jalar qulga tushirish siyosati: armiya to’zishni va karbiy ishni yo’lga qo’yishni
talab qilardi. Xitoy qo’shinlari qadimgi zamonlardanok asosiy kismlarga:
piyodalarga, otliklar ga va jang aravalariga Bo’linib kelgan. Urga va Sharqiy
Osiyoning keng dashtlarida juda Qadim zamonlardayok otlar Qulga o’rgatilgan va
jang aravalari paydo bo’lgan, bu ara valardan ko’pg’ok janglarda foydalanilgan.
Jang arava va ot In davridagi yozuvda tilga olinadi. Anyandagi kazish larda jang
aravalarni yasatish uchun bronza dan ishlangan 400 gd yaqin turli zebziynat
asboblari va ot skeletlari topilgan. Xitoy qo’shINI juda oddiy qurollar — ko’pincha
bronza dan ishlangan qurollar: qilichlar, jang boltalari va usha zamonda ko’p
tarqolgan oyboltalar, shuningdek kamalak va uklar, nikoyat, nayzalar bilan
qurollangan bo’lgan. K,ushin ning soni 3 ming kishiga yetgan. Otliklar otryadlari
ol1atda 300 suvoriydan iborat bo’lgan. Ba’zi yozuvlarga karab, jangga saf
tog’tishda muayyan formalar joriy bo’lganligINI faraz Qilish mumkin. Flang
agakalari, flangdan kirib o’rab olish va kechalari tusatdan kujumlar qilish usullari
kam qulla nilgan bo’lsa kerak. Masalan, ko’r’a yozuvlaridan birida: «Bu kecha
lagerda biron falokat yo’z bermasmikin, tun tinch Utarmikin?» deb suraladi. In
davlatining sinfiy xarak teri qo’shinlarni to’zishda kam yakkol ko’rin adi.
CHunonchi, piyo dalar odatda o’z xujaliklaridan ajratilib qo’shinlar kato riga
chak.irilgan oddiy dekkonlardan iborat bo’lgan. Bu kol «Qo’shiqlar kitobi» da kam
obrazli qilib tasvirlangandir. Jang aravalarida odatda zodagonlar jang qilganlar,
chunki ular ikki ot kusqilgan egarjabdukli aravani jangga qo’yish ga k.odir
bo’lganlar.
Dostları ilə paylaş: