İK yönetiminin ulaşmak istediği iki temel amaç vardır: - İK yönetiminin ulaşmak istediği iki temel amaç vardır:
- Aslında her iki amaç da birbirine bağılıdır. İş yaşamının kalitesinin artırılması işgörenlerin verimliliklerinin artırılmasına bağlıdır.
Bir işletmede, - İşten ayrılanlar fazlaysa,
- İş kazaları ve meslek kazaları çok oluyorsa,
- Devamsızlık oranı yüksekse,
- Bozuk ve fireli mal üretimi çoksa,
- Toplu sözleşmeler sorunlu oluyorsa,
- Çalışanlar tatminsiz ve moralsiz ise
- İnsan Kaynaklarına ilişkin önemli sorunlar var demektir.
İşletmeler hem ulusal hem de uluslar arası rekabet koşulları altında varlıklarını sürdürebilmek için etkin ve verimli bir şekilde faaliyetlerini yerine getirmek, - İşletmeler hem ulusal hem de uluslar arası rekabet koşulları altında varlıklarını sürdürebilmek için etkin ve verimli bir şekilde faaliyetlerini yerine getirmek,
- İleriyi görebilmek,
- Yaratıcı olmak,
- Teknolojiyi yakalamak,
- Girdi maliyetlerini azaltmak zorundadırlar.
- YAŞAMSAL FAALİYETLERİ KİM YERİNE GETİRECEK ?
Emek (işgören), sermaye ve hammadde gibi üretimin gerçekleştirilmesinde kullanılan araçlardan birisidir. Ancak, diğer üretim araçlarının sağlanması ve kullanımı işgören faktörüne bağlıdır. - Emek (işgören), sermaye ve hammadde gibi üretimin gerçekleştirilmesinde kullanılan araçlardan birisidir. Ancak, diğer üretim araçlarının sağlanması ve kullanımı işgören faktörüne bağlıdır.
- İşgöreni (emeği) diğer üretim faktörlerinden ayıran bir başka özellik, çalışanların düşünen, etkilenen sosyal bir varlık olmasıdır.
İşletmelerin en büyük maliyet kalemi, işgören giderleridir. - İşletmelerin en büyük maliyet kalemi, işgören giderleridir.
- İşgören de para ve teçhizat gibi bir üretim aracıdır.
- Sosyal varlık olması nedeniyle diğer üretim araçlarından farklıdır.
- İnsanı çalıştırmak her zaman kolay değildir.
- İşletmelerin kuruluş nedeni de, temel faktörü de insandır.
- İşletmelerde insana yönelik kararlarda hata payının en aza indirilmesi gerekir.
Çalışanlar nasıl etkin ve verimli çalıştırılacak? - Çalışanlar nasıl etkin ve verimli çalıştırılacak?
- İşletmenin yaşamı nasıl garanti altına alınacak?
- İşgörenler nasıl daha iyi çalıştırılacak?
- Yaptıkları işten tatmin olmaları nasıl sağlanacak?
- Nasıl bir yol ve yöntem izlenecek?
1940’larda işletmelerin personel bölümleri örgütün en alt düzeyinde işgörenlerin kayıtlarını tutan küçük bir birim konumundaydı. - 1940’larda işletmelerin personel bölümleri örgütün en alt düzeyinde işgörenlerin kayıtlarını tutan küçük bir birim konumundaydı.
- 2. Dünya Savaşı sonrasında işletmelerin personel bölümleri işletmeye nitelikli personel kazandırmaya ve işgörenleri işletmede tutma çabalarına başladılar.
- 1960’larda ve 1970’li yılların başında çıkarılan ve işçi-işveren ilişkilerini düzenleyen yasalar işletmelerde personel bölümlerinin önemini artırdı.
Personel yöneticilerinin birer uzman olmaları gereği ortaya çıktı. - Personel yöneticilerinin birer uzman olmaları gereği ortaya çıktı.
- 1980’li ve 1990’lı yıllarda işgörenlerin ihtiyaçlarının karşılanması ile işletmelerin amaçlarına ulaşması arasındaki ilişkinin farkına varıldı.
- Sonuçta, personel yönetimi anlayışından insan kaynakları yönetimine geçildi.
Ülkelerin ekonomik ve sosyal açıdan gelişmeleri, - Ülkelerin ekonomik ve sosyal açıdan gelişmeleri,
- Yetişkin insan gücünde gözlenen artış,
- Sendikacılığın gelişimi,
- Çalışma koşullarını düzenleyen yasaların yürürlüğe girmesi,
- İşgörenlerin eğitim ve kültür düzeylerinin yükselmesi,
- Refah seviyesinin artışı,
- İstek ve beklentilerde değişiklikler olması,
- Kadınların iş hayatına girmesidir.
Ülkelerin ekonomik ve sosyal açıdan gelişmeleri, - Ülkelerin ekonomik ve sosyal açıdan gelişmeleri,
- Yetişkin insan gücünde gözlenen artış,
- Sendikacılığın gelişimi,
- Çalışma koşullarını düzenleyen yasaların yürürlüğe girmesi,
- İşgörenlerin eğitim ve kültür düzeylerinin yükselmesi,
- Refah seviyesinin artışı,
- İstek ve beklentilerde değişiklikler olması,
- Kadınların iş hayatına girmesidir.
