duygusu),

- Akut bronşit, bronkopnömoni,

- Dilde ve ekstremitelerde tipik yeşil - siyah renk,






15 gün




- Cevherden ve vanadyum bulunan cüruftan elde edilmesi, işlenmesi,

- Ferromangan yapımında kullanılan vanadyum pentoksidin hazırlanması,

- Demir ve çelik tasfiyesi, ferromanganlı özel çelik yapımı

- Aliminyum cevherlerinin işlenmesi

- Kimya sanayinde katalizatör veya oksidasyon maddesi olarak kullanımı

- Çeşitli mürekkep, boya maddeleri, kurutucu maddeler ve fotoğrafçılık maddelerinin yapımı

- Petrolden elde edilen akaryakıt (özellikle ağır yağ) ile çalışan kazan, ocak, baca ve türbinlerin temizleme ve onarımı.


Kronik:

- Kronik bronşit (anfizemli veya amfizemsiz),

- Nörolojik, psişik bozuklar (parmaklarda tremor, depresyon),

- Kalpte fonksiyonel bozuklar (çarpıntı),

- Ekzematiform dermatoz.





1 yıl







Halojenler__A_-_15,_a_Klor'>A - 15 Halojenler

A - 15, a Klor

Akut:

1. Dönem:

- Göz ve üst solunum yolları mukozasında irritasyon, öksürük krizleri, göğüste sıkışma hissi,

2. Dönem:

- 48 saat süren latent dönem.

3. Dönem:

- Akut akciğer ödemi, şok,

- Taşikardi, hipotansiyon, oligüri






15 gün




- Klor elde edilmesi ve sıvılaştırılması,

- Sıvı klorun taşınması ve bununla temas,

- Kimya ve ilaç sanayinde klor türevlerinin yapımı,

- Metal yüzeylerinin klorhidhidrik asit ile aşındırılması,

- Hipoklorürlere (klorlu su) asit etkisi ile klor atomlarının açığa çıkması.


Kronik:

- Göz ve üst solunum yolları mukozasında irritasyon, kronik bronşit, amfizem,

- Atipik mide, barsak şikayetleri,





3 ay






Halojenler__A_-_15,_c_İyot'>Halojenler

A -15, b Brom

Akut:

- Klorda olduğu gibi üç dönem vardır, belirtileri daha hafiftir, solunum sistemi belirtileri daha az, sindirim sitemi belirtileri daha sıktır,

- Ciltte yanıklar, nekrotik ülserasyonlar,





15 gün





- Bromun deniz suyundan ve deniz tuzunun, yosunun ve sanayide potasyum tuzlarının işlenmesinden kalan artıklardan elde edilmesi,

- Brom türevlerinin yapımı,

- Bromun kimya sanayiindeki bazı sentezlerde oksidasyon maddesi olarak kullanılması.


Kronik:

- Ekzama, akne, deride ülserasyon






3 ay







Halojenler

A - 15, c İyot

- Deride,göz ve üst solunum yolları mukozasında irritasyon

- Gözlerde yanık,

- Akne, pemfigus.





3 ay




- Deniz alglarından, (Şili güherçilesinden ve petrol rafinerlerindeki çeşitli işlemler sırasında iyot elde edilmesi,

- İyot ve iyot bileşiklerinin kullanılması, (örneğin kimya, ilaç sanayii ve fotoğrafçılık).






Halojenler

A - 15, d Fluor

Akut:

- Cilt ve mukozada yanık, doku zararları (bir latent süreden sonra ağrılı derin nekrozlar, doku kaybı),

- Solunum yollarında irritas-yon, akut akciğer ödemi,

- Kramplar, felçler,

- Akut böbrek zararları,

- Akut kalp ve dolaşım bozukları,






15 gün




- Fluorhidrik asit ve alkali fluorürlerin elde edilmesi, kullanılması,

- Kryolit banyosunda elektroliz ile alüminyum elde edilmesi,

- Döküm parçalarının aşındırılması ve çeliğin parlatılması (fluorhidrik asit ve tuzları),

- Cam ve porselenin dağlanması, camın matlaştırılması, kristallerin parlatılması, döküm parçalarının ve çeliğin temizlenmesi (fluorhidrik asit ve tuzları),

- Fluor bileşiklerinin pestisid ve kereste konserve edicisi olarak kullanılmaları,

- Amonyum flüorür ile emaye yapımı,

- Düşük küllü filtre kağıdı yapımı,

- Temizlik tozu yapımı, (sodyum silisyum fluor bileşikleri)

