Gözəl
Səbəb nədi gəlib pambıq dərirsən,
Söylə görüm, nədir günahın, gözəl,
Bu dünya fanidir, qəsd etmə cana,
Qozalar incidər barmağın, gözəl.
Qozalar açılıb ağlı-yumşaqlı,
Yanın da yoldaşı,körpə uşaqlı,
Özü həyalıdı, ağzı yamşaqlı,
Laləyə bənzəyir yanağın, gözəl.
Əcəb seyrangahdı Qaçağan düzü,
Sürməli ceyrana bənzəyir gözü,
Məsim qonaq gəlsin əlində sazı,
Xalıynan bəzənə otağın, gözəl.
Gəldi-keçdi
Borçalı elində, yol kənarında,
Sallanıb qarşımnan yar gəldi-keçdi,
Keçdi, soruşmadı əzri-halımı,
Gen dünya başıma dar gəldi-keçdi.
Al-yaşıl geyinib, xınalı dəsdi,
Yel vurub cığalı telləri əsdi,
Qıyqacı, baxışı səbrimi kəsdi,
Çiskinli, boranlı qar gəldi-keçdi.
Aşıq Məsim dərdin-qəmin kanıdı,
Şirin ləblərinnən əmən çağıdı,
Bütün var əndamın can dərmanıdı,
Qıymadı, qoynunda nar gəldi-keçdi.
Ustada söz verirəm ki, sağlıq
olsun, inşallah, çap etdirərəm.
Oğul-uşağın,
nəvə-nəticənin
içində (3 oğul, 4 qız, 20 nəvə, 16
nəticə) dağ döşündə bitmiş palıd
ağacına bənzədirəm ustad aşıq
Məhəmməd Sadaxlını.
Köklərin dərin, gövdən möh-
kəm, budaqların uzun və çalkeçir,
yarpaqların sıx, kölgən sərin,
qonaqlı-qaralı olsun, Ustad!
Beləcə yekunlaşır söhbətimiz
Ustadla, Türk adətincə əllərini
öpüb, gözlərimin üstünə qo-
yuram. Arxamca ustadın ey-
vandan “Ellərimiz var olsun”
sözlərini söylədiyini eşidirəm.
Mən də ustadın sözlərinə cavab
kimi elqızımız şairə Məhbubə
xanımın ustad aşıq Məhəmməd
Sadaxlıya həsr etdiyi şeirindən
bu misraları pıçıldayıram:
Dastançı aşıqsız, gözəl avazla,
Sehirli aləmsiz o telli sazla,
Deyən, qarışıqsız baharla, yazla,
Eşq də sizdə, yaz da sizdə, ay Ustad!
Şen olsun ocağınız, xananız,
Şərəflidi sizing ustad adınız,
Neçə-neçə dastanlar yaratdınız,
Yol da sizdə, iz də sizdə, ay Ustad!
Borçalının çox dəyərli oğlusuz,
Etibarda, əməlində doğrusuz,
Ustad Məhəmmədi Tanrı qorusun,
Ömür olsun yüz də sizdə, ay Ustad!
Əmiraslan Əlizamanlı,
Marneuli, Aşağı Qullar.
Putin Polad bülbüloğluna
"Şərəf" ordeni təqdim etdi
Rusiya prezidenti Vladimir Putin Azərbaycanın Rusiyadakı səfiri Polad
Bülbüloğlunu "Şərəf" ordeni ilə təltif edib. APA-nın Moskva müxbirinin
verdiyi məlumata görə, Kremlin Yekaterina zalında dövlət mükafatlarının
təqdimetmə mərasimi keçirilib. Mərasimdə Vladimir Putin "Şərəf" ordenini
səfir Polad Bülbüloğluna təqdim edib.
Səfir Polad Bülbüloğlu çıxışında Rusiya prezidentinə yüksək mükafata
görə təşəkkürünü bildirib: "Sizin, Rusiya Federasiyasının prezidentinin
əlindən "Şərəf" ordenini almağın yüksək şərəf olduğunu başa düşürəm. Mən
sizə can sağlığı, böyük Rusiyanın xeyrinə fəaliyyətinizdə müvəffəqiyyətlər
arzulayıram".
Rusiya prezidenti "Vətən qarşısında xidmətlərinə görə", "Hərbi xidmətə
görə", "Şərəf" və "Dostluq" ordenlərini xalq təsərrüfatının müxtəlif sa-
hələrinə və humanitar sahələrdə fərqlənən şəxslərə təqdim edib.
