Granulyar endoplazmatik to'r oqsil va fermentlar, silliq endoplazmatik to'r esa asosan ёg' va karbon suvlar sintezida muhim rol o'ynaydilar.
Ribosomalar. Ribosoma zich dumaloq shalda yuo'lib (Pallade donalari) endoplazmatik to'r komponentlaridan biri hisoblanadi. Ribosomalar yadro qobig'ining tashqi membranasida ham joylashadi. Ribosomalar oqsil sintezida faol qatnashadilar. Ribosomalarning bir to'dasi polisomalar deyilib, ularning tarkibida 5-70 ta ribosomalar bo'ladi.
Ko'pgina olimlar zamonaviy dalillarga asoslanib (K.A.Zufarov va b.q.) ribosomalar yadroda-yadrochada sintez bo'ladi. RNP donachaldi holatida sitoplazmaga o'tadi deb hisoblaydi.
Plastinkasimon kompleks. 1898 yilda Kamillo Goldji orqa miya tugunining nerv hujayralarida kashf qilib, uni Goldjining to'r apparati deb nomlanadi. Elektron mikroskop yordamida plastinkasimon kompleks.ni chuqur o'rganilib, uning 3 xil komponentdan tashkil topganligi aniqlandi.