Yönetimin örgütsel amaçları çalışanları aracılığıyla elde etme imkanı bulması, - Yönetimin örgütsel amaçları çalışanları aracılığıyla elde etme imkanı bulması,
- İnsanların tüm kapasite ve potansiyellerinden yararlanılması,
- Çalışan niteliklerinin yükseltilmesi yoluyla kendilerinin ve örgütün performansının arttırılması,
- Çalışanların örgütün amaçlarına katkıda bulunmak için daha fazla kendilerini vermelerinin sağlanması,
- İK’nin örgütsel amaçlar doğrultusunda en verimli biçimde kullanılmasının sağlanması,
- Çalışanların beklentilerinin karşılanması ve mesleki bakımdan gelişmelerinin sağlanması,
İK politikaları ile işletme planlarının bütünleştirilmesi ve uygun işletme kültürünün yerleştirilmesi ya da işletme kültürünün yeniden biçimlendirilmesi, - İK politikaları ile işletme planlarının bütünleştirilmesi ve uygun işletme kültürünün yerleştirilmesi ya da işletme kültürünün yeniden biçimlendirilmesi,
- İşletmenin amaçlarına yönelik işe alım politikalarının geliştirilmesi,
- Çalışanların gizli yaratıcılıklarını ve enerjilerini uyaracak ortamın hazırlanması,
- Yenilik, takım çalışması, TKY benzeri uygulamalarının gerçekleştirilebileceği bir ortamın oluşturulması,
- Mükemmeli arayış doğrultusunda esneklik gösterme isteğinin cesaretlendirilmesi.
Üst yönetime özgü bir etkinliktir. - Üst yönetime özgü bir etkinliktir.
- Çevredeki değişimlere uyum sağlama gereğini ve işletme ile personel politikalarının bütünleştirilmesini vurgular.
- İşe alım politikalarına ve uygulamalarına kapsamlı ve tutarlı bir yaklaşım benimsenmesini getirir.
- Güçlü işletme kültürlerine inanç ve değerlere önem verilir.
- Çalışanların tutum ve davranış özelliklerine önem verilir.
- Organizasyon ilkeleri esnek rollere ve daha fazla takım çalışmasına dayalı bir şekilde organik ve merkezcil olmayan ilkelerdir.
- Ödüller, performansa, uzmanlığa ve beceriye göre farklılaşır.
Çalışanların moral, motivasyon ve verimlilik konularındaki sorunlarını teşhis etmek ve bu sorunların çözümüne katkıda bulunmak, - Çalışanların moral, motivasyon ve verimlilik konularındaki sorunlarını teşhis etmek ve bu sorunların çözümüne katkıda bulunmak,
- Çalışanlarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yön göstermek,
- İşletmenin yönetim felsefesinin ve iş stratejilerinin oluşturulmasına yardımcı olmak.
Planlama (işgücü planları ve programları, iş analizleri) - Planlama (işgücü planları ve programları, iş analizleri)
- Kadrolama (bulma, seçme, yerleştirme)
- Değerleme ve Ödüllendirme (değerleme, temel ücret, özendirici sistemler, ödüller)
- Yetiştirme ve Geliştirme (eğitim ve yetiştirme, kariyer planlaması)
- Endüstri İlişkileri (toplu pazarlık, işgören hakları)
- Koruma ve Geliştirme (iş güvenliği, işgören sağlığı, iş yapımının kalitesi, veri toplama ve kullanma)
- İç çevre faktörleri
- Bireysel nitelikler
- İş nitelikleri
- Bireylerarası ilişkiler
- Örgütsel özellikler
- Dış çevre faktörleri
İK Yönetiminin örgüt içindeki rolü, - İK Yönetiminin örgüt içindeki rolü,
- İşgörenlerin motivasyonunu ve verimini yükseltecek bir ortamın yaratılması
- Bu ortamın korunup geliştirilmesi için gerekli politikaların oluşturulması
- Teknik bilgilerin sağlanması
- İK Yönetimi örgüt içinde “Kurmay” (yardımcı, danışman) konumundadır.
Yetki : Bir görevin yapılmasını başkalarından isteme hakkıdır. - Yetki : Bir görevin yapılmasını başkalarından isteme hakkıdır.
- 3 tür yetki vardır:
- Komuta yetkisi
- Kurmay yetki (Örneğin, Yönetim Danışmanı)
- İşlevsel (fonksiyonel) yetki (Örneğin, İKY)
Üst yönetim İKY’ye önem vermelidir. - Üst yönetim İKY’ye önem vermelidir.
- Üst yönetim İK’nin etkinliğini artıracak politika ve hedefler belirlemelidir.
- Bu politikalar ve hedefleri uygulayacak olanlar emir-komuta yöneticileridir.
- İKY ile diğer yöneticiler arasında sürekli bir iletişim ve işbirliğine ihtiyaç vardır.
İşletmenin amaç ve hedeflerine uygun İK politikaları hazırlamak ve üst yönetimin onayına sunmak, - İşletmenin amaç ve hedeflerine uygun İK politikaları hazırlamak ve üst yönetimin onayına sunmak,
- Saptanan politikalara uygun programlar hazırlamak, çalışmaları yürütmek ve denetlemek,
- İK ile ilgili gelişmeleri izlemek ve uygulamak,
- İKY işlevlerinin teknik ve rutin yanlarını işlevsel yetkiyle üstlenerek diğer yöneticilerin iş yükünü hafifletmek.
Dostları ilə paylaş: |