Vladimir Putin çıxışında dövlət mükafatı alanlara yaradıcı əməyinə, öz
ölkələrinə sədaqətliliyinə və əldə etdikləri nəticələrə görə təşəkkürünü bildi-
rib.
Tbilisidə Türkiyə, Gürcüstan,
azərbaycan və Kərkük yazıçılarının
görüşü keçirilib
Tbilisidə "Varlıq" Mədəniyyət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə Türkiyə,
Gürcüstan, Azərbaycan və Kərkükdən (İraq) gələn şair və yazıçıların
görüşü keçirilib.
Gürcüstan Elmlər Akademiyasında keçirilən görüşdə çıxış edən Kıbrıs-
Balkanlar-Avrasiya Türk Ədəbiyyatları Qurumunun (KİBATEQ) rəhbəri
Feyyaz Sağlam görüşün tanışlıq xarakteri daşıdığını bildirib.
Tədbirdə çıxış edən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Gürcüstan bölməsinin
rəhbəri Rafiq Hümmət və bölmənin üzvləri, gürcü yazıçıları, KİBATEQ-
in üzvləri görüşün tarixi əhəmiyyət kəsb etdiyini, ədəbi əlaqələrin daha da
inkişaf etdiriləcəyini vurğulayıblar. Tədbirin sonunda türk və azərbaycanlı
şairlərdən Şükrü Aydın, Mövlud Kaplan, Güzin Onralkan, Aişə Tural,
Kərkükdən gələn Şəmsəddin Küzeçi, Səadət Buta, Fatma Aslan, Osman
Əhmədoğlu və başqaları şeirlərini söyləyiblər.
İraqdan gələn Kərkük Mədəniyyət Dərnəyinin qurucusu Şəmsəddin Küzeçi
İraqtürkmənlərini təmsil etdiyini bildirib: "Biz özümüzü Azərbaycanımızın
bir parçası hesab edirik. Bu gün Gürcüstanda yaşayan azərbaycanlı şair və
yazıçılarla keçirdiyimiz görüşlər bizi çox sevindirir".
Tədbirdə yazarlar kitablarını bir-birilərinə hədiyyə ediblər. Sonda görüş
iştirakçıları xatirə şəkili çəkdiriblər.
Tədbirdə Gürcüstanın baş nazirinin köməkçisi Savalan Mirzəyev, Azər-
baycanın Gürcüstandakı səfirliyinin əməkdaşı Elcan İmamverdiyev, Gür-
cüstan parlamentinin üzvü Mahir Dərziyev, Gürcüstan barışıq və vətəndaş
bərabərliyi məsələləri üzrə dövlət nazirinin müşaviri Zaur Darğallı, gürcü
türkoloqları, jurnalistlər və QHT nümayəndələri, həmçinin bölgələrdən
gələn azərbaycanlı yazıçı və şairlər iştirak ediblər.
aşıq Məhəmməd Sadaxlı – 85
Sinəsi söz yatırı aşıq
№08 (183) 29.05.2015
7
Mədəniyyət
№08 (183) 29.05.2015
6
Cəmiyyət
bəhram İsmayılov:
Kəndimizi gözəl və firavan görmək istəyirəm!
nəzərli kəndindən Qardabani rayon bələdiyyəsinə se-
çilmiş deputat bəhram Ziyəddinoğlu ilə müsahibəmizi
oxucularımıza təqdim edirik.
İsmayılovBəhram Ziyədinoğlu 1953-ci il oktyabr ayının 15-də
Qardabani rayonunun Nəzərli kəndində anadan olub. O, 1969-cu
ildə Kosalı kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra, elə həmin ildə də
Azərbaycan Dövlət Tibb İnustutunun Pediatriya fakültəsinə daxil
olur. 1976-ci ildə İnustutu bitirən Bəhram İsmayılov azadtəyinatla
doğma vətəninə qayıdır. Həmin ildən dəo, Rustavi şəhərindəki uşaq
xəstaxanasında pediatr həkim kimi əmək fəaliyyətinə başlayır.
Sonra Bəhram Ziyəddinoğlu 1980 ci-ildə Qardabani rayonunun
Vaxtanqisi kənd ambulatoryasında uşaq həkimi, sonralar isə həmin
ambulatoriyanın baş həkim vəzifəsinə təyin edilir.Bir çox ixti-
saslara yiyələnən Bəhram İsmayılov 1988-ci ildə Nəzərli kəndində
kənd ambulatoryasını yaradır. Bu ambulatoriya respublikada ilk gündüz stasionar polikilinika sta-
tusunu alır. Elə həmin poliklinikanın baş həkimi işləyən soydaşımız 2002-ci ildə xalqın etimadını
qazanaraq kənd deputatı seçilir. Sonralar Nəzərli kəndi üzrə Qardabani rayon icra hakimiyyətinin
səlahiyyətli nümayəndəsi kimi vəzifələrdə çalışır.
Hal hazırda Qardabani rayon sakrebulosunun mojoritar deputatıdır. O, həm də Qardabani rayon icti-
mai səhiyyə idarəsinin direktoru müavini vəzifəsində çalışır.
Ailəlidir. 3 övladı var.
-bəhram müəllim, kəndinizdə bu günə qədər görülən işlər barəsində oxucularımıza məlumat
verməyinizi xahiş edirik.
- Qeyd edim ki, kəndimiz rayonmuzun ən böyük kəndlərindən biridir. Kəndimiz 1800-ə yaxın
təsərrüfatdan ibarətdir. Kəndin 6 min nəfər sakini var. Kənd sakinlərinin əsas məşğuliyəti isə kənd
təsərrüfatı və maldarlıqdır. Son illər ərzində kəndimizdə böyük işlər görülüb. Küçələrin asvalt örtüklə
bərpa edilməsi, küçələrdə gece işiqlarının qurulması, kəndə internet kabel sisteminin çəkilməsi, kənd
məktəbinin əsaslı təmir edilməsi, kənddə kiçik müasir idman meydançasının qurulması kimi işlər
aparılmışdır. Görüləcək işlərmizdə, hazırda yenədə davam etməkdədir.
- bəhram Ziyəddinoğlu, yeri gəlmişkən, kəndinizdə hansı yeni işləri görməyi nəzərdə tutur-
sunuz?
Onu bildirim ki, dövlətin kəndlərdə apardığı “kəndlərin inkişafı” adlı proqram çərçivəsində kəndimiz
üçün vacib olan uşaq bağçası binasının bərpa edilməsini, kənd arası küçələrinin çınqılla eləcədə asvalt
örtüklə təmir edilməsini, bəzi yeni salınmış küçələrə təbii qaz xətlərinin çəkilməsini həyata keçirmək
qarşımızda duran əsas vəzifələrdəndir. Bu işlərin görünməsinə isə yaxın günlərdə başlanılacaq. Qeyd
edim ki, artıq mərhələ-mərhələ kəndimizin sosial - infrasturuktura, problemləri həl edilməkdədir.
- bəhram İsmayılov, kəndinizingələcəyini necə görmək istəyərdiniz?
- Mən işlədiyim illər ərzində hər zaman kənd ağsaqqaları, bir qrup müəllim heyəti, gənclər və eləcədə
bəzi kənd sakinləri ilə kənd haqqında, kənddə görüləcək işlər barədə, kəndimizin rayon səviyyəsində
daha nümünəvi və fəal bir kənd kimi olmasını düşünərək, bununla əlaqədar vaxt aşırı kənddə toplantılar
keçiririk, fikir mübadilələri aparırıq və ümümi qərar qəbul edirik. Mən Nəzərli kənd sakini kimi hər za-
man kəndimizi firavan və gözəl görmək istəyirəm. Buna görə hər zaman elim-obam üçün kəndimiz üçün
xidmət etməyə çalışacam. əlimdən gələni heç zaman əsirgəməyəcəm.
nadir almazoğlu
İslamda kişi qadından üstündürmü?
Qadın, ya da kişi, fərq olmadan, bütün müsəlmanlar Quran əxlaqını ən gözəl
şəkildə yaşamağa cəhd göstərməlidirlər.
Allahın insanlar üçün hidayət rəhbəri olaraq endirdiyi İslam dini qadına böyük
dəyər verir. Allah Quranın bir çox ayəsi ilə qadını və qadın haqlarını qorumuş, cahil
cəmiyyətlərdə qadınlara qarşı olan yanlış dünyagörüşünü ortadan qaldırmış, qadına
cəmiyyət içərisində hörmət qazandırmışdır. Rəbbimiz Quran ayələriylə insanlara Al-
lah Qatında üstünlük ölçüsünün cinsiyyət deyil, Allah qorxusu, iman, gözəl əxlaq,
ixlas və təqva olduğunu bildirmişdir.
