Hüseynov Mövlud Ə hmədov Əhməd-Cabir

5. SAXLANMA VƏ DAŞINMA 
 
Kütləvi  iaşə  müəssisələrində  hazırlanan  Ovşala  şərbəti 
həmin  gün  istehlak  edilməlidir.  Belə  şərbətin  saxlanılma 
müddəti  0  ÷  +18
o
Cdə  2  gündən  çox  deyil.  Sənaye  üsulu  ilə 
kütləvi  surətdə  hazırlanan  Ovşala  şərbətinin  saxlanılma 
müddəti  təsdiq  olunmuş  texniki  şərtlərdə    (TŞ  AZ 
51000156001-001-2013) müəyyən edilmişdir. 
Pərakəndə  ticarət  üçün  nəzərdə  tutulan  Ovşala  içkisini 
0,2,  0,25,  0,33  və  0,5  litr  tutumlu  şəffaf  butulkalara  doldurub 
ağzını germetik bağlayırlar. Uzun müddət saxlamaq üçün şərbət 
pasterizə  edilməli  və  ya  Səhiyyə  Nazirliyi  tərəfindən 
istifadəsinə icazə verilən konservant əlavə olunmalıdır. 
Şə
rbət  hazırlandıqdan  sonra  istehsalat  müəssisəsində 
maksimum 3-5 saat saxlanıla bilər. 
Məhsulun  butulkalara  doldurulması,  saxlanması  və 
daşınması  TŞ  AZ    51000156001-001-2013  saylı  Техники 
шяртлярin tələbinə uyğun aparılmalıdır. 
 
7.
  TƏHLÜKƏS ZL YƏ VER LƏN TƏLƏBLƏR 
 
Ovşala  şərbətinin  hazırlanmasında  təhlükəsizliyin  təmin 
olunması  müvafiq  normativ  sənədlərin  tələblərinə  uyğun 
olmalıdır. 
Avadanlığın  təhlükəsizliyinə  tələb  QOST  12.2.124-90 
üzrə aparılır. 
ş
  yerlərinin    təhlükəsizliyinə  tələb  QOST  12.2.061-81 
üzrə aparılır. 
stehsal  proseslərinin  təhlükəsizliyinə  tələb  QOST 
12.3.002-75 üzrə həyata keçirilir. 
Elektrik  təhlükəsizliyinə  tələb  QOST  12.1.030-81  üzrə 
aparılır. 
 
194
Yanğın  təhlükəsizliyinə  tələb  QOST  12.2.033-91  üzrə 
aparılır. 
“MILLI AZƏRBAYCAN ŞƏRBƏTI”-nin 
(“Ovşala” şərbəti - sirop) HAZIRLANMASI 
 
            “Milli Azərbaycan şərbəti” (“Ovşala” şərbəti) 
Dövlətlərarasi standart - a (ГОСТ 
28499-90 Сиропы. 
Общие
 технические условия) əsaslanaraq hazırlanır.  
10  litr  həcmində  Ovşala  şərbəti  (sirop)  hazırlamaq 
üçün aşağıdakı xammal və yarimfabrikatlar lazımdır. 
Şə
kər tozu – 6 kq., su – 1,5 litr., gül suyu – 3 litr., 
gülab – 1,5  litr., boymadərən dstillyatı - 1,0 litr. 
Limon turşusu – 24 qr. (Gülsuyu hazırladıqda 
istifadə olunan limon turşusunun miqdarı nəzərə alınmalı və 
müvafiq olaraq  azaldılmalıdır). 
Su  şəkər  tozu  ilə  qarışdırılır,  üzərinə  limon  turşusu 
ə
lavə  edilib  qaynadılır.  Lazım  gələrsə  ikiqat  tənzifdən 
(cunadan)  süzülüb  soyudulur.  Üzərinə  gül  suyu,  gülab  və 
boymadərən  distilyatı  əlavə  edilib  qarışdırılır.  Butulkalara 
doldurulduqdan  sonra  80-85
o
C  temperaturda  15-20  dəqiqə 
pasterizə  edilməli,  soyuduqdan  sonra  etiketlənməli  və 
gözcükləri olan  plastmass yeıiklərə yığılmalıdır.  
“Milli  Azərbaycan  şərbəti”  çöküntüsüz  özlü  şəffaf 
məhluldur. Şəkərin kütlə payı 50 ± 1,0 faizdən az olmamalıdır. 
çildikdə  1:  6  nisbətində  bulaq  cuyu  ilə  durulaşdırılmalıdır. 
Keyfiyyət  göstəricilərinin  təyini    və  sınaq  üsulları  ГОСТ 
28499-90-da 
göstərilən 
normativ 
sənədlərə 
istinadın 
aparılmalıdır. 
Pasterizə  edilmiş  “Milli  Azərbaycan  şərbəti”  0
o
C- 
20
o
C    temperaturda  180  gün  (6  ay)    günəş  şüalarından 
qorunmaqla saxlanəla bilər.  
 