- Özel çimento türlerinin yapımı (kalsium fluorür),

- İçinde fluor bileşikleri bulunan sanayii artıkları (örneğin süperfosfat ve petrol sanayii),



Kronik :

- Fluor kaşeksisi (fluoroz),

- Dişlerde lekeler (güve yeni görünüm), çürükler,

- Osteoskleroz ve osteomalazi benzeri kemik değişiklikleri (öncelikle kostalar, kolomna vertebralis ve pelvisde),

- Eklem bağlarında kireçlenme eklem hareketlerinde sınırlanma (Morbus Bechtrew benzeri),

- Zayıflama, anemi,

- Deride kuruluk, tırnaklarda kırılma,

- Böbrek fonksiyon bozukluğu.






1 yıl




(Gerektiğinde idrarda fluor miktarı tayini yapılır.)




A - 16 Alifatik veya alisiklik hidrokarbonlar

(Petroleter ve benzinin bileşiminde bulunan petroleter, petrol benzini, kerosin, diesel yağı, fuel oil v.b. gibi)

Akut:

- Baş dönmesi, kulak çınlaması rausch hali, koma, pnömoni, plörit.






15 gün




- Ham petrolün distile ve rafine edilmesi,

- Hidrokarbonların yapılarını değiştirmeye hizmet eden kraking ve reforming işlemleri,

- Distilasyon ürünlerinin çözücü, yakıt maddesi, yağları temizleyici ve yanma maddesi olarak kullanılması,

- Bu maddelerin depolandığı kap, tank v.b.nin temizliği.



Kronik:

- Komedon, akne, follikülit,

- Fotosensibilite, cilt kanseri,





1 yıl







A - 17 Alifatik ve alisiklik halojenli hidrokarbonlar (Metil klorür, kloroform, karbon tetraklörür 1, 1, 1 ve 1, 1, 2 triklor etan, tetrakloretan, trikloretilen, perkloretilen metan ve etanın fluorlu ve klor-fluorlu türevleri, metil bromür, klorbrom metan, DDT DDD, heksaklor sikloheksan, aldrin, dieldrin, endrin, texafen, vinil klorür, tetra fluor etilen, kloropen v.b.)

A – 17 I. Doymuş alifatik halojenli hidrokarbonlar

a. Metil klorür, metil bromür

Akut:

- Konjonktivalarda ve solunum irritasyon,

- Baş dönmesi, nistagmus, mid riasis, ışığa karşı pupilla refleks kaybı, konuşma bozuklukları, intentionel tremor, yürüme bozuklukları,

- Fobi, somnolans delir,

- Kas krampları, pareziler,

- Jackson tipi epilepsi,

- Böbrek zararları (oligoüri, anüri, albüminüri, üremi),

- Beyin ödemi, akut akciğer ödemi,

- Tedaviye cevap vermeyen neralize tremor (kalıcı).





15 gün




- Bu gruptaki bileşiklerin ara veya son ürün olarak elde edilmesi ve kullanılması,

- Kuru temizleme işleri,

- Bunların yağ, cila, lak, reçine vernik, bitum, kükürt, balmumu, sentetik elyaf (selüloz) için çözücü olarak kullanılmaları, metallerin temizlenmesi ve yağsızlaştırılması, boyama işleri,

- Soğutucuların içinde soğutma maddesi olarak, bunların yapımı ve onarımı,

- Ensektisit olarak kullanılmaları (özellikle spray şeklinde),

- İlaç sanayiinde çeşitli dezenfeksiyon maddeleri anestetik ve antiseptiklerin yapımında,

- Boyacılıkta kullanılan maddelerin çözücü, inceltici ve aşındırıcı (düzeltici) olarak yapımı ve kullanılması),

- Yangın söndürücü maddelerin yapımı ve kullanılması,

(Bu maddelerin bazıları yüksek sıcaklık derecelerinde veya alevle temasta fosgen vb. A – 3.b de olduğu gibi toksit halojen türevleri meydana getirirler).


Subakut:

- İntestinal ve nervöz bozuklukları,

- Miyokloni,





1 ay




Kronik:

- İntestinal bozukluklar (bulantı, kusma, kolik, diyare),

- Nörolojik belirtiler (baş ağrısı, somnolans, koordinasyon bozukluğu, tremor, felçler).





1 yıl







b. Tetraklor etan ve karbon tetraklorür

Akut:

- Konjonktivalarda ve solunum yolları mukozasında irtasyon

- Bulantı, kusma, baş dönmesi, somnolans,

- Hepatonefrit (latent bir dönemden sonra)






15 gün







Kronik:

- Dermatozlar.