Allah Quranda qadın və kişi arasında fərq qoymamış, bütün insanları ümumi bir
müsəlman modelinə tabe olmağa çağırmışdır. Müsəlman Allahdan qorxan, hər işində
Allahın razılığını axtaran, dünya həyatının keçici, ölümün isə yaxın olduğunu bilib,
axirəti hədəfləyən insandır. Qadın, ya da kişi fərq olmadan, bütün müsəlmanlar Quran
əxlaqını ən gözəl şəkildə yaşamağa cəhd göstərməlidirlər. Quran əxlaqını mənimsəyən
qadınlar da bütün zəifliklərdən, acizliklərdən və düzgün olmayan davranışlardan
uzaqlaşaraq, imanın qazandırdığı güclü xarakterə sahib olarlar. İman sahibi insanlar
yaşadıqları cəmiyyətdən, ailələrindən, ya da dost-tanışlarından gördükləri təlqinlər
nə olursa-olsun, bunları bir kənara qoyar, Quranda ifadə edilən müsəlman xarakterini
yaşayarlar. Mömin qadın da Allahın bəyənib məmnun olacağı əxlaqı və xarakteri
Qurana əsasən təyin edib mənimsəyər.
Quran ayələrinə ümumi şəkildə nəzər saldıqda Allahın qadın və kişiyə ortaq xitab
şəklindən istifadə etdiyini görürük. Allah Quranda insanın gənc, yaşlı, qadın, ya da
kişi olmasının deyil, səmimi qəlbdən iman etməsinin önəmli olduğunu bildirir. Buna
görə də Quran ayələrində qadına və kişiyə birlikdə xitab edir və hər ikisinin də eyni
məsuliyyətlərə sahib olduqlarını xatırladır. Quranda bu şəkildə bir çox ayə var. Allah
Quranın, “Həm kişilərdən, həm də qadınlardan mömin olaraq yaxşı işlər görənlər
Cənnətə girərlər və onlara xurma çərdəyinin qırıntısı qədər haqsızlıq edilməz.” (Nisa
Surəsi, 124) ayəsində səmimi iman etdiyi zaman insanın qadın, ya da kişi olmasının
heç bir əhəmiyyəti olmadığını, heç bir haqsızlığa uğramadan, mütləq Allahın rəhməti
və Cənnəti ilə qarşılıq görəcəyini xatırlatmışdır.
Allah Quranda inkar edənlər haqqında məlumat verərkən də qadınlara və kişilərə
eyni şəkildə xitab edir. Allah inkar edən qadınlarla inkar edən kişilərin, münafiq
qadınlarla münafiq kişilərin və müşrik qadınlarla müşrik kişilərin də axirət günündə
eyni şəkildə qarşılıq görəcəyini, cinsiyyətlərinə görə fərqli qarşılıq görməyəcəklərini
bildirir.
İman edən bütün insanlar kimi müsəlman qadının da tək rəhbəri Qurani-Kərim
və Peyğəmbərimiz (səv)-in sünnəsidir. Mömin qadın bütün şəxsiyyətini, xarakter
xüsusiyyətlərini, həyat tərzini, ideallarını, istəklərini, rəftarını və əxlaqını Qurana və
Peyğəmbərimiz (səv)-in tövsiyələrinə görə təyin edir. Hər işlərində Quranı rəhbər
etdikləri və Peyğəmbərimiz (səv)-in əxlaqını nümunə götürdükləri üçün daim
məqsədəuyğun hərəkət edir, hikmətli qərarlar verir və buna görə də etdikləri hər işdə
ən yaxşı nəticələri görürlər.
Bundan başqa cahiliyyə əxlaqının qadınlara yaşatdığı bütün narahatlıqlardan və
çətinliklərdən uzaq həyat yaşayırlar. Allahın “Mömin olaraq yaxşı iş görən kişi və
qadınlara əlbəttə, gözəl həyat bəxş edəcək və etdikləri ən yaxşı əməllərə görə onları
mütləq mükafatlandıracağıq.” (Nəhl Surəsi, 97) ayəsiylə mömin qadınlara və mömin
kişilərə vəd etdiyi kimi gözəl həyat yaşayırlar.
nərmin Kərimzadə
bakıdan məktub
Hörmətli Fazil müəllim,
Salamlarım və xoş arzularım Sizin üçün daimidir. Qızım Aynurə
Sizinlə olan söhbəti xoş təəssüratlarla mənə çatdırdı. Qızıma qarşı
olan hörmət və sayğınıza görə, rəhmətlik Muxtar müəllimin, Gül-
xu xalanın və mənim ünvanıma söylədiyiniz xoş sözlərə, qızıma
verdiyiniz məsləhətlərə, isti qayğıkeş münasibətə və qəbula görə,
minnətdarlığımı çatdırıram.