 
195
M LL   ŞƏRBƏTLƏR  ÜÇÜN «NОRMAT V- 
TEXN K   SƏNƏD» N HAZIRLANMASI 
 
О
KP  91 6340 
MKS   67.160.20 
SMST 15.32.10.00.0 
Qrup N 54 
RAZILAŞDIRILIB: 
Azərbaycan Respublikası  
Baş Dövlət Sanitariya həkiminin  
müavini 
mza, möhür:  A. Əlibəyov 
“_17_” ___01__2014-cü il 
 
TƏSD Q
 
ED RƏM: 
“Təbriz-A” kiçik müəssisəsinin 
direktoru 
 
mza, möhür: T. K. Allahverdiyev 
“_18__” __11____2013-cü il 
 
OVŞALA
  
ŞƏ
RBƏT
 
 
Texniki şərtlər 
 
TŞ AZ 51000156001-001-2013 
(ilk dəfə tətbiq оlunur) 
                                      Qüvvədə olma müddəti  
 
                                            “_30_” __01______2014-cü ildən  
                                            “_30_”  _01_____ 2019-cu ilədək 
 
R
AZILAŞDIRILIB
: 
AD U-nun elm və innovasiyalar 
üzrə prorektoru 
 
mza, möhür:    prof. Ə. .Bayramov 
 
Magistratura Mərkəzinin direktoru                                       
mza :     dos. H.A. srafilov 
“_25_” ___04_____ 2013-cü il 
Ş
LƏY B HAZIRLADI
: 
Ə
rzaq malları əmtəəşünaslığı  
və ekspertizası kafedrasının müdiri  
mza:          prof. Ə.  . Əhmədov 
Ə
rzaq malları əmtəəşünaslığı 
və ekspertizası kafedrasının 
doktorantı 
mza:       M.Ə.Hüseynov 
“_16_” __02______ 2013-cü il 
 
 
Bu texniki şərtlər suya şəkər tozu, limon turşusu, qızılgül 
ləçəklərindən  alınan  ekstrakt,  gülab,  nanə,  reyhan  bitkilərinin 
distilləsindən  alınan  ətirli  suların  əlavə  edilməsi  ilə  konser-
 
196
vantsız  və  konservantla,  qazlaşdırılmış  və  ya  qazlaşdırılmamış  
alkoqolsuz  ovşala  şərbətinə şamil edilir. 
Məhsulun  kefiyyətinə  olan  zəruri,  əhalinin  həyatı,  sağ-
lamlığı üçün təhlükəsizliyi təmin edən  məcburi tələblər 3.2.1-
3.2.4 bəndlərində   göstərilmişdir. 
Bu  texniki  şərtlər  sertifikatlaşdırma  üçün  istifadə  edilə 
bilər.Bu texniki şərtlərin tələbləri məcburidir. 
 
1  TERM N VƏ TƏR FLƏR 
 
 Bu  texniki  şərtlərdə  müvafiq  təriflərlə  aşağıdakı 
terminlər istifadə olunur: 
 1.1 Ovşala şərbəti: gül suyu, şəkər, limon turşusu, gülab, 
ə
tirli-ədviyyəli bitkilərdən alınmış distilyat və qaynadılmış (və 
ya  xüsusi  qaydada  təmizlənib  pasterizə  edilmiş)  su  ilə 
hazırlanmış spirtsiz içki-şərbətdir. 
1.2  Gül  suyu:  həqiqi  qızılgül  ləçəklərinin  limon  turşusu 
ilə  turşulaşdırılmış  və  temperaturu  95-100
0
C  olan  suda  16-24 
saat  saxlanılıb  süzülmüş  turş  dadlı,  tünd  qırmızı  rəngli 
ekstraktdır. 
1.3  Gülab:  qızılgül  ləçəklərinin  qaynayan  su  buxarı  ilə 
qovulmasından alınan ətirli su-distilyatdır. 
1.4  Ətirli  distilyat:  nanə,  reyhan,  bədmüşk,  boymadərən 
bitkilərinin  su  buxarı  ilə  qovulmasından  alınan  ətirli  distilyat-
dır. 
 
