I bob. Inflyatsiyaning mohiyati va uning ijtimoiy-iqtisodiy sabablari

MUNDARIJA:


KIRISH……………………………………………………………………........….3
I.BOB. INFLYATSIYANING MOHIYATI VA UNING IJTIMOIY-IQTISODIY SABABLARI
1.1. Inflyatsiya haqida nazariy tushuncha……………………….………..……......5
1.2. Inflyatsiyaning turlari va uning kelib chiqish sabablari……..…………..........8
1.3. Inflatsiyaning ijtimoiy-iqtisodiy oqibatlari va inflatsiyaga qarshi siyosat…16
II.BOB. O'ZBEKISTONDA INFLYATSIYA DARAJASINING O'ZGARISHI TAHLILI VA INFLYATSIYAGA QARSHI DAVLAT SIYOSATINING ASOSIY YO'NALISHLARI
2.1. O`zbekistonning inflyatsiya ko`rsatkichi tahlili va uning prognozi …… 19
2.2. Inflyatsiyaga qarshi davlat siyosatining asosiy yo'nalishlari .…..……….....32
XULOSA……………………………………………………...……..………...…40
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI…………..…..……..…...43

KIRISH


Mavzuning dolzarbligi.Hozirgi zamon inflyatsiyasini nafaqat tovarlar va
xizmatlarga bo’lgan baholarni muntazam o’sishi natijasida pulnngi sotib olish
qobilyatini pasayishi bilan bir qatorda ishlab chiqarish jaroyoni dagi
mutanosiblik,pul muomilasi,moliya hamda kredit sohasidagi salbiy omillar bilan
tasniflanadi. Inflyatsiyaning har tomonlama avj olib ketishi mamlakatda sotsial va
iqtisodiy jihatdan qarama-qarshiliklar yuzaga kelishiga olib keladi. Shuning uchun
davlat inflyatsiyaning oldini olish, pul muomalasini barqarorlashtirish chora –
tadbirlari ishlab chiqadi. Inflyatsiyaga qarshi kurashning asosiy shakllari:
inflyatsiyaga qarshi siyosat va pul islohoti hisoblanadi. Oldingi markazlashgan,
rejali boshqaruvga asoslangan iqtisodiy tizimda pul muomalasi rejalashtirish
asosida boshqarib kelingan. Aholining daromadi va harajatlarini davlat tomonidan
muvofiqlashtirib turilgan.
Tovar ishlab chiqarishni kengaytirish, aholiga kreditga tovar berish, baholar tizimini o’zgartirib turish va hakazolar. Barcha jarayonlar davlat tomonidan boshqarilgani uchun pul muomalasi qonuni buzilganda davlat o’z vakolati doirasida narxlarni o’zgartirish yo’li bilan, pul reformasi bilan pul muomalasini tartibga solib kelgan. Tarix xaqiqatda ham bu so`zning har tomonlama xavfli ekanligini kursatdi. Chunki inflyatsiya qandaydir aloxida olingan bozorda tovarlar va xizmatlar narxining o`sishidangina iborat bulmasdan, bu umumiqtisod uchun xavfli hodisadir.
Inflyatsiya so`zining iqtisodiy manosi - muomalada mavjud bulgan tovarlar va ularning bahosiga nisbatan ko‘p pul chiqarish dеgan ma'noni anglatadi. Oxirgi yillarda inflyatsiya tеz-tеz uchrab turadigan jarayon bulib sifati ham o’zgarib bormoqda. Buning sababi shundaki, hozirgi kunlardagi inflyatsiya: birinchidan, uzluksiz baholarning oshishiga; ikkinchidan pul muomalasi konunining buzilishi natijasida umumxo‘jalik mеxanizmining ishdan chiqishiga olib kеladi Inflyatsiyaning asosiy sababi - bu xalq xujaligining turli sohalari urtasida vujudga kеlgan nomutanosiblikdir. Bu avvalam bor jamgarma va istе'mol urtasidasidagi, talab va taklif, davlatning daromadlari va xarajatlari o‘rtasidagi muomaladagi pul massasi va xo‘jaliklarning naqd pulga bo‘lgan talabi o‘rtasidagi nomutannosibliklardan iboratdir. Inflyatsiyani yuzaga kеltiruvchi omillarga qarab uning sabablarini ichki va tashqi sabablarga bo‘lish mumkin. Inflyatsiyaning ichki omillari monеtar-pul siyosati bilan va xo‘jalik faoliyati bilan boglik turlariga bulinadi. Inflyatsiyaning tashqi omillariga jahon iqtisodida bulgan krizislar, (xom-ashyo, yoqilgi, valyuta bo‘yicha) davlatning valyuta siyosati, davlatning boshqa davlatlar bilan tashqi iqtisodiy faoliyati, oltin va valyuta zaxiralari bilan bo‘ladigan noqonuniy opеratsiyalar va boshqalar bo‘lishi mumkin. erishish yo`lida ko`plab muammolarni tug`dirmoqda.