Fazil müəllim, “RegionPress” qəzetində Borçalıda anadan olmuş
və başqa ölkələrdə nailiyyətlər əldə etmiş həmvətənlər (özümü də
Borçalılı hesab edirəm) haqqında məlumatlar verdiyinizi nəzərə
alaraq bir nəfər haqqında Sizə məlumat vermək istəyirəm.
Abbas Nəsibov 1910-cu ildə Marneuli rayonunun Kəpənəkçi
kəndində anadan olub, 1936-cı ildə Tiflis Dəmir Yolu İnstitutunu
qurtarıb, fəaliyyətini Azərbaycanda davam etdirib, yüksək
nailiyyətlər əldə etmiş, işgüzar, bacarıqlı, məsuliyyətli işlərinə görə,
Ağstafa, Gəncə, Kürdəmir, Mincivan, Xaçmaz stansiyalarında yol
distansiyalarının rəisi vəzifəsində çalışmışdır. Müharibə (1941-
45-ci illər) vaxtı fəal işlərinə görə Stalinin Abbas Nəsibovun
adına göndərdiyi teleqram Borçalı oğlunun işinə münasibətindən,
əldə etdiyi nailiyyətlərdən xəbər verir (həmin teleqramı Sizə
göndərirəm).
A.Nəsibov iki övlad atasıdır. 1983-cü ildə vəfat etmiş,
Kəpənəkçidə dəfn edilmişdir.
O nəslin davamçısı olmuş Hidayət Mahmud oğlu da 1930-cu
ildə Kəpənəkçidə anadan olmuş, 1949-cu ildə əmisi Abbas Nə-
sibovun məsləhəti ilə Azərbaycana gəlmiş və həyatının 63 ilini
dəmir yoluna həsr etmiş, 2012-ci ildə təqaüdə çıxmışdır. Hidayət
Nəsibov da əmisi kimi dəmir yolunda böyük nü-
fuza sahib olmuş, “fəxri dəmiryolçu” adına layiq
görülmüş, müxtəlif vəzifələrdə çalışmış, dəmir
yolu rəhbərliyinin və tabeçiliyində olan işçilərin
hörmətini qazanmışdır. Azərbaycan dəmir yolları
idarəsində işlədiyim vaxtda H.Nəsibovla yaxından
tanış olmuşam.
Onu da qeyd edim ki, “Azərbaycan Dəmir Yolları”
QSC-də Borçalıdan olan xeyli adam çalışır, hamısı
da böyük nüfuz və hörmətə malikdirlər.
Borçalıların tanıdılması məqsədi ilə atdığınız
addımlar alqışa layiqdir, gənclərin tərbiyəsində
mühüm əhəmiyyət kəsb edir. “Borçalıları tanıyaq
və tanıdaq” yolunda Sizə uğurlar arzulayıram.
Hörmət və ehtiramla, özünü həmişə borçalılarla hesab edən,
borçalılara böyük hörmət bəsləyən Sizin Vidadi müəllim (Məm-
mədrzayev)
Tarixdən bir yarpaq
Stalinin teleqramı
Zaqafqaziya dəmir yolu idarəsi və yol həmkarlar ittifaqı
komitəsinin orqanı olan “Bolşevistkaya putyovka” qəzetinin 20
fevral 1945-ci il 22\2767\ saylı nömrəsində belə bir teleqram dərc
edilmişdir.
Ağstafa, Zaqafqaziya dəmir yolu
Ağstafa yol distansiyanın rəisi, mühəndis-mayor Nəsibova,
Partiya təşkilatının katibi Çaparlıya,
Yerli komitənin sədri Heybətova
Xahiş edirəm yol. Bağırov adına tank dəstəsinin tikintisi üçün
72 000 rubl, 152 000 rubl dəyərində dövlət istiqraz vərəqəsi və
istifadə olunmamış məzuniyyətlərə görə 176 000 rubl kompensasi-
ya toplayan Ağstafa yol distansiyasının işçilərinə mənim qardaşlıq
salamımı və Qızıl Ordunun təşəkkürünü yetirəsiniz.