2 TƏSN FAT 
 
 2.1  Spirtsiz  içki  tipli  məhsulun  “Ovşala”  şərbətinə  aid 
olması  məhsulda  şəkərin  miqdarına,  üzvi  turşuların  və  ətirli-
ə
dviyyəli bitkilərin müxtəlifliyindən asılı olaraq təyin edilir.  
 Ovşala  şərbətində  şəkərin  miqdarı  ən  azı  7%  (ən  çoxu 
8%),  üzvi  turşuların  miqdarı  100  ml  içkidə  1  normal  qələvi 
məhluluna görə 1,2-1,5 ml olmalıdır. 

 
197
3  TEXN K  TƏLƏBLƏR 
 
3.1 Ovşala şərbəti bu  texniki  şərtlərin tələblərinə  uyğun 
olaraq,  sanitariya  norma  və  qaydalarına    riayət    etməklə, 
müəyyən edilmiş qaydada  təsdiq olunmuş  texnoloji  təlimat və  
resepturalar üzrə  hazırlanmalıdır. 
 
3.2 Xarakteristikası.  
3.2.1    Toksiki  elementlərin,  mikotoksinlərin  (aflatoksin 
B
1
),  pestisidlərin,  radionuklidlərin  miqdarı  Azərbaycan 
Respublikası  Səhiyyə    Nazirliyinin 25 saylı  30.04.2010-cu il 
tarixli  əmri ilə  təsdiq  olunmuş “Qida məhsullarının təhlükə-
sizliyinə  və    qida  dəyərliliyinə  gigiyenik    tələblər.  Sanitariya 
Epidemioloji  qaydalar  və  normativlər”  ilə müəyyən edilmiş  
və        6.1  saylı  cədvəldə  göstərilmiş  yol  verilən  hədlərdən 
yüksək olmamalıdır. 
 
Cədvəl   6.1. Ovşala şərbətinin zərərsizlik göstəriciləri. 
 
Göstəricilərin adı 
Yol verilən hədd, ən çoxu 
Toksiki elementlər, mq/litr 
 
   Arsen 
0,01 
   Qurğuşun 
0,3 
   Kadmium 
0,03 
   Civə 
0,0005 
Mikotoksinlər, mq/l 
 
Aflatoksin B
ı
 
0,005 
Pestisidlər, mq/litr 
 
    Heksaxlorsikloheksan 
     (α, β və γ   izomerlər) 
 
0,03 
     DDT və onun metabolitləri 
0,01 
Radionuklidlər, B
r
/litr; 
 
Sezium – 137 
30 
Stronsium – 90 
40 
 
Qeyd: Digər pestisidlər xammala görə müəyyən olunur. 
 
198
3.2.2  Mikrobioloji  göstəricilərinə  görə  alkoqolsuz  ovşala 
şə
rbəti Azərbaycan Respublikası  Səhiyyə  Nazirliyinin 25 saylı 
30.04.2010-cu  il  tarixli    əmri  ilə    təsdiq  olunmuş  “Qida 
məhsullarının  təhlükəsizliyinə  və    qida  dəyərliliyinə  gigiyenik  
tələblər. Sanitariya-Epidemioloji qaydalar  və  normativlər”  ilə 
müəyyən edilmiş  və    6.2 saylı cədvəldə göstərilmiş normalara 
uyğun  olmalıdır.  
 
Cədvəl 6.2. Ovşala şərbətinin mikrobioloji göstəriciləri. 
 
