35 Xulosa Tabiatni sevgan insonlar, uning har bir qarich yerida bolayotgan ijobiy va salbiy ozgarishlarni sezadi, kuzatadi, tabiatga yordam beradi, yani, yiqilgan butani tiklaydi, kasal hayvonni davolaydi, iflos suvni tozalashga harakat qiladi, yonginni ochiradi va hokazo. Insonning bunday ijobiy harakatlari uning koinotdagi orni va shu yerni muhofaza qilishga yordam beradi.Yovvoyi gullar ― bu hammaning boyligidir. Agarda bunday gullar yo’qolib ketsa tabiat qashshoqlanib qoladi va tog’, yaylovlarimiz o’z chiroyi va ko’rkini yo’qotadi. Shuning uchun biz tabiatning barcha jonzotlarini avaylaymiz, ularni asray olishimiz, Ona Vatanimizning har bir burchagini saqlashda oz kuchimizni sarflashimiz kerak. Tabiat faqat bizgina emas, balki kelajak avlodimiz uchun ham kerak.Tabiat ozining gozalligi bilan oziga insonoyatni jalb etadi. Har bir kishini maftunkor toglarni qoplab turgan doimiy muzlar, ulardagi xushboy gullar, dorivor osimliklar, hayvon turlari, toza havo, shox sharsharalari, muz cho'qqilari, qoyalari bilan rom etadi. Bularning hammasidan zavq olish kerak, har bir narsaning oz qadriga yetish, tabiatdagi mojazgina bir jonli mavjudotni ham asrab-avaylash lozim. Lekin insonlar bularning qadriga yetish, zavq olish orniga ularga ozor yetkazishadi, masalan, togda endi ochilgan gullarning eng kattasi, eng chiroylisini uzib olib, guldasta tayyorlaydi, lekin oylab korishmaydi-ki ozgina vaqt otib bu gullar solib, qurib qolishini, oz chiroyini yuqotgan guldastani esa tashlab yuboriladi. Boshqa mamlakatlarda bunday olishda kopgina ishlar qilingan. Masalan Fransiyada tog etaklarida odamlar, uchun turli mavzularda "murojaat noma"lar taxtakachlarda qoqib qoyilgan, jumladan, gullarning dam oluvchi sayyohlarga murojaati: "Bizni uzmang, uzib siz bizni oldirasiz va bizni avlod qoldirishdan mahrum etasiz". Gullarni asray bilish, uning qadriga yetish har bir kishining madaniyati va tarbiyasidan darak beradi. 36 Tabiat haqida qaygurish - insoniyat ozi haqida qaygurishdir, chunki inson tabiatning farzandidir. Tabiat uchun yetkazilgan zarar insonning oziga qaratilgan zarardir. Texnika va ilmiy taraqqiyotning rivojlanishi insonning tevarak atrofga bolgan ta'sirini kuchaytirdi, bu esa hayvon va osimlik dunyosining qashshoqlanishiga olib keldi. . Bizdan oldingi qadimgi avlodlarimiz flora va fauna dunyosini tarixiy va madaniy yodgorliklarni shafqatsizlarcha qirishgan, endi ular haqida biz faqatgina rasmlar, qolyozmalar, arxeologik topilmalar orqali bilamiz. Lekin bu bilan biz ularni qattiq qoralay ham olmaymiz, chunki ularning ongi - bilimlari yetarli darajada emas edi. Ammo bizning zamonamiz insonlarini kelajak avlod kechirmaydi - sababi, biz ixtisoslashgan, takomillashgan va mukammal insonlardirmizQizil Kitob haqida yana bir muhim joyi bolib, Qizil Kitobning sahifalari hech qachon tugallanmaydi, doimo uning sahifalarini yangi osimlik turlari va hayvon zotlari bilan toldirilib boriladi Qizil Kitobning sahifalarini qisqartirish uchun inson madaniyati va hulqini doim oshira borish kerak, bu olimlar oldida qoyilgan muhim muammolardan biridir