İ.Stalin
Moskvadan daxil olan 9435 nömrəli teleqrama əsasən və tank
dəstəsinin tikintisinin yaxşı təşkilinə görə yol rəisinin müavini-
nin 13 fevral 1945-ci il 1018 nömrəli əmri ilə distansiyanın rəisi
Nəsibova, partiya təşkilatının katibi Çaparlıya və yerli komitənin
sədri Heybətova təşəkkür elan edilmişdir.
Redaksiyadan: Tarixin yaddaşlarda iz qoyduğu hər an vaxt
keçdikcə xatırlanarkən daha təqdirə layiq olur. Məhz buna görə
xalqımızın faşizmə qarşı ölüm-dirim mübarizəsində göstərdiyi
rəşadəti və yüksək vətənpərvərliyi yada salmağı öz müqəddəs bor-
cumuz hesab etdik. Əbəs deməyiblər ki, “Unutsaq unudularıq”.
Gürcüstanda “associated
Press”in azərbaycanlı
fotomüxbirinin sərgisi açılıb
Gürcüstan Mədəniyyət Nazirliyinin, Tiflis me-
riyasının və “Kolqa Tbilisi foto” təşkilatının tə-
şəbbüsü ilə Tiflisdə fotoqrafların müsabiqəsi keçi-
rilib.
APA-nın Gürcüstan
bürosunun məlumatına
görə, müsabiqəyə 40
ölkədən 9 min foto
daxil olub və 4 nomi-
nasiya üzrə qaliblərin
adı açıqlanıb. Məşhur
“Associated Press”
agentliyinin Qafqaz
üzrə fotomüxbiri, soy-
daşımız Şahvələd Əli
oğlu Eyvazov müsabiqənin qalibi olub və Gürcüs-
tanda foto sənətinə verdiyi töhfələrə görə Aleksandr
Roinişvili adına mükafata layiq görülüb.
Tiflisdəki İosif Qrişaşvili adına Tbilisi Tarix Mu-
zeyində Şahvələd Eyvazovun çəkdiyi fotoları sər-
gisinin açılışı keçirilib. "Müharibə xətti" adlanan
sərgidə Ş. Eyvazovun 60-dan çox foto əsəri nümayiş
olunub. Sərgidə nümayiş olunan fotolar Osetiya, Ab-
xaziya, Dağlıq Qarabağ və Çeçenistan müharibələri
zamanı çəkilib.
Sərgi mayın 9-na kimi davam edib.
Qeyd edək ki, Şahvələd Eyvazov 23 ildir “Associ-
ated Press” agentliyi ilə əməkdaşlıq edir.
Ş. Eyvazov APA-ya açıqlamasında müharibənin
ünvanı olmadığını bildirib: "Bu sərginin keçirilməsi
məni 20 il əvvələ aparır. Çox kədərlənirəm. Anaların
göz yaşı hələ də gözümün önündən getmir. Bu
müharibələr istər Qarabağda, istərsə də Abxaziya, Sx-
invali və Çeçenistanda insanları evsiz-eşiksiz qoyub,
neçə-neçə körpə ata-anasız qalıb, neçə-neçə ailə yox
olub, torpaqlar işğal edilib. Bax, bu kədəri, qəmi mən
fotolarıma köçürmüşəm, lakin bu kədər-qəm hələ də
mənim ürəyimdə yaşayır”.
Mənəviyyat
№08 (183) 29.05.2015
9
Cəmiyyət
№08 (183) 29.05.2015
8
Əfsanəvi azərbaycanlı
haqda film çəkilir
Azərbaycan və Polşa ordu quruculuğunda iştirak edən azərbaycanlı
hərbçi haqda film çəkilir.
Axar.az-a verilən xəbərdə deyilir ki, I Dünya müharibəsində iştirak edən,
1918-ci ilin sentyabrından Milli Orduda korpus komandirinin yanında eskad-
ron komandiri olan Vəlibəy Yadigarov haqda sənədli film ekranlaşdırılır.
Çəkilişlər üç ölkədə aparılır. Filmin rejissoru Tahir Əliyevin verdiyi
məlumata görə, sənəndli filmin çəkilişləri Gürcüstanda və Polşada artıq
yekunlaşıb. İyun-iyul aylarında Azərbaycanda da çəkilişlər bitdikdən sonra
film tamaşaçıların ixtiyarına veriləcək. Rejissorun sözlərinə görə, filmin çəkilişlərində polşalı həmkarları da iştirak edir.