 
3.2.3  Ovşala  şərbətinin  orqanoleptiki  göstəriciləri  6.3 
saylı cədvəldə göstərilmiş tələblərə uyğun olmalıdır. 
 
 
Məhsul  
qrupu 
MAFAn 
MM  
KƏGV/qr,  
çox  
olmamalı 
Məhsulun kütləsində və 
ya həcmində (qr. sm
3
)  yol  
verilmir 
Maya
lar  və  
kiflər  
KƏG
V/qr, 
çox 
olma
malı 
 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor- 
malar) 
 
Patogenlər,  
o cümlədən 
salmonellalar 
Təbii 
şə
kərlə 
hazırlana
n şərbət 
 
- 
 
100 
 
100 
 
15* 
KƏG
V/100 
sm
3
, 
çox 
olmam
alı 

 
199
Cədvəl 6.3. Ovşala şərbətinin orqanoleptiki göstəriciləri. 
 
Göstəricilərin  
         adı 
                    Xarakteristikası 
Xarici görünüşü  Şərbət doldurulmuş butulkalar xaricdən təmiz  
olmalı, tam doldurulmuş, etiketi düzgün  
yapışdırılmış  və  qapağı  hermetik  bağlanmış 
olmalıdır. 
Şə
ffaflığı 
Gün işığında şəffaf stəkanda və ya silindrdə  
baxdıqda şərbətdə bulanıqlaşma və daxilində  
asılı hissəciklər olmamalı, şəffaf və çöküntüsüz  
olmalıdır. 
 Rəngi 
Ovşala  içkisinin  rəngi  parlaq,  hiss  olunan,  çəhrayı 
rəngdə  olmalıdır.  Digər  şərbətlər  də  hazırlandığı 
ə
tirli-ədviyyəli  və  meyvə-giləmeyvənin  rənginə 
uyğun  gəlməlidir.  Bu  zaman  rəngin  az  uyğun  və 
çox uyğun olması şərbətin tərkibindən asılıdır. 
Dad və iyi 
Ovşalanın dadı azacıq turşa-şirin dadlı olub, 
 iyi qızılgül ətrini (əsasən gülabı) verməlidir.  
Kənar dad və iylərin, qıcqırmış, kiflənmiş dad  
və iyin olmasına yol verilmir. 
 
3.2.4.  Ovşala  şərbətinin  fıziki-kimyəvi  göstəriciləri  6.4 
saylı cədvəldə göstərilən  tələblərə uyğun olmalıdır. 
 
Cədvəl 6.4. Ovşala şərbətinin fıziki-kimyəvi göstəriciləri 
 
Göstəricilərin adı 
Norması 
Quru maddələrin kütlə payı,%, ən azı; 
7,8 - 8,9 
Turşuluğu, 100 sm
3 
içkiyə 1mol/dm
3
qatılıqlı  
natrium hidroksid məhlulu, sm
3
; 
 
1,2-1,5 
Karbon 4 oksidin kütlə payı, %, ən azı; 
0,3 
Sorbin turşusunun - E-200 - kütlə payı, %-lə; 
0,06 
  
Qeyd:  Qazlaşdırılmamış  “Ovşala”  şərbətində  karbon  4 
oksidin kütlə payı təyin edilmir. 
 
200
3.3 Xammala olan tələblər. 
3.3.1  Ovşala  şərbətinin  hazırlanmasmda  bütün  çeşidlər 
üçün  xammal  komponentlərinin  konkret  siyahısı  və  onların 
nisbəti  müəyyən  qaydada  təsdiq  olunmuş  resepturalarda  təyin 
edilir. 
3.3.2  Ovşala  şərbətinin  istehsalında  aşağıdakı  əsas 
xammallardan istifadə olunmalıdır: 
-
 QОST 21 və QОST 22 üzrə  - şəkər tozu; 
-
 QОST  8050  üzrə   karbon  4-oksid; 
-
 üzüm sirkəsi – QОST 52101-2003; 
-
 QОST 908 üzrə limon turşusu "ekstra" və əla növ; 
-
 QОST 2874  üzrə içməli su; 
- qida  ətirvericiləri  (gülab,  nanə,  reyhan,  bədmüşk, 
boymadərən  bitkilərindən  alınmış  distilyatlar)  qüvvədə  olan 
normativ sənəd üzrə; 
Qızıl gül (Роза - Rosa – QОST 18908:1-93); 
Nanə (Мята – Menta Piperita L. - QОST 23768-94); 
Reyhan (Базилик – Ocimum basilicum L. – QОST 
53593-2009); 
Boymadərən (Тысячелистник – Achillea millefolium L.– 
QОST 51074-2003); 
-
 qida boyaları (E-122 - “azorubin”, E-124 - “ponso 4P”- 
qüvvədə olan normativ sənəd üzrə;  
-
 konservantlar – sorbin turşusu E 200. 
Azərbaycan 
Respublikasının 
ə
razisində 
müəyyən 
olunmuş  qaydada  spirtsiz  içkilərin  istehsalında  istifadəsinə  
yararlı  olan  yerli  və  xaricdən  gəlmiş  qida  xammalı  və  qida 
ə
lavələri, keyfiyyəti bu texniki şərtlərdə qeyd olunan, normativ 
sənədlərdə göstərilən tələblərdən aşağı olmayan, digər köməkçi 
xammalın istifadəsinə icazə verilir. 
Xammala  olan  tələblər  alqı-satqı  müqavilələrində, 
qüvvədə  olan  standartlara  istinad  edilməklə  və  ya  müəyyən 
dəyərlərin göstərilməsi ilə təyin edilə bilər. 