3 ay










A - 17, II. Doymamış alifatik halojenli hidrokarbonlar

a. Trikloretilen, tetrakloretilen

Akut:

- Baş ağrısı, dönmesi, uyuşukluk,

- Mukoza irritasyonları,

- Somnolans, narkoz,






15 gün




Alifatik diziden hidrokarbonların halojen türevlerinin istihsali, açığa çıkarılması ya da kullanılmasına ilişkin herhangi bir işlemle uğraşma,

Kronik:

- Yorgunluk, tremor, karakter değişikliği,

- Dermatozlar,

- Ani kalp durması

- Trikloretilen alışkanlığı.





6 ay







A - 17, III. Halojenli alfatik ve alisiklik ensektisitler

(DDT, Aldrin, Dieldrin v.b.)

Akut:

- Tremor, lokal ve generalize kramplar, felçler,






15 gün







Kronik:

- Blefarokonjonktivit,

- Dermatozlar,

- Nörolojik bozukluklar,

- Hipoplastik anemi (son ikisi daha çok hekzakloroheksanla olur).





1 yıl










A - 17, IV. Metan ve etanın klor ve fluorlu türevleri

(fluoranlar)













- Bu maddelerin şimdiye kadar insanlarda zehirleyici etkileri görülmemiştir. Ancak ısıtılmalarında zehirle halojen maddeler açığa çıkar.




A - 17, V. Sentetik maddelerin halojenli monomerleri

(Vinil klorur ve kloropren gibi)

Akut:

- Somnolans, bilinç kaybı,






15 gün







Kronik:

- İntestinal ve nörolojik bozukluklar,

- Alopesia (öncelikle kloroprenle),

- Parmaklarda Raynaud sendromu tipinde vasomotor bozukluklar, falankslarda akroosteoliz, dermatozlar (vinilklorür polimerizasyonu sırasında).






1 yıl







(Gerekirse idrarda Fujiwara reaksiyonu ile bazı klorlu alifatik hidrokarbonların tri ve per gibi parçalanma ürünlerinin saptanması yoluna gidilir.)




A - 18, a Alkoller

- Konjonktivalarda ve üst solunum yollarında irritasyon,

- Narkotik etki.

Metil alkol











- Alkol ve bunların halojenli bileşiklerinin elde edilmesi,

- Boya, cila, vernik, doğal ve sentetik reçine, kimyasal temizleme maddeleri, leke çıkarıcılar için çözücü ve üretici yapımı ve kullanılması,

- Verniklerin, elektrik malzemesindeki yalıtıcı manroların (diaseton alkol), anilin boyalarının (metanol) yapımı ve işlenmesi,

- Kozmetik, parfüm ve sabun yapımı,

- Meyve esanslarının elde edilmesi,

- İlaç sanayi

- Antifriz, fren sıvısı, sentetik yağlama maddeleri, koruyucu cam ekran yapımı,

- Lastik sanayii ve yapay deri yapımı,

- Kereste konserveleme maddelerinin yapımı ve kullanılması (diaseton alkol),

- Sentetik elyaf sanayiinde sellüloid ve sellüloz asetat için çözücü olarak ve temizleme ve çözümleme maddesi olarak kullanılması,

- Bazı sentetik kumaş ve örtülerin yapımı,

- Şapka yapımı (hasır şapka)

- Formalhedit elde edilmesi (metanol),

- Tohumculukta su çekici ve bakteriostatik olarak,

- Petrokimya sanayii (rafineriler),

- Füzelerde yakıt olarak (pro panol),

- Patlayıcı madde sanayiinde


Akut:

- Baş ağrısı, bulantı, kusma, siyanoz, taşikardi, akut akciğer ödemi, koma.

- Görme bozukluğu,

- Nefropati, hepatopati, nöropati,






15 gün




Kronik:

- Konjonktivalar ve üst solunum yollarında irritasyon.

- Baş ağrısı, baş dönmesi,

- Dispeptik şikayetler,

- Fotofobi, görme azlığı, midriasis, papilla ödemi.





1 yıl




(Gerektiğinde kanda ve idrarda metil alkol ve formik asit miktarları tayin edilir.)




A - 18, b Glikoller

Akut:

- 12 saatlik latent süreden sonra

- Nörolojik belirtiler (bacaklarda zayıflık, kramplar),

- Karaciğer ve böbrek zararları (ikter, hematüri),

- Akut böbrek yetmezliği,

- Akut akciğer ödemi.