Filmin polşalı rejissorı Leji Lyubax, tərəfdaş qurum isə “Koleydoskop” kinostudiyasıdır. T.Əliyev bildirib ki, Varşava
çəkilişlərində Azərbaycanın Polşadakı səfiri Həsən Həsənov da yaxından iştirak edib. Rejissor H.Həsənovun filmin ideya
müəlliflərindən biri olduğunu vurğulayıb. Sənədli film Mədəniyyət və Turizm nazirliyinin sifarişi ilə,”Salnamə” kinostudiyası
tərəfindən lentə alınır. Filmin ssenari müəllifi Ramil Ələkbərov, prodüseri Məhsim Məhsimovdur.
Filmə texniki dəstək RTV-yə (Region TV) aiddir. Qeyd edək ki, Vəlibəy Yadigarov 1918-ci ilin sentyabrından Milli Orduda
korpus komandiri yanında eskadron komandiri olub. XI Ordu Bakıya basqın edəndə Üçüncü Şəki süvari alayının pərakəndə
dəstəsilə vuruşa-vuruşa Gürcüstan ərzisinə çəkilib. 1921-ci ilin martınadək bolşeviklərə qarşı vuruşub və həmin il əvvəlcə
Türkiyəyə, sonra Polşaya mühacirətə gedib. Polşada "Armiya Krayova" xalq ordusunda əməliyyat şöbəsində süvari rəisi və
10-cu süvari atıcılar əlahiddə diviziyasının komandiri olub. Vəlibəy Yadigarov Polşaya hücum etmiş hitlerçi qəsbkarlara
qarşı 1939-cu il 11 sentyabrda təşkil olunan müdafiə kompaniyasında iştirak edib, Mazovetski süvari briqadasının qərargah
rəisi işləyib. Polşanın işğalından sonra “Armiya Krayova”nın (AK) tərkibinə daxil olan "Olen" alayının komandiri kimi
Varşava üsyanında iştirak edib. Müharibədən sonra Vəlibəy Yadigarov Argentinaya mühacirət edib. 1971-ci il dekabrın 13-
də Buenos-Ayresdə vəfat edib. 2000-ci ildə nəşi Polşaya gətirilib və təkrar dəfn edilib.
LİbERLanD
(referat əvəzi)
Eşitmiş olarsan: bu yaxınlarda Çexiya Respublikasından bir
nəfər vətəndaş Xorvatiya ilə Serbiya arasındakı “neytral zonada”
Liberland adlı yeni dövlət qurduğunu elan edib. Şüarının “yaşa və
başqalarının yaşamasına da icazə ver” olduğu bildirilən dövlətdə
rəsmi dilin çex dili olduğu da bəyan edilir.
Bunu da eşitməmiş olmazsan: Sovet İttifaqı dağılhadağıl Mirzə
Qələmin əmisini də oxşar suçla şərə salmışdılar ki, bəs deməzsənmi,
o, Gürcüstanla Türkiyə arasındakı “neytral zonada” yeddi kvadrat
kilometrlik ərazidə dövlət qurmaq istəyir. Mirzə Qələmin əmisi də
and-aman eləmişdi ki, həzərat, axı Gürcüstanla Türkiyə arasında heç
bir neytral zona-filan yoxdur; nədən nahaqdan günah qazanırsınız?
Məgər bilmirsinizmi ki, istər aşkar, istərsə də gizli günahı dərhal
tərk etmək lazımdır: çünki günahkarlar gec-tez əməllərinin cəzasına
çatırlar!
Bu bəlkə də daha çox Süsən-Sünbül sxolastikasındandır: Türkiyədən
yazanda deyirlər ki, bəs deməzsənmi, Türkiyəyə işləyir – Turan
yaratmaqla məşğuldur; gözləyin, separatçılığa marçıltılı meyllidir.
İranın eləcə azərkədə adını çəkmək kifayətdir ki, “iranşünas” adını
alasan. Rusiya ilə bağlı məsələ də regenerativdir: səncə, “renesans”
Ruhullaya “Rusiya prezidentinin rezidenti” ləqəbini Putinə olan
“padşahpərəst”liyinə görəmi verdilər?
