Energetik nienejmentning asosiy masalasi
- energiya iste’
molini majmuaviy tahlil etish va uni yoqilg‘i - energetik resurslarini
o ‘tkazilayotgan energiya tejash m in im allash tirish ig a bogMiq
holda o ‘zlashtirishdan iborat. U mumiy m enejm entning qism i
bo ‘la turib, energetik m enejm ent uning tuzilm asini takrorlaydi.
Shundan makrodarajadagi energetik menejment va mikrodarajadagi
m enejm entlar ajratiladi. M akro darajadagi m enejm ent y o q ilg ‘i
- en erg etik resu rsla rd an d av latla raro ,
d av lat ich k arisid an ,
viloyat, tuman, shahar, soha darajasida ratsional foydalanishning
boshqarishini oladi. M ikro darajadagi energetik m enejm entga
korxona, firma, tashkilot darajasida boshqarish mos keladi.
Energetik m enejm entning yuqorida sanab o ‘ti!gan har bir
darajasiga o ‘zining aniq maqsadi mos keladi:
• davlatlararo energetik menejmentning maqsadi, energetik
resurslaming dunyo zaxiralarini saqlash va ratsional foydalanish,
energiyaning yangi manbalari
va shakllarini qidirib topish, atrof-
muhitni saqlashdan iborat;
• d av lat ichk i m e n e jm e n tin in g m a q sad i - e n e rg e tik
mustaqillikni va xavfsizlikni ta ’minlash. MDH mamlakatlari uchun
- energiya xarajatli iqtisodiyotidan energiya samaraliga o ‘tish;
• viloyat, tum an, shahar en erg etik m enejm en ti - mos
hududlarda xo‘jalikning ishlash sifatini va aholining yaxshi hayot
sharoitarini ta ’m inlagan holda, yoq ilg ‘i
- energetik resurslarini
minimal iste’moliga erishish;
• soha energetik menejmentining maqsadi -y o q ilg ‘i-energetik
resurslarini oshirmasdan turib, soha korxonalarining unumdorligini
ko‘tarish;
• korxona en ergetik m enejm entining m aqsadi, korxona
xarajatlarining um um iy tuzilm asida energetik tashkil etuvchini
pasaytirish va natijada, ichki va tashqi
bozorda korxona ishlab
chiqarayotgan mahsulot raqobatbardoshligini oshirishdan iborat.
Energetik menejment o ‘z ichiga fan, texnika va texnologiya-
laming yutuqlari asosida, har qanday ishlab chiqarishning energetik
137
qismini optimal ishlashi va rivojlanishini oladi. 0 ‘z navbatida bu,
asosiy va yordamchi ishlab chiqarishning energiya auditini tizimli
tarzda o ‘tkazish, kutilayotgan va talab etilayotgan mablagMarni
aniqlagan holda elektr energiyani iqtisod qilish bo‘yicha
takliflar
va tadbirlarni ishlab chiqish, korxonada energiya tejash siyosatini
o ‘tkazishga mas’ullik, energiya tejovchi texnologiyalar sohasidagi
yutuqlarni o ‘rganish, energiya tejovchi tadbirlarning maqsadga
m uvofiqligini iqtisodiy jih atd an asoslagan holda, ularni ishlab
chiqarishga tatbiq etish dasturini ishlab chiqish, erishilgan natijalami
o ‘rganish va baholashdir.
Yuqorida sanab o ‘tilgan tadbirlar
natijasida tashqi energiya
m enejeri ishlab chiqarishning energiya samaradorligini oshirish
va energiya tejamkorligini rag‘batlantirish tizimini ishlab chiqadi,
en ergetik loyihalarni reja lash tirish va bajarishga, energetik
samarador jihozlam i sotib olish va tatbiq etishga m as’uliyat bilan
qarashga olib boradi.
Energiya menejmenti yana o ‘z ichiga: energetik resurslar sarfini
norm allash; yoqilg‘i sarfini ratsional m e’yorini
ishlab chiqish;
ratsional isitish, sovutish, issiqlik uzatish, issiqlik y o ‘qotishlarining
oldini olish, ikkilamchi resurslardan foydalanish, tarm oqlardan
elektr energiya y o ‘qotishlam ing kamaytirishlarini oladi. Energiya
menejmenti - bu birinchidan bir martalik tadbir emas,
balki doimiy
ko ‘p yillik sinchiklab (energiya tejamlash dasturining o ‘z-o‘zini
oqlashi kommertsiya loyihalamikiga o ‘xshab tez emas) bir dasturni
tayyorlash, boshqalarini bajarish va rivojlantirish ishidir.
Katta loyihalar bir qator mayda va aniq loyihalarga b o ‘linib
ketishi mumkin b o ‘lgani uchun, energiya m enejerining ikkinchi
sathdagi m ajburiyati o ‘z korxonasi q iziqishlarining energiya
tejamkorlik bo‘yicha tadbirlarni amalga oshirishni taklif etayotgan
Dostları ilə paylaş: