Harakat miqdori. Uning saqlanish qonuni. Elastik kuchi. Guk qonu
Energiyaning saqlanish qonuni Tabiatda energiya bordan yo’q, yo’qdan bor bo’lmaydi, faqat bir turdan ikkinchi turga aylanadi. Masalan, elektr isitish asboblarida elektr energiyasi issiqlik energiyasiga, elektr lampochkasida u yorug’lik energiyasiga aylanadi. Fotoelementda esa yorug’lik energiyasi elektr energiyasiga, elektr generatorida mexanik energiya elektr energiyasiga aylanadi va hokazo.
Energiyaning saqlanish qonunini quyidagicha ifodalash mumkin. Yopiq sistemada jismning to’liq energiyasi o’zgarmasdir.
(2.27)
Bu qonunning isbotini mexanik energiya uchun ko’rsatamiz. Biror m massali jism H balandlikka 0 tezlik bilan otilgan bo’lsin. U A nuqtada to’xtaydi. Bu nuqtada bo’ladi. Demak to’liq energiya:
(2.28)
Endi jism Yer tortish kuchi ta’sirida B nuqtaga V1 tezlik bilan tushadi. Bu nuqtada
(2.29)
bo’ladi. bo’lgani uchun
(2.30)
