Zamonaviy axborot uzatish va saqlash vositalari

Zamonaviy axborot uzatish va saqlash vositalari

Reja: 1.Tarmoq axborot texnologiyalari haqida tushuncha. 2.Kommunikatsiya kanali. Axborot uzatish tizimlarining tasnifi. 3.Axborot uzatish muhiti. Tarmoq periferiya qurilmalari. 4. Internet, Intranet, Ethernet, Extranet kompyuter tarmoqlari va ularning ishlash tamoyillari. 5.Telekommunikatsiya va simsiz texnologiyalar. Tarmoq topologiyasi

Aloqa (lotincha: communicatio — umumlashtiraman, bogʻlayman) — 1) kibernetikada — informatsiya (axborot)larni almashish jarayoni. Jismoniy va ijtimoiy nuqtai nazardan yondashiladigan K.lar mavjud. Jismoniy nuqtai nazardan yondoshiladigan K. aloqa ham deb ataladi. Aloqa faza joylashgan nuqtalar, qurilmalar yoki kishilar oʻrtasida mos aloqa kanali boʻyicha axborotlarni uzatish jarayonlarini oʻz ichiga oladi. Inson yaratgan texnikaviy tizimlarda quyidagi 4 ta asosiy K. turi bor: "inson-inson", "inson-mashina", "mashina-inson", "mashina-mashina". Texnikaviy darajadagi K. jarayonlarida turli xil sunʼiy tillar (mas, algol, kobol va axborotlarni avtomatik qayta ishlash uchun moʻljallangan boshqa tillar)dan foydalaniladi. 

Qo‘lyozmalar yaratilganidan keyin, elektr telegrafi, so‘ngra esa telefon va radiotelefonning yuzaga kelishi axborot hamjamiyatining yaratilishi uchun ilk qadamlar sifatida qayd etilgan bo‘lsa, televidenie, internet, bundan keyin esa uyali aloqa va gpsning paydo bo‘lishi tasvir, matn va «simsiz aloqa» so‘zlarini o‘zaro bog‘lab berdi

1971 yilda AT uchun ahamiyatli voqea ro‘y berdi – ikkita meynfreym o‘rtasida ilk elektron pochta xabari yuborildi. Bugungi kunda Internet va televideniedan mobil telefonlarda ham foydalanish imkoniyati paydo bo‘ldi. Bunda telefondan kamera sifatida ham foydalansa bo‘ladi. 20 asrning so‘nggi o‘n yilligida informatika va telekommunikatsiyalarning birlashuvi komponentlarning kichrayib ketishiga olib keldi, bu holat 2000 yildan boshlab hamyonbop narxlarda «ko‘p funksiyali» qurilmalarni ishlab chiqarish imkoniyatini yaratib berdi.

Axborotni berilgan algoritmlar bilan kompyuterda qayta ishlash, Katta hajmli axborotni mashina disklarida saqlash, Cheklangan vaqt oralig‘ida axborotni istalgan masofalarga uzatish.

Zamonaviy Axborot Texnologiyalarining asosiy jihatlari quyidagilardan iborat:

Aloqa (lotincha: communicatio — umumlashtiraman, bogʻlayman) — 1) kibernetikada — informatsiya (axborot)larni almashish jarayoni. Jismoniy va ijtimoiy nuqtai nazardan yondashiladigan K.lar mavjud. Jismoniy nuqtai nazardan yondoshiladigan K. aloqa ham deb ataladi. Aloqa faza joylashgan nuqtalar, qurilmalar yoki kishilar oʻrtasida mos aloqa kanali boʻyicha axborotlarni uzatish jarayonlarini oʻz ichiga oladi. Inson yaratgan texnikaviy tizimlarda quyidagi 4 ta asosiy K. turi bor: "inson-inson", "inson-mashina", "mashina-inson", "mashina-mashina".

Yakka K.da inson axborotni aniqlashi va idrok etishi (oʻzlashtirishi) katta ahamiyatga ega. Guruh yoki tashqilot ichidagi K. uchun shu guruh yoki tashkilot aʼzolari orasida munosabatlarning taqsimlanishi, qabul qilingan K. qoidalarining xususiyatlari ahamiyatli; 2) transport, aloqa yoʻllari va shahar xoʻjaligi yer osti tarmoqlari. Shahar xoʻjaligi yer osti tarmoqlariga shaharni suv, elektr energiyasi, issiqlik, gaz bilan taʼminlash uchun yer ostidan oʻtkaziladigan suv quvurlari va kabellar kiradi.

Yer osti tarmoqlari koʻcha va maydonlar ostidan oʻtkaziladi. Katta shaharlarda suv quvurlari va kabellar bir umumiy kollektordan oʻtkaziladi, natijada K.ni taʼmirlash vaqtida yoʻllarni qayta buzib-tuzatishga hojat qolmaydi; Z) hayvonlarda bir-biri bilan "muloqot qilish"dagi "signalli" usullar majmui. Har bir tur hayvon uchun "oʻziga xos" K. "signallari" boʻladi.

Axborotni uzatish — bu jismoniy jarayon boʻlib, uning yordamida belgilar (axborot berishi mumkin boʻlgan maʼlumotlar) makonda koʻchiriladi yoki sub’ektlarning belgilarga jismoniy kirishi amalga oshiriladi.

Axborotni uzatish — bu oldindan tashkil etilgan texnikhodisa boʻlib, uning natijasi bir joyda (axborot manbai deb ataladigan) yoki boshqa joyda (axborot qabul qiluvchi) mavjud boʻlgan axborotlarlarni takrorlashdir. Ushbu hodisa belgilangan natijani olish uchun taxmin qilinadigan vaqt oraligʻini nazarda tutadi; bu yerda „axborot“ texnik jihatdan, mavhum yoki jismoniy ob’ektlarning simvollari, raqamlari, parametrlarining mazmunli toʻplami sifatida tushuniladi, ularning yetarli darajadagi „hajmisiz“ boshqarish, omon qolish, koʻngil ochish, moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirish, har qanday boshqa harakatlar, shu jumladan jinoiy va boshqa vazifalarni hal qilishi mumkin emas.

Tuzuvchi:Akramov Javohirbek

E’tiborigiz uchun rahmat