Glossary Mavzu: Signallar va ularning parametrlari

Glossary
1.Mavzu: Signallar va ularning parametrlari

1. 
   Signal (сигнал): Elektron, optik yoki radiosignal orqali axborot o'tkazuvchisi.
   
2. 
   Amplitude (амплитуда): Signalning maksimal tarqalgan qiymati.
   
3. 
   Frequency (частота): Signalning chegaralanayotgan ta'tili soni yoki sikli. Hertalik ciklning soni.
   
4. 
   Modulation (модуляция): Signalning muddati (amplitude, chastota yoki fazani) o'zgartirish jarayoni.
   
5. 
   Analog Signal (аналог сигнал): Amplitude, chastota yoki fazaning o'zgartirilishi o'zgaruvchilar yordamida uzatilgan signal.
   
6. 
   Digital Signal (рақамли сигнал): Faqat bitta xil qiymatlarni o'z ichiga olgan signal.
   
7. 
   Noise (шум): Signalni paslab, undagi ma'lumotlarni buzadigan tashqari interferensiyalar.
   

2.Mavzu: Diskret ikkilik signallarni optimal kogerent qabul qilish
Diskret Ikkilik (Binary) Signal: Diskret ikkilik signal yoki ikkilik kodi, faqat ikki qiymat (masalan, 0 va 1) olish mumkin bo'lgan kodi ifodalovchi signaldir. Bu, kiberxavfsizlik va telekommunikatsiya sohasidagi ma'lumotlar, axborot uzatish va saqlash, aloqa, kriptografiya va boshqa sohalarda keng qo'llaniladi.
Optimal Kogerent Qabul Qilish: Optimal kogerent qabul qilish, diskret ikkilik signalni yaxshi usulda qabul qilish, demodulyatsiya qilish va ma'lumotni aniqlash usullarini ifodalaydi. Bu, signalni xavfsiz, samarali va aniq ko'rishga harakat qilishni maqsad qiladi.
Kiberxavfsizlik: Kiberxavfsizlik, tarmoq, axborot tizimi yoki kompyuterlarni xavfsiz va muhofaza qilishga qaratilgan tizim va usullarni ifodalaydi. Diskret ikkilik signal, kriptografiya, xavfsizlik protokollari va boshqa kiberxavfsizlik jarayonlarida keng qo'llaniladi.
Telekommunikatsiya: Telekommunikatsiya, masofavi aloqani o'z ichiga olgan texnologiyalar va usullar to'plamini ifodalaydi. Diskret ikkilik signalning optimal kogerent qabul qilinishi, ma'lumotlar uzatilishida va qabul qilishida keng qo'llaniladi.
Kriptografiya: Kriptografiya, ma'lumotlarni himoyalash va maxfiyligini ta'minlash uchun ishlab chiqilgan xavfsizlik usullarini o'z ichiga olgan soha. Kriptografiya tizimlarida diskret ikkilik signal kriptografik protokollar va algoritmlar bilan ishlaydi.


3.Mavzu: Tasoddifiy signallarnig energetik spektri.
Amplituda: Signalning maksimal qiymati (ulusi). Amplituda signalning yuqori bo'lgan nuqtasidan pastki bo'lgan nuqtasiga olan masofani ifodalaydi.
Chastota: Signalning sikllar soni yoki birlikdagi sikllar soni. Chastota ko'pincha herts (Hz)da ifodalangan.
Faza: Signalning boshlanishi (nol nuqta) bo'yicha fazalanganlik darajasi.
Statistik xususiyatlar: Tasodifiy signalning o'ziga xos matematik va statistik xususiyatlarini ifodalaydi, masalan, o'rtacha qiymat (mean), dispersiya (variance), kovaryatsiya va boshqalar.
Signal Spektri: Signal spektri, signalning amplituda va chastota bo'yicha o'zgaruvchanligini ifodalaydi. Signal spektri, signalni ta'riflash va tahlil qilish uchun foydalaniladi.


4.Mavzu: Tasoddifiy signallarnig energetik spektri.
Signal Energetik Spektri: Tasodifiy signal energiyasini tasvir etuvchi funksiya, signalning amplituda va chastotasiga bog'liq bo'lishi mumkin. Energetik spektr signalning o'ziga xos energetik xususiyatlarini ko'rsatadi.
Fourier O'zgaruvchani Spektri: Tasodifiy signalning Fourier o'zgaruvchani spektri, signalning o'zgaruvchalarini amplituda va chastota bo'yicha ifodalaydi. Bu spektr, signalning original (asal) shaklidan qanday o'zgaruvchalar paydo bo'lishini ko'rsatadi.
Chastota Bo'yicha Energiya: Tasodifiy signalning energiyasi bo'yicha, energetik spektrning yonidagi hissa tasvir qilinadi. Bu, signalning qanday chastota bo'yicha katta energiya ega bo'lishini ko'rsatadi.
Amplituda va Chastota Bog'liq Energiya: Tasodifiy signalning amplituda va chastotasiga bog'liq energiyani ifodalovchi ko'rsatkichlar. Bunda, eng katta amplituda va eng katta chastota qaysi bo'lganligi aniqlanadi.
Matematik va Statistik Analizlar: Tasodifiy signalning energetik spektri matematik va statistik metodlar yordamida tahlil qilinadi. Bu tahlil, tasodifiy signalning xususiyatlari va uning o'zgaruvchalarining tushunchalari haqida ma'lumot beradi.


5.Mavzu: Nochizikli zanjirlarda tebranishlarni spektral analiz usullari.