«Ijtimoiy menejment» fanining sillabusi

Rahbarlik turlarining, o‘ziga xos xususiyatlari 
 
¹ 
Belgilar 
Rahbarlik turlari 
Avtokratik rahbar 
Demokratik rahbar 
Liberal rahbar 
1 
qaror 
habul 
qilishda 
Yakkabosh, jamoa 
fikri 
bilan 
hisoblashmaydi 
Jamoa 
fikri 
bilan 
hisoblashadi 
Ko‘rsatmaga binoan ish 
tutadi 
2 
qaror echimlarini 
bo‘ysinuvchilarga 
etkazishda 
Yozma va og‘zaki 
buiruq, ko‘rsatma 
orqali
Taklif orqali 
Iltimos qilish, yalinish 
orqali
3 
Ma’suliyatni 
taqsimlash orqali 
To‘la tukis rahbar 
qo‘lida 
Vakolatiga binoan 
To‘la-to‘kis ijrochilar-
ning fikriga binoan 
4 
Bo‘isinuvchilarni
ng
tashabbuskorligig
a 
Io‘l qo‘yadi 
Rahg‘batlan-tiradi va 
foydalanadi 
To‘la- to‘kis tayanadi 
5 
Kadrlarni 
tanlashda 
Kuchli 
raqobat-
doshlardan qutilish 
tarafdori 
Ishchan, 
bilimdon 
xodimlarga 
mo‘ljal 
oladi 
va 
ularning 
o‘sishiga 
yordam 
beradi 
Beparvo 
6 
Bilimga bo‘lgan 
munosobatda 
xamma 
narsani 
o‘zim bilaman deb 
hisoblaidi 
Mutassil o‘qiydi va 
qo‘l 
ostidagi 
bo‘ysinuvchilardan 
ham shuni talab qiladi 
E’tiborsiz, 
baribir, 
beparvo 
7 
Muomalada 
Salbiy, 
masofa 
saqlaydi 
Ijobiy 
muloqatda 
kirishimli va faol 
Tashabbus ko‘rsatmaydi 
8 
Bo‘isinuvchilariga 
nisbatan 
Kayfiyatiga qarab 
muomala 
qiladi, 
asabli 
har 
xil, 
talabchan, 
xairixoh, andishali 
Talabchan 
emas, 
muloyim 
9 
Intizomga 
nisbatan
qattiq, 
formal, 
yuzaki 
Maqsadga 
muvofiq 
talab qiladi 
Yumshoq yuzaki 
10 Rag‘batlantirishga 
nisbatan 
Onda 
sonda 
rag‘batlantirib tez-
tez 
jazolash 
tarafdori 
Onda-sonda 
jazolab 
tez-tez 
rag‘batlantirish 
tarafdori 
Aniq mo‘ljali yo‘q 
 

---

410 
14-mavzu bo’yicha tarqatma material 
Mahalliy o’z-o’zini boshqarish organlarini rivojlantirishning oddiy bo’lgan 
faqat tepadan qarash usuli, o’zini oqlamadi. Shu narsa ma’lum bo’ldiki, mahalliy 
xalq o’z muammolarini echishga jalb qilinishi kerak, buning uchun, ularga 
hokimiyat vakolatlarini moddiy va moliyaviy resurslarni berish zarur. Bu holat 
ularda mahalliy xo’jalikni rivojlantirishda boshqa bir printsipial motivatsiyani 
uyg’otadi, mavjud tabiiy va intellektual resurslardan foydalanishda ratsional 
yo’llarni topish mahalliy yashovchilarni oxir oqibat o’zlarini ijtimoiy extiyojlari 
uchun aktiv pul ishlab topish yo’liga o’tishga undaydi. Bozor iqtisodiyotni 
rivojlantirish orqali zamonaviy ijtimoiy infrastrukturani tashkil qilish kerak.
Strategiya - krizisga qarshi boshqaruvning zamonaviy resursi. Strategiya 
(grekcha strategia. strotos voysko + ago- olib boraman) - umuman urush va 
kompaniyalarda olib boriladigan juda katta operatsiyalar san’atidir. Hozirgi vaqtda 
«strategiya» so’zi tagida boshqaruv hamda jamiyat muammolarini echish bilan 
bog’liq boshqaruv san’ati tushuniladi. Rivojlanish strategiyasi jamiyat doktrinasi 
va davlat siyosati bilan juda bog’liqdir. Siyosiy maqsadlarda strategiya ularning 
bajarilishini, jamiyat hayotining turli sohalarida optimal natijalarga erishish 
texnologiyasi ishlab chiqishni ta’minlab beradi. Shuning uchun jamiyat taraqqiy 
etishi bilan shaxsiy strategiyalar vujudga keladi. Bular: iqtisodiy, ijtimoiy 
moliyaviy, pul-kredit, huquqiy, ma’naviy.
Mahalliy resurslardan ratsional foydalanish asosida mahalliy o’z-o’zini boshqaruv 
organlarini samaradorligini oshirish texnologiyalari juda keng qo’llanilmoqda. 
Ijtimoiy texnologiyalar va o’z-o’zini boshqarish organlari akademiyasi 
mutahassislari «SEPIN» fondi ekspertlari bilan birgalikda o’nlab innovatsiya 
mashg’ulotlari o’tkazishdi. Innovatsion texnologiyalar asta-sekin mahalliy o’z-
o’zini boshqaruv tashkilotlarida eskitdan qolgan o’y fikrlardan qutilish yo’llarini 
aniqlaydi. Ular quyidagilarga olib kelishi mumkin 

---

411 
№