Hazirladi: VƏLİyev ziYA

Şəxsiyyətin psixoloji strukturu şəxsiyyətin davamlı komponentlərinin (tərəflərinin) qarşılıqlı əlaqə və təsirini ifadə edən bütöv bir modeldir.

• Şəxsiyyətin psixoloji strukturu şəxsiyyətin davamlı komponentlərinin (tərəflərinin) qarşılıqlı əlaqə və təsirini ifadə edən bütöv bir modeldir.
• İstənilən modeldə olduğu kimi, psixoloji strukturda da şəxsiyyətin ən əhəmiyyətli xarakteristikaları fərqləndirilir. Bunlara aşağıdakılar aiddir:
• şəxsiyyətin yönümü (müəyyən sahələrə maraq və meylləri);
• temperamenti (davranışın dinamik xarakteristikası);
• xarakteri (dünyaya və insanlara münasibəti);
• iradi keyfiyyətləri (davranışı iradi tənzimləmə bacarığı);
• qabiliyyətləri (bu və ya digər sferada uğur qazanmağa hazır olma);
• emosiyaları (bu və ya digər emosiyalara meyllilik, ümumi emosionallıq);
• motivasiyaları (bu və ya digər tələbin, motivlərin üstünlük təşkil etməsi).

ŞƏXSİYYƏTİN TİPLƏRİ

Fleqmatik: introvertdir, güclü, müvazinətli, amma ətalətli sinir sisteminə malikdir. O, məqsədinə çatmağı bacarır, uzun müddət inadla işləməyi bacarır, dözümlüdür, güclü iradəyə malikdir, emosional olaraq davamlıdır, etibarlıdır.

Melanxolik: introvertdir, zəif, müvazinətsiz sinir sisteminə malikdir. O, inad-kar deyil, tez yorulur. Onun iş qabiliyyətliliyi zəifdir, uzun müddət müxtəlif hadi-sələrin təsiri altında yaşayır, xeyirxahdır, onun qəlbini qırmaq asandır.

Sanqvinik: ekstravertdir, güclü, tarazlı, hərəki sinir sisteminə malikdir. O, emosional cəhətdən stabildir, aktivdir, enerjilidir, yeni şəraitə asanlıqla uyğunlaşır, maraq göstərdiyi işdə məhsuldardır, yeni fəaliyyət növlərinə asanlıqla keçid edir, ünsiyyətcildir.

Xolerik: ekstravertdir, güclü, müvazinətsiz, hərəki sinir sisteminə malikdir. O, emosional cəhətdən qeyri-stabildir, reaksiyaları sürətlidir, enerjilidir, hökm-ranlığa meyllidir, mürəkkəb məsələlərin həllini öz öhdəsinə götürməyi, insanlara rəhbərlik etməyi bacarır, fəallığı dövri xarakter daşıyır.