Ikkilamchi tirqishdagi yorug‘likning difraktsiyasi. VideoCom yordamida qayd qilish va natijalarni tahlil qilish. Labоratоriya ishi Mavzu

VideoCom bilan intensivlik taqsimotini qayd qilish

Yüklə 0,49 Mb.

səhifə	2/4
tarix	15.06.2022
ölçüsü	0,49 Mb.
	#61522

1 2 3 4

2 5195265825052825121

Optik qurilma
Ishning bajarilish tartibi: a) 3 xil qo‘sh tirqishli diafragmada difraksiya ( g = 0,25 mm)
4 xil qo‘sh tirqishli diafragmada difraksiya ( g = 0,20mm)

VideoCom bilan intensivlik taqsimotini qayd qilish
Tajribada di fraks ion tasvi rn i ng intensivlik taqsimoti I(α) VideoCom ning bir satrli ZBA kamerasi yordamida qayd qilinadi. Bunda difraksion tasvir 2048 pikselga ega bo‘lgan ZBAda (ZBA: zaryad bog‘lanishli asbob) aks etadi va ketmaketli interfeys orqali kompyuterga uzatiladi. VideoCom bilan bog‘langan kompyuter dasturi intensivlik taqsimotini I (α) ko‘rsatadi va bu esa (IV) tenglamaga asosan nazariya bo‘yicha kutilgan intensivlik taqsimoti bilan uni tez
va bevosita taqqoslashga imkon beradi.
Eslatma: Yustirovka bir oz qorong‘ulashtirilgan xonada bajarilishi kerak. Butun tajriba qurilmasi Rasm.2 da tasvirlangan. Fokus masofasi f = +5 mm bo‘lgan sferik linza L qutblangan lazer nurining kengayishini ta’minlaydi. Fokus masofasi f = +50mm bo‘lgan keyingi yig‘uvchi linza L₁ shunday joylashtirilganki, uning markazi sferik linza markazidan bir oz pastda. Bu bilan lazer nuri bir oz kengayadi va optik o‘q bo‘yicha deyarli parallel tarqaladi. Prujinali qisqichli tutgichdagi H fokus masofasi f = +500 mm bo‘lgan yig‘uvchi linza L₃ ortidagi VideoCom ning ZBA si namunasida yorqin difraksion tasvirni ta’minlaydi. Lazer nurlanishining intensivligi lazer bilan linza L orasidagi polyarizasion filtr P yordamida o‘zgartirilishi mumkin.
Optik qurilma

Optik reyderdan foydalanib, geliy-neonli lazerni optik stolga
Rasm.2 da keltirilgandek o‘rnating.
Shtativ va optik reyder yordamida optik stolning qaramaqarshi tomoni oxiriga
VideoCom ni joylashtiring.
Lazerni ulang va lazer bilan VideoCom ni shunday yustirovka qilingki, ular aniq optik o‘qda yotsin. Boshqa optik komponentlarni joylashtirishda optik o‘q saqlanishini tekshirib boring.

Rasm.2: Tirqishdan keyingi difraksiyani kuzatish tajriba qurilmasi (yuqorida) va nurning sxematik yo‘li (pastda)

L1: linza f = +5 mm

L2: linza f = +50 mm
L3: linza f = +500 mm
P: polyarizatsion filtr
H: prujinali qisqichli tutgich
S: kuzatish tekisligi (VideoCom ning ZBA kanali)

^F^ok^u^s^m^as^o^f^a^sⁱ^f=⁺⁵^m^m^b^o‘^lg^aⁿ^s^f^e^rⁱ^k^lⁱⁿ^z^anⁱ^L₁ ^la^z^e^r^oldtomonidan taxminan 20 sm masofada o‘rnating. ( lazer nuri VideoCom tuynugiga tushishi kerak)
^F^ok^u^s^m^a^s^o^fa^sⁱ^f⁼⁺⁵⁰^m^m^b^o‘l^gaⁿ^y^ig‘u^v^chⁱ^lin^z^aⁿⁱ^L₂ ^s^f^e^rⁱ^k^lin^z^a^L₁^o^r^q^a^sⁱ^g^a^t^a^x^min^aⁿ⁶^s^m^m^a^so^f^ad^a^jo^y^l^a^sh^tⁱ^rⁱⁿ^g^va uni to lazer nurining tasviri VideoCom ning ZBA kanalida ^ke^s^kiⁿ^bo‘l^m^aguⁿ^c^h^a^op^tⁱ^k^s^t^o^l^bo‘^y^la^b^,^s^f^e^rⁱ^k^lⁱⁿ^z^a^L₁tomonga qarab, siljiting.
^Y^ig‘u^v^chⁱ^lⁱⁿ^z^a^L₂ ⁿⁱ^s^f^e^rⁱ^k^lin^z^a^L₁ ^d^aⁿ^to^ek^r^and^a^gⁱ^l^a^z^e^rnurining diametri taxminan 6 mm gacha kengaymaguncha siljiting( bunda lazer nuri doimiy aylana kesimga ega bo‘lishi kerak)
Linza bilan ekran oralig‘ida nurning diametri doimiy qolishini aniqlash uchun, nur yo‘liga oq varaq tuting va optik o‘q bo‘yicha nurning kesimini tekshiring.
^F^ok^u^s^m^as^o^f^a^sⁱ^f⁼⁺⁵⁰⁰^m^m^b^o‘l^g^aⁿ^y^ig‘u^v^chⁱ^lin^z^aⁿⁱ^L₃ nurning yo‘liga VideoCom dan taxminan 50 sm da joylashtiring va uni lazer nurining tasviri VideoCom ning ZBA kanalida keskin bo‘ladigan qilib o‘rnating.
Uchta qo‘sh tirqishli diafragma bor prujinali siqib turuvchi ^t^u^t^gⁱ^c^hⁿⁱ^L₂ ^b^il^aⁿ^L₃ ^o^ra^l^ig‘ⁱ^g^aⁿ^u^rnⁱⁿ^g^y^o‘^l^ig^a^j^o^y^l^a^s^h^ti^rⁱⁿ^g^.
_V_id_eo_C_o_m_fa_q_a_t_k_an_a_ld_a_g_i_i_nten_si_v_li_k_n_i_o‘_l_c_ha_y_d_i_._Sh_u_ni_n_g uchun, difraksion tasvir aniq ZBA kanaliga tushayotganini tekshirish kerak. Zarur bo‘lsa, VideoCom balandligini o‘zgartiring.
^P^o^l^y^arⁱ^z^a^sⁱ^oⁿ^fil^t^rⁿⁱ^P^la^z^e^r^bⁱ^laⁿ^lⁱⁿ^z^a^L₁ ^o^r^ali^g‘ⁱ^g^a^o‘rⁿ^atⁱ^ng^.

Ishning bajarilish tartibi:
a) 3 xil qo‘sh tirqishli diafragmada difraksiya (g = 0,25 mm):

F4 bilan eski o‘lchangan qiymatlarni o‘chiring.
b=0,10 kenglikdagi qo‘sh tirqish uchun intensivlik taqsimotini I() qayd qiling. Buning ychun oldin (256 piksel) tugmaga chertiladi yoki F8 klavishaga bosiladi va polyarizasion filtrning P optimal sozlanmasi tanlanadi.
Difraksion tasvirlarni qayd qilish uchun, F9 klavishani bosing.
F9 bilan o‘lchashlarni to‘xtating.
tugmaga chertib yoki F2 klavishani bosib natijalarni saqlang