 
201
3.3.3  Ovşala  şərbətinin  istehsalında  istifadə  olunan 
xammalın təhlükəsizlik və mikrobioloji göstəriciləri Sanitariya 
qaydaları  ilə  müəyyən  olunmuş  yol  verilən  həddlərdən  çox 
olmamalıdır. 
3.3.4 Gigiyenik və uyğunluq sertifıkatı olan, Azərbaycan 
Respublikası  Səhiyyə  Nazirliyi  tərəfindən  icazə  verilən, 
xaricdən  alınan  analoji  xammal  və  materialların  istifadəsinə 
icazə verilir. 
 
3.4 Markalanma. 
3.4.1.  Ovşala  şərbətinin  hər  bir  qablaşdırma  vahidinin 
istehlak  qablaşdırmasına  etiket  vurulur  və  ya  mətbəə  üsulu  ilə 
markalanır,  markalanmanın  tərkibi  aşağıdakı  məlumatları  əks 
etdirməlidir: 
-  məhsulun  adı,  məhsulun  çeşidi  (olduqda),  firma  adı 
(olduqda) dırnaq arasında; 
-
 istehsalçının adı və yerləşdiyi yer (hüquqi ünvanı),  əm-
təə nişanı (olduqda); 
-
 xalis kütlə və (və ya) həcm; 
- məhsulun  tərkibi  (inqrediyentlərin  kütlə  payının  ardıcıl 
azalma  sırası  ilə,  qida  əlavələrinin,  aromatizatorların  və  digər 
icazə verilən komponentlərin məcburi göstərilməsi ilə); 
-  100 q məhsulun qida və enerji dəyəri; 
-
 istehsal tarixi; 
-
 yararlılıq müddəti; 
-
 saxlanma temperaturu; 
-  istehlak  qablaşdırması  açıldıqdan  sonra  məhsulun 
saxlanması  haqqında  tövsiyələr  (tövsiyə  olunan  mətn  –  “sərin 
və qaranlıq yerdə saxlamalı”); 
-
 bu texniki şərtlərin işarəsi; 
-
 ştrixkod. 
stehsal  tarixinin  aydın,  oxuna  bilən  istənilən    formada 
qeyd edilməsinə icazə verilir. 
 
202
Məlumat Azərbaycan dilində, əlavə olaraq isə sifarişçinin 
tələbi ilə başqa dillərdə də təqdim edilə bilər. 
3.4.2  Nəqliyyat  tarasının  hər  bir  vahidinin  üzərində 
məhsulu  səciyyələndirən  aşağıdakı  məzmunda  markalanma 
vurulmalıdır; 
-
 istehsalçının adı və yerləşdiyi yer (hüquqi ünvanı), 
ə
mtəə nişanı (olduqda) 
-
 məhsulun adı, məhsulun çeşidi (olduqda), fırma adı 
olduqda; 
-
 xalis çəki və qablaşdırma vahidinin ədəd sayı və ya 
yalnız ədəd sayı; 
-
 qablaşdırma vahidinin xalis kütləsi; 
-
 istehsal tarixi (gün, ay, il); 
-
 yararlılıq və  son istifadə və yaxud saxlanma müddəti və 
saxlanma şərtləri; 
-
 sertifikatlaşdırma haqqında məlumat; 
-
 bu standartın işarəsi. 
Markalanma  mətbəə  üsulu,  kağız  etiket  və  ya  ştamp  ilə 
bilavasitə  karton  qutu  üzərində  aydın  oxuna  bilən  üsullar  ilə 
vurulur. 
3.4.3  Manipulyasiya  işarələri  "Günəş  şüalarından 
qorunmalı","Kövrəkdir.  Ehtiyatla",  "Tez  xarab  olan  yük", 
"Yuxarı" 
(ehtiyac 
olduqda) 
QОST 
14192 
üzrə 
vurulur  və  nəqliyyat  qablaşdırmasının  üst-üstə  maksimum 
yığım sayı da göstərilir. 
3.4.4  xrac  edilən  məhsulun  markalanması  xarici  ticarət 
təşkilatının tələblərinə uyğun olaraq aparılır. 
3.4.5 Nəqliyyat markalanması QОST 14192 üzrə aparılır. 
Nəqliyyat  markalanmasına  əlavə  tələblər  alqı-  satqı 
müqaviləsinin şərtlərinin tələblərinə  uyğun olmalıdır. 
3.4.6  stehlakçı  istəyi  və  razılığı  ilə  ovşala  şərbətlərinin 
qablaşdırılmasında  məlumatların    azaldılmasına  və  sadələş-
dirilməsinə yol verilir. 
 

