Icf azeri version 02 07 2008

FBT
lav l r
163
lav  5
FBT v  m hdudla dırılmı  h yat f aliyy ti il  olan  xsl r
FBT-y  yenid n baxılma prosesi m hdudla dırılmı   h yat f aliyy ti il  olan  xsl ri v  onların
t kilatlarını bu f aliyy td  i tirak etm y  c lb etm kl
n vv ld n çox qazanıb. Xüsusil , FBT-
d
ks edildiyi kimi, yenid n baxılma prosesi  lill rin Beyn lxalq T kilatı t r find n
z nginl dirilmi dir.
ÜST f aliyy t v  h yat f aliyy tinin m hdudla dırılması t snifatına yenid n baxılma prosesind
m hdudla dırılmı  h yat f aliyy ti il  olan  xsl rin v  onların t kilatlarının tam qiym tli i tirak 
etm sinin mühümlüyünü etiraf edir. T snifat kimi FBT bir çox elmi, kliniki, idar  etm
sah l rind  v  sosial siyas td  h yat f aliyy tinin m hdudla dırılmalarının h m t dqiqi, h m d
qiym tl ndirilm si üçün  sas olacaq. Mühüm m s l l rd n biri odur ki, FBT m hdudla dırılmı
h yat f aliyy ti il  olan  xsl rin m nafeyin  toxunmaq vasit si kimi istifad  olunmasın ( lav
6-nın etik tövsiyy l rin  bax).
O cüml d n, ÜST etiraf edir ki,  n yax ı niyy tl r  baxmayaraq, t snifatda istifad  edil n
terminl r l k  v  ya dam a kimi qiym tl ndiril  bil r. Bu  übh l r  gör  v  ingilis dilind  eyni 
zamanda alçaldıcı m na da ımasına gör  «sosial çatı mazlıq» terminini leksikondan tamamil
çıxarma a v   t rkib hiss nin adı kimi «h yat f aliyy tinin m hdudla dırırlması» terminind n
istifad  etm m y , bu termini yalnız ümumil dirici termin kimi istifad  etm y   q rara
alınmı dır.
Lakin ç tin bir m s l  qalır: bir q d r funksional m hdudiyy tl rl   v  ya imkanlarının
m hdudla ması il  üzl
n individl r  daha yax ı nec  müraci t etm k olar? FBT «h yat
f aliyy tinin» m hdudla dırılması terminini insanlar v  onların fiziki v  sosial mühiti arasında
olan qar ılıqlı t sirin n tic si kimi çoxölçülü hadis nin i ar  edilm si üçün istifad  edir. Bir sıra 
s b bl r üzünd n, bu m s l  individl rin qar ısında durark n, b zil ri «m hdudla dırılmı  h yat
f aliyy ti il  olan  xsl r» terminind n, ba qaları is  « lill r» terminind n istifad  etm yi üstün 
tutur. Bu cür müxt lif yana malar nöqteyi-n z rind n ÜST, el  FBT kimi, bir yana maya dig rini
üstün tutmaq t crüb sin  riay t etmir. Bunun  v zin  ÜST «insanlar özünü ist diyi kimi 
adlandırmaq hüququna malikdir» prinsipini t sdiql yir.  
Bundan ba qa, onu da qeyd etm k lazımdır ki, FBT ümumiyy tl  insanları t snif etmir.  nsanların
f rdi h yati v ziyy tl rin v
traf mühitin t sirinin kontekst  raitind  onların sa lamlı ının
s ciyy vi xüsusiyy tl rinin t snifatıdır. O, h yat f aliyy tinın m hdudla dırılmasına g tirib 
çıxaran sa lamlıq v  kontekst amill rinin s ciyy vi xüsusiyy tl rinin qar ılıqlı t siridir. H min 
m hdudla dırmalar yarandıqda, individ  dair yalnız pozuntular, f allı ın m hdudla dırılması v
ya i tirak etm  imkanının m hdudla dırılması il  ba lı terminl rl  m hdudla maq v  ya onu bel
terminl rl   s jiyy l ndirm k lazım deyil. M s l n, « qli c h td n geri qalmı  insan» terminin 
v zin  t snifat «t lim v rdi l rind  problemi olan insan» ifad sind n istifad  edir. FBT, insanın

---