Guliston davlat universiteti axborot texnologiyalari kafedrasi

9-laboratoriya mashg`uloti. 
Mavzu: Flash dasturida turli xil Animasiyalar hosil qilish.
Ishning maqsadi: Talabalarga Flash texnologiyasida animatsiyalar hosil qilishni 
o`rgatish.
Nazariya bo`yicha qisqacha ma’lumot
Flash dasturi yordamida interaktiv tugma yaratish uchun dasturni ishga tushiramiz 
va Layer 1 qatlamida oq fon rangli ishchi oynada ihtiyoriy rangda doira hosil 
qilamiz va uni belgilab olib Modify-Convert to Symbol-Movie Clip-OK amalini 
bajaramiz. Natijada obyekt Movie Clip holatiga o‘tadi. Obyektning ustiga 
sichqonchaning chap tugmasini 2 marotaba bosamiz. Timeline oynasiga o‘tib doira 

---

 
228 
joylashgan Layer 1 ni 10-kadrgacha uzaytiramiz (F5 tugmasi orqali). Doirani 
belgilab Modify-Convert to Symbol-Button-OK amalini bajaramiz. Properties 
oynasini faollashtirib  bo‘limiga enter_btn so‘zini kiritamiz. Keyin 
esa Timeline oynasiga o‘tib Layer 2 ni hosil qilamiz. Ushbu qatlamda “tugma” 
so‘zini oq rangda hosil qilamiz (so‘z doiraning chap tomoniga joylashadi). So‘zni 
belgilab Modify-Convert to Symbol-Movie Clip-OK amalini bajaramiz. 1-kadrni 
belgilab 10-kadrgacha uzaytiramiz, 10-kadrni belgilab F6 tugmasini bosamiz va 
“tugma” so‘zining rangini qoraga (rang ihtiyoriy tanlanadi) o‘zgartiramiz. 1-kadrni 
belgilab kontekstli menyuni chaqiramiz va Create Motion Tween ni tanlaymiz. 
Natijada “tugma” so‘zining rangi avtomatik tarzda oqdan qoraga o‘zgaradigan 
holatga o‘tadi.
Timeline oynasiga o‘tib Layer 3 ni hosil qilamiz. Ushbu qatlamda 3 ta bo‘sh kadr 
yaratamiz(1-kadr belgilanib F5 tudmasi 2 marotaba bosiladi). 4-kadrga o‘tib F6 
tugmasi bosiladi va ishchi oynada “tugma” so‘zining ostiga doiraga qadar chiziq 
chizamiz. Chiziqni belgilab olib Modify-Convert to Symbol-Movie Clip-OK 
amalini bajaramiz. Ketma-ket 4-kadrdan boshlab 10kadrgacha 7 ta kadr yaratamiz. 
5-,7- va 9- kadrlardan chiziqni o‘chirib tashlaymiz. Buning uchun kerakli kadrni 
belgilab Delete tugmasini bosamiz. Natijada chiziq “lippillovchi” holatga keladi. 
Ishchi oynaning bo‘sh joyiga sichqonchaning chap tugmasini 2 marotaba bosamiz. 
Natijada Timeline oynasida faqat Layer 1 paydo bo‘ladi. Ishchi sohadagi obyektni 
belgilab Actions oynasiga o‘tamiz. Actions oynasining ishchi sohasiga quyidagi 
dastur kodini kiritamiz. 

onClipEvent (enterFrame) { 

if (go) {nextFrame();} else { prevFrame(); } } 

onClipEvent (load) { var go; stop();
 
enter_btn.onRollOver = function() { go = true; };
 
enter_btn.onRollOut = function() {go = false; }; } 
Hosil bo‘lgan animatsiyani Ctrl+Enter tugmalarini bosgan holda ko‘rishimiz 
mumkin.
Macromedia Flash dasturida audio fayllar bilan ishlash
Macromedia Flash dasturi mp3, wav, aif va au kengaytmali audio fayllarni qo`llab 
quvvatlaydi. Audio fayllardan Flash dasturining Button va Movie Clip 
obyektlarida, animatsiya yaratish jarayonida hamda elektron ta’lim resurslari va 
o`yinlar ishlab chiqishda foydalanish mumkin. Elektron ta’lim resurslarini 
yaratishda audio fayllardan foydalanish ta’lim resurslariga bo`lgan qiziqishlarni 
oshiradi. Foydalanuvchilarning etiborini jalb qiladi. Quyida audio fayllardan 

---