95
jonivorlar, gullar va shu kabilarni u yoki bu darajada
geometrik shakllar bilan
ifodalash mumkin.
O„qituvchi istalgan predmetni tanlashi mumkin. Uni bolalar bilan birgalikda
ko„rib, uning ayrim detallari qaysi geometrik shakllarga o„xshashligi, ularni
qanday o„lchamlarda, qaysilarini kattaroq, qaysilarini kichikroq olish,
qanday
izchillikda joylashtirish kerakligini aniqlaydilar.
Rangli qog„ozlardan olingan doiralar va ularning qismlari bilan applikatsiya
bo„yicha juda ko„p geometrik ishlarni bajarish mumkin. Doiralarni har birini
shunday joylashtirish kerakki, natijada talab qilinadigan shakl paydo bo„lsin.
Geometrik figuralardan predmetli applikatsiya yasash texnologiyasi
Ish mavzu va fikrni tanlashdan boshlanadi;
Ochiq tondagi qog„oz
va fon tanlanadi;
Applikatsiya mo„ljallangan tasvir va elementlar miqdori qog„ozni
tanlashni belgilaydi;
Tasvir ustida ishlanganda asosiy e‟tibor tanlangan mavzuning mazmuniga,
kerakli materiallar, ularning o„lchamlari, ranglarini tanlashga qaratiladi.
Tasvir hajmiga ko„ra eng katta element asosiy mavzuga mos element
bo„lishi kerak.
Tasvirlash lozim bo„lgan materiallar yordamida figura va predmetlarning
holati aniqlanadi;
Tasvirlangan hodisalarning uyg„unligiga erishiladi;
Tasvirning barcha detallari, hatto eng kichiklari ham qog„ozdan qirqiladi,
ularni chizmaslik kerak;
96
Tayyorlangan
detallar yelimlanadigan sath, ya‟ni fonga joylashtiriladi va
o„ylangan tasvir hosil qilinadi;
Agarda bu tasvir ma‟qul bo„lmasa detallar boshqacha joylashtiriladi;
Detallarni yopishtirishda joyni adashtirmaslik uchun ularning o„rnini
qalam bilan belgilab qo„yiladi;
Misol tariqasida eng oddiy geometrik shakl – kvadratni olib,
uning
almashinishini hosil qilish uchun turli holatlarda joylashtirib ko„ramiz.
Ishni boshlash uchun markazni topish, simmetriya o„qini o„tkazish va
elementlarni shunga ko„ra joylashtirish lozim.
Bu ishlar o„quvchilarda ijodiy va atroflicha tasavvurni, badiiy didni
o„stirishga yordam beradi. Bolalarda qo„yilgan maqsadga erishish yo„lida
qat‟iyatlik, tartiblik tarbiyalanadi. Uyushqoqlik bilan ishlash ko„rsatmalariga
rioya qilish, tashabbuskorlik ko„rsatish ko„nikmalari shakllanadi. O„quvchilar
tayyorlagan applikatsiyalar ona tili va matematika darslari uchun ajoyib didaktik
material, o„quvchilar nutqini o„stirish vositasi bo„lishi,
ularning predmetlari
shakli, rangi, fazoda joylashishi haqidagi tushunchalarini boyitishga xizmat
qilishi mumkin.
Dostları ilə paylaş: