187
70-rasm. Uzluksiz ishlovchi shnekli shPrits:
1-yuklash bunkeri; 2-tsilindr; 3-shnek; 4-mufta; 5-bo’yin; 6-tsevka; 7-
shnek vali; 8-zanjirli uzatma; 9-o’q; 10, 12-
elektrodvigatellar; 11-vakuum-
nasos; 13, 14- Puskatellar; 15- oyoq Pedali; 16- vakuummetr.
SHPritslar unumdorligi quyidagi formulalar yordamida hisoblanadi.
a) Davriy ishlovchi Porshenli shPritslar
ρ
π
α
H
T
D
Q
4
60
2
=
kg/soat,
(7-1)
bunda
α
- shPrits tsilindrining qiyma bilan to’ldirish koeffitsienti, farsh
siqilishi va yuklash usulini hisobga oladi (
α
=0,8-0,95 qabul qilinadi); D –
tsilindrning ichki diametri,
m;
N –
tsilindr balandligi,
m;
ρ
- qiyma zichligi,
kg/m
3
;
T
- shPritslash jarayonining to’liq davri, (yordamchi oPeratsiyalarni ham
qo’shganda),
min.
b) Ekstsentrik-Parrakli shPritslar.
Rotatsion shPritslar unumdorligi qiymaning
aylanuvchi rotor va korPus
orasidagi ochiq joyda egallagan hajmiga va rotorning aylanish tezligiga qarab
hisoblanadi.
Rotor Parraklari qalinligini hisobga olmasak u holda rotatsion-Parrakli
shPrits unumdorligi quyidagiga teng bo’ladi
ρ
π
α
Ln
D
D
Q
4
)
(
60
1
2
2
−
=
kg/soat,
(7-2)
188
bunda
α
- shPritsga qiyma berish koeffitsienti (qiyma qovushqoqligi va
qiymani shPritsga berish usuli: erkin yoki majburiy berishga bog’liq),
α
= 0,5-0,8
qabul
qilish mumkin;
D –
shPrits korPusining ichki diametri,
m; D
1
– rotorning
tashqi diametri,
m;
L –
rotor eni (uzunligi),
m; P –
rotorning minutdagi aylanishlar
soni;
ρ
- mahsulot zichligi,
kg/m
3
.
A. I. Peleev ekstsentrik-Parrakli shPrits unumdorligini hisoblash uchun
quyidagi ifodani taklif etgan:
M
0
= 60
ϕϕ
0
ε
(
π
D +
π
d
— 2sz) bP m
3
/soat,
(7-3)
bunda M
0
– ekstsentrik-Parrakli shPritsning maksimal mumkin bo’lgan
unumdorligi,
m
3
/s;
ϕ
- qiyma berish koeffitsient;
ϕ
0
– qiyma siqilish hisobiga hajmi
kamayishi
koeffitsienti;
ε
- baraban o’rnatilishi ekstsentriklik kattaligi,
m
;
D –
korPusdagi ariqcha diametri,
m
;
d
– baraban diametri,
m
;
s –
Parrak qalinligi,
m;
z
– Parraklar soni; b
–
Parrak kengligi,
m
;
n –
barabanning aylanish tezligi.
v) vintli (ikki shnekli) shPrits.
Unumdorlik quyidagi formula yordamida hisoblanadi:
ρ
α
π
λ
⋅
⋅
⋅
⋅
−
=
n
K
S
d
D
сos
Q
)
(
15
2
2
kg/s,
(7-4)
bunda
λ
- qiyma berish koeffitsienti (0,5-0,65);
α
- shnek vint liniyasining
ko’tarilish burchagi,
grad; D –
shPrits ishchi
qismining tashqi diametri,
m; d -
shPrits ishchi qismining ichki diametri,
m; S -
vint qadami (shnek qadami),
m; K –
vintning tushish joyi kengligining kattalashish koeffitsienti
(K =
1,075);
P –
shnekning aylanish tezligi;
ρ
- mahsulot zichligi,
t/m
2
(
ρ
= 1,05).
Vint yoki shnekli mahsulot bergichning unumdorligi SHenkel usuli bilan
toPiladi.
M
0
=
π
Dhz
ϕ
0
[
0,5KK
1
(t-n
0
l)cos
2
ϕ
η
ϕ
L
p
h
K
12
sin
2
2
2
]
m
3
/sek,
(7-5)
bunda D
-
vint yoki shnekning tashqi diametri,
m; h –
ariqcha chuqurligi,
m;
z-
vint yoki shneklar soni;
ϕ
0
– shnek va vint kontakti hisobiga unumdorlik
kamayishini hisobga olish koeffitsienti;
K -
koeffitsient
(K
= 0,5 - 0,7);
K
1
-
koeffitsient
(K
2
= 0,6 - 0,8);
t –
vint liniyasi kesilishi qadamining o’rtacha qiymati,
m;
n
o
– vint kirishlar soni; l - vint lentasining o’rtacha qalinligi,
m;
ϕ
- vint o’rta
chizig’i kesimining buralish burchagi; K
2
– mahsulotning
orqaga qaytishiga
bog’liq koeffitsient (0,6-0,8);
ρ
- mahsulot chiqishida vint orqali hosil qilinadigan
bosim, n/m
2
;
L –
shnek yoki vint uzunligi,
m;
η
-
harakatlanuvchi mahsulot
qovushqoqligi, m·sek/m
2
.
Davriy ravishda ishlaydigan Porshenli shPrits dvigatelining quvvati quyidagi
ifoda bo’yicha aniqlanadi:
η
υ
1000
⋅
⋅
=
F
p
N
, kVt, (7-6)
189
bunda P
- shPrits
ishchi tsilindridagi bosim,
n/sm
2
; F
- Porshen maydoni,
sm
2
;
V
–
Porshen harakat tezligi,
m/sek;
η
- elektrodvigateldan Porshenga uzatish
FIK-i.
Nazorat savollari:
1. SHPritslar, ularning turlari, tuzilishi va ishlash tartibi.
2. Davriy ishlovchi gidravlik shPritsning tuzilishi va ishlash tartibi.
3. Ekstsentrik-Parrakli rotatsion shPritsning tuzilishi va ishlash tartibi.
4. SHnekli shPritsning tuzilishi va ishlash tartibi.
5. A.I.Peleev taklif etgan ekstsentrik-Parrakli
shPrits unumdor-ligini
hisoblash ifodasini keltiring.
6. Davriy ravishda ishlaydigan Porshenli shPrits dvigatelining quvvati qaysi
ifoda bo’yicha aniqlanadi?
Dostları ilə paylaş: