1. SHARQ mutafakkirlari ning sotsiologik qarashlari.
ABU NASR FOROBIY (873 - 950)sotsiologik qarashlari
ABU RAYXON BERUNIY (973-1048)sotsiologik qarashlari
ABU ALI IBN SINO (980 — 1037)sotsiologik qarashlari
Ma’naviy komillikka erishish,
O’zlikni anglash
Jamoaviy hafsizlikni ta’minlash
ABU NASR FOROBIY (873 - 950)
O’rta asr ijtimoiy-falsafiy fikr taraqqiyoti mutafakkir Abu Nasr Forobiy nomi bilan chambarchas bog’liqdir. Allomaning inson kamoloti haqidagi ta'limoti ta'lim-tarbiya sohasida katta ahamiyatga ega. Mashhur yunon faydasufi Arastudan keyin Sharqda o’z bilimi, fikr doirasining kengligi bilan nom chiqargan Forobiyni ulug’ mutafakkir - «Muallimi soniy» -«Ikkinchi muallira» deb ataydilar.
Ba'zi manbalarda Forobiy 70 dan oshiq tilni bilganligi haqida gapiriladi.
Ba'zi manbalarda Forobiy 70 dan oshiq tilni bilganligi haqida gapiriladi.
Abu Nasr Forobiy qomusiy olim hisoblanadi. Tadqiqotchilar uning 160 dan ortiq ilmiy asar yaratganligini qayd etadilar.
Forobiy odamlarni turli belgilarga qarab guruhlarga bo’ladi. Bunda u kishilarning dtniy mashabiga, raillatiga, irqiga qarab emas, balki tabiiy hususiyatlari, qobiliyatlari, iqtidori, bilim ko’mkmalariga e'tibor berish zarur, deydi. U o’zning «Baxt-saodatga erishuv yo’llari haqida risola» asarida «Davlatning vazifasi insonlarni baxt-saodatga olib borishdir, -deb yozadi. - Bu esa ilm va yaxshi axloq yordamida qolga kiritadivv. Forobiy davlatni etuk shaxs boshqarishi lozim, deydi; ya'ni jamoani idora etuvchi adolatli, dono bo’lishi, qonunlarga rioya etishi va qonunlar yarata olishi, kelgusini oldindan ko’ra olishi, boshqalarga g’amxo’r bo’Hshi lozim deydi.