 
203
3.5
  Qablaşdırma. 
3.5.1 Ovşala şərbəti 0,1; 0,2; 0,25; 0,33; 0,5; 0,75 və 1,0 
litrlik  təkrar  istifadə  olunmayan  və  şərbətin  yararlılıq  müddəti 
ə
rzində təhlükəsizliyini və keyfiyyət  göstəricilərini təmin edən 
ş
üşə qablara qablaşdırılır. 
3.5.2  stehlak  və  nəqliyyat  qablaşdırmaları,  qapaqlar  və 
tıxac  vasitələri  Azərbaycan  Respublikası  Səhiyyə  Nazirliyi 
tərəfındən  bu  tip  məhsulların    təmasına  icazə  verilmiş 
materiallardan  hazırlanmalı,  daşınma  və  saxlanma  qaydalarına 
riayət  etmək  şərti  ilə,  yararlılıq  müddəti  ərzində  məhsulun 
keyfıyyətini, təhlükəsizliyini və  bu texniki şərtlərin  tələblərinə 
uyğunluğunu təmin etməlidir. 
3.5.3  Müvafiq  qaydada  təsdiq  olunmuş  və  istifadəsinə 
icazə verilmiş digər qablaşdırmaların istifadəsinə yol verilir. 
3.5.4  Ovşala  şərbətinin  xalis  kütləsinə  nominal 
miqdardan  yol verilən kənara çıxmalar QОST 6687.0-86  üzrə 
təyin edilir. 
3.5.5  Ovşala  şərbətinin  qablaşdırılması  sanitariya  
qaydalarına  uyğun  olaraq həyata  keçirilməli, daşınma və satış 
zamanı məhsulun qorunub saxlanmasını təmin etməlidir. 
 
 
4. TƏHLÜKƏS ZL K  TƏLƏBLƏR   VƏ  ƏTRAF  
MÜH T N MÜHAF ZƏS   
 
4.1 “Ovşala” şərbətinin istehsalında təhlükəsizlik tələbləri 
QОST 12.2.124-ə  uyğun olmalıdır. 
4.2  Çirkab  suları  “Yerüstü  suların  çirklənmədən 
mühafizəsi üzrə sanitariya qaydaları və normaları”-na (SanPiN 
4630) uyğun olaraq   təmizlənməlidir. 
4.3.  Zərərli  maddələrin  atmosferə  tullanmasına  nəzarət 
QОST  17.2.3.02  və  SanPiN  4946  (“Yaşayış  yerində  atmosfer 
havasının  mühafizəsi  üzrə  sanitariya  qaydaları  və  normaları”) 
üzrə keçirilir. 
 
204
4.4  Torpağın  məişət  və  sənaye    tullantıları  ilə 
çirklənməsindən  mühafızə  SanPiN  42-128-4690  tələblərinə 
uyğun olaraq  keçirilir. 
 
5. QƏBUL QAYDALARI 
  
5.1
  Ovşala şərbətinin qəbulu QОST 6687.0 üzrə aparılır. 
5.2  Ovşala  şərbətininin  keyfiyyəti,  mikrobioloji, 
orqanoleptiki  və  fıziki-  kimyəvi  göstəriciləri,  istehlak 
qablaşdırma  vahidinin  xalis  kütləsi,  qablaşdırmanın  və 
markalanmanın keyfiyyəti hər partiyada yoxlanılır. 
5.3  Hazırlanmış  ovşala  şərbəti  istehsal  müəssisəsinin 
Texniki Nəzarət şöbəsi (laboratoriya) tərəfindən qəbul edilir. 
5.4  stehsalçı  buraxılan  ovşala  şərbətinin  keyfiyyətinə 
təsdiq  olunmuş  formada  sənədlərdə  standartın  tələbinə  uyğun 
olaraq zəmanət verir. 
5.5  stehlakçı  qəbul  olunan  şərbətin  keyfiyyətini  təsdiq 
olunmuş  tədqiqat  üsulları  ilə  göstəricilərə  uyğun  olmasını 
nəzarət formasında yoxlaya bilər. 
5.6 Təhlükəsizlik və mikrobioloji göstəricilərinin nəzarət 
qaydası,  müəyyən  qaydada  təsdiq  olunmuş  istehsalata  nəzarət 
proqramında istehsalçı tərəfındən təyin edilir. 
5.7  Zəhərli  kimyəvi  maddələrin,  toksiki  elementlərin  və 
radionuklidlərin  miqdarına  nəzarət  vaxtaşırı,  lakin  3  ayda  bir 
dəfədən  az  olmayaraq  akkreditasiya  edilmiş  laboratoriyalarda 
aparılır. 
        5.8  Ovşala  şərbətində  konservantların  (qoruyucu-
ların),  antioksidləşdiricilərin  və  digər  icazə  verilmiş  qida 
ə
lavələrinin  miqdarının  vaxtaşırı  olaraq  yoxlanılması  qaydası 
istehsalata  nəzarət  proqramında  müəyyən  edilir  və  texniki 
sənədlərdə əks etdirilir. 
                      

 
205
6.  SINAQ  ÜSULLARI 
 
6.1  Nümunələrin    seçilib    götürülməsi      QОST      6687.0   
üzrə  həyata  keçirilir. 
6.2  Məhsulun    orqanoleptik  göstəriciləri    və    qablara 
doldurulma  səviyyəsi    QОST  6687.5,  quru maddələrin  kütlə  
payı    QОST    6687.2,    turşuluq    QОST  6687.4,    karbon  4-
oksidin  kütlə    payı    6687.3,    içkilərin    davamlılığı    QОST  
6687.6  üzrə  təyin  edilir.   
6.3 Mikrobioloji analizlər üçün nümunələrin hazırlanması 
QОST 26668,  QОST 26669 üzrə aparılır.              
6.4  Mikrobioloji    göstəricilərin    təyini  QОST18963, 
QОST 30518, QОST 10444.12,   QОST  30712, QОST  30519  
və    Azərbaycan  Respublikasının  Səhiyyə  Nazirliyinin  təsdiq 
etdiyi üsullar  üzrə  aparılır. 
6.5  Toksiki    elementlərin    təyini    üçün    nümunələrin  
hazırlanması  QОST    26929    üzrə,  toksiki  elementlər    QОST  
26927,    QОST    26930,  QОST    26932  QОST    26933,  QОST   
30178, QОST  30538  üzrə təyin  edilir. 
6.6  Radionuklidlərin,  pestisidlərin  və  aflatoksin  B
1
-in 
təyini Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən 
təsdiq olunmuş metodlar əsasında aparılır. 
6.7 Konservantların təyini QОST R  53595 üzrə aparılır. 
6.8  Ovşala şərbətinin orqanoleptiki göstəricilərinin 
təyini üsulu. 
Ovşala  şərbətinin  orqanoleptiki  üsulla  xarici  tərtibatı, 
dadı və ətri, şəffaflığı və rəngi, karbon qazı ilə doydurulması və 
tam doldurulması yoxlanılır. 
Xarici  tərtibatı  yoxlanarkən  butulkanın  xaricdən  təmiz 
olmasına,  tam  doldurulmasına,  etiketin  düzgün  yapışdırılma-
sına və qapağın qeyri-hermetik bağlanmasına fıkir verilir. 
Dad  və  iyini  yoxlamaq  üçün  içki  dequstasiya  bakalına 
tökülür, dərhal dad və iyi təyin olunur. Bu zaman içkinin dad və 
iyinin onun çeşidinə müvafiq olmasına, dad və iyin aydın hiss 
 
206
olunmasına,  çatışmazlıqlara,  kənar  dad  və  iyin  olmasına  fıkir 
verilir.