Oltingugurt dixlorid - S2Cl2 qizil rangli suyuqlik (suyuql. harorati -80oC, qayn. harorati +59 oC).Qovoq rangli yoqimsiz hidga ega. S2Cl2 o’zida oltingugurtni eritadi va u kauchukni vulkanlashda ishlatiladi. Oltingugurt ustidan quruq xlor o’tkazish orqali olinadi:
2S+Cl2= S2Cl2 Bundan tashqari oltingugurt tetraxlorid ham bor(SCl4). Suyuq modda, uning suyuql. harorati -30 oC gat eng.
Oltingugurtning ftorli birikmalaridan S2F2 rangsiz gaz modda. -35 oC da suyuqlikka aylanadi. Oltingugurt tetra ftorid - SF4 rangsiz gaz bo’lib, -40 C da suyuqlikka o’tadi. SCl2 ga natriy ftoridi ta’siridan olinadi:
3SCl2+4NaF= SF4+S2Cl2+4NaCl
Oltingugurtning brom bilan faqat birgina birikmasi oltingugurt monobromidi (S2Br2) mavjud. S2Br2 qo’ng’ir rangli suyuqlik -46 oC da qotadi.
II BOB. SO VA SO2 NING XOSSALARI, TABIATDA TARQALISHI VA OLINISHI.
2.1 Oltingugurt (IV) oksidini aniqlash usullari
Oltingugurt (II) oksidi
1928 yil Gall SO oksidini tionil xlorid bug’ini Mg yoki Аg ustidan o’tkazib 80% unum bilan ajratib olgan.
2Ag + SOCl2 = 2AgCl + SO
SO – rangsiz gaz. Тqayn = - 120оS.
SO + 2KOH = K2SO2 + Н2О
sulfanil kislota deyiladi va u kuchli qaytaruvchi.
Oltingugurtning galogenli birikmalari beqaror birikmalardir.
2SCl2 S2Cl2 + Cl2 SCl2 – to’q qizil rangli suyuqlik.
Oltingugurt (II) oksidi ikkilik noorganik birikma hisoblanadi. Oddiy sharoitlarda u beqaror. U past bosimda yoki yuqori haroratda mavjud bo'lishi mumkin.
Olinishi. Olinishining asosiy usuli oltingugurtni kislorod yordamida kuyishdir:
2S + O2 = 2SO
Bundan tashqari SO ni temperatura yordamida qizdirib SO2 ya’ni oltingugurt (IV) oksidini olish mumkun:
2SO SO2 + S