Qaldı Monqolustan...
Mirzə Qələm Monqolustanla bağlı, daha doğrusu, indiki Mon-
qolustan ərazisində tapılan bəzi Orxon-Yenisey abidələri ilə bağlı
deyil, monqol atları barədə – monqol atsız, quş qanadsız olmur –
esse yazmışdı. Yazıda monqol mədəniyyətində monqol atlarının yeri
– məgər on üçüncü əsrdə monqollar dünyanın az qala yarısını elə bu
atların sayəsində tutmamışdılarmı? – araşdırılırdı. Süsən-Sünbüldə
onu “Çingiz xanın törəməsi” adlandıran avantürist öz “kəşf”i ilə in-
dinin özündə də karsalalıq eləyir.
Mirzə
Qələm
haqqında öz tə-
rəfimdən bahar-
bənd bunları deyə
bilərəm ki, bu
fədakar maarifçi
daha çox Zərda-
bi, Vəzirov kimi
“əkinçilər”in və
üstəlik də Pesta-
lotsinin (almanca:
Johan Heinrich
Pestalozzi) varisidir. Bunu da eşitmiş olarsan: Pestalotsinin devizi
“özüm üçün heç şey, özgələr üçün hər şey!” olub. Yəni məktəb,
məktəbdarlıq uğrunda cən fəda etmək hər bəni-adama dad-bidad
müyəssər olmur axı!
Çala-çökük çuğulluq içimizdə çalağan yuvası qurduğundan bunu
da deyim ki, “senzorlar” bir vaxtlar calaq əcnəbilərdən ibarət idi:
məsələn, Mirzə Cəlil Məmmədquluzadənin vaxtında. “Anamın
kitabı”nda Senzor deyir: “...hökümət nəzərində sizi belə qələmə
veriblər ki, [...] siz Rusiya islamlarını Türkiyə dövlətinə tərəf çəkib
ittihadi-müslimində... iştirak edirsiniz”.
Bəs indi heç bir xarici senzor olmaya-olmaya bu qədər çullu
çuğul haralardandır? Bu yerdə belə məlum olur ki, eynən “Anamın
kitabı”nın qəhrəmanlarından biri olan Səməd Vahidtək, bu çullu
çuğulların bəziləri “cəmiyyəti-xeyriyyə məktəbində elmi-qafiyə
dərsi” deyən bəzi “poeziya elmləri doktorları” imiş! Unudulmaz
Sabir demiş:
Moldayı, gördün nə iqdam etdi?! Amma, millət a!..
Az zəmanda nə sərəncam etdi?! Amma millət a!..
Amma Mirzə Qələmə görə, bu çullu çuğulluğun əsas səbəbi
bundadır ki, çox adam özünü Xeyir tərəfdarı və hətta Xeyir timsalı,
rəqibini isə Şər tərəfdarı, üstəlik, Şər şahgülü hesab edir. Süsən-
Sünbülün defisit və dəlizoğal dili ilə desək, Mirzə Halaypozan
Şərxata bütün haşan-kaşanda və bütün heçə-puçalarda haqlıdır,
amma Mirzə Qələm həmişə... haqsızdır! Deməli, günahkardır!
Mirzə Halaypozan Şərxatanın ağlına bircə dəfə də olsun gəlməyib
ki, Şərdən heç olmasa bircə, tək bircə Xeyir yapsın. Bir nəfər yo-
rulmaz yelkənli yazarın yazdığıtək: “Xeyir Şərdən başqa özgə heç
nədən düzəlmir”.
Mirzə Qələmə edilən donosbazlığın bircəciyi yadımda qalıb:
milliyətcə abxaz Fazil İskəndərin adını başda çəkdiyi köşəni aparıb
N. N. Məmurun masasının üstünə qoyublarmış ki, bəs deməzsənmi,
bu Mirzə Qələm deyilən bizə düşmən kəsilən Abxaziyaya dəstək
verir, bunun əyri burnunu qanadmaq lazımdır. N. N. Məmur da
ədəbiyyatı bilən vəzifəlilərdən imiş. Deyir ki, get kanalizasiyanı
təmizlə, Fazil İskəndər boyda yazıçıların Liberlandı, vilayəti-vətəni
ədəbiyyatdır, insandır, insanşünaslıqdır, kitabdır, Kitabıstandır!
Kanalizasiya köləsi də qalır güruh gözlərini döyə-döyə...
Dostları ilə paylaş: |