15 gün




- Glikol, poliglikoller, bunların türevleri ve asetatların elde edilmesi,

- Kimya sanayiinde çeşitli organik sentez işlemlerinde ara ürün olarak, öncelikle cila, reçine, sellüloz bazına dayanan ve çabuk kuruyan notrosellüloz ve sellüloz asetat için çözücü olarak,

- Çeşitli ilaçlarda sıvağ (sulfonamid, antibiotik, asetilkolin) deodorant, dezenfeksiyon maddesi, bakteriostatik (klima cihazlarında hava sterilizasyonu için) gliserin yerine,

- Kozmetik sanayii (sabun, krem, yüz kremleri),

- Antifriz, fren sıvısı ve hidrolik yağ yapımı,

- Besin maddeleri sanayiinde çeşitli esans ve ekstrelerin yapımı,

- Tekstil sanayiinde dokuların yumuşatılması, boyamaya, basma işlemine hazırlanması, çeşitli sentetik kuvvetlendirici maddeleri yapımı, çeşitli sentetik kumaş ve yapıştırıcıların yapımı,

- Fotoğraf sanayiinde bazı plak ve filmlerin yapımı,

- Patlayıcı madde sanayii, sentetik lastik maddeleri

- Tütün sanayiinde kurutma maddesi olarak, gazların kurutulması için (ancak propilenglikol nem muhafaza edici olarak da kullanılır.)

- Yeraltı havagazı borularının izolasyonu (etilenglikol katılarak.)


Kronik:

- Rinit, kronik konjonktivit,

- Karakteristik olmayan hematolojik bulgular,

- Baş ağrısı, baş dönmesi, nistağmus,

- Ruhsal bozukluklar, kişilik bozuklukları,





1 yıl







A - 18, c Eter ve türevleri

- Somnolans, baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma,










- Eterin ve halojenli türevlerinin elde edilmesi,

Etilen oksit ve dioksan

- Göz, burun ve yutakta irri- ritasyon,

- Baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma,

- Karaciğer stazı, böbrek yetmezliği,

- Akut akciğer ödemi, Halojen türevleri (özellikle diklordietil eter)

- Solunum yollarının şiddetli irtasyon,

- Akut pnömoni,





1 yıl




- Kimya sanayiinde balmumu yağ, lastik, reçine, cila ve nitrosellüloz için çözücü olarak, organik sentezlerde ara maddesi ve kurutucu olarak, kollodyum yapımında nikotin ekstraksiyonunda,

- İlaç sanayiinde alkaloidlerin da edilmesi, sterilizasyon maddesi ve anestezik olarak,

- Sentetik elyaf sanayiinde sellüloz asetatın ve yapay ipeğin çözücüsü olarak, dokumaların boya ve basma işlemlerine hazırlanması,





A - 18, d Ketonlar

(aseton, bukanon, metilizobutil keton, sikloheksanon v.b.)

- Parfümeri, lastik, fotoğraf ve plastik sanayiinde,

- Bazı özel yakıtların yapımı,

- Dumansız barutla patlayıcı madde yapımı,

- Boya ve cilalar için çözücü ve kazıyıcı (düzeltici) olarak,












- Ayakkabı sanayiinde temizleyici,

- Ketonların ve türevlerinin elde edilmesi,

- Kimya sanayiinde ekstraksiyon maddesi, temel madde veya ara ürün olarak kullanılması, cila, vernik, reçine, yapıştırıcı maddeler, boya maddeleri, yağlar, kollodyum selüloz astetat, asetilen için çözücü olarak,

- Sentetik elyaf sanayiinde, yapay ipek ve yapay deri yapımı, kumaşların boyama, basma işlemlerine hazırlanması,

- Parfümeri ve kozmetik sanayii,

- Sellüloid yapımı,

- İlaç sanayiinde kloroform, iodoform, bromoform, sulfonal yapımı,

- Yapay lastik ve patlayıcı madde, dumansız barut) yapılan yerler,

- Eğlence maddeleri sanayii.


Per akut:

- Şiddetli irritasyon (salivasyon, gözyaşı akması, öksürük), baş dönmesi, bulantı kusma, koma,






2 gün




Akut:

- Göz ve üst solunum yolları mukozası irritasyonu,

- Bulantı, kusma, baş dönmesi, baş ağrısı,





15 gün




Kronik:

- Baş dönmesi, baş ağrısı, halsizlik,

- Kabızlık,

- Göz ve solunum yollarında irritasyon,

- Dermatozlar.





6 ay




Yüklə 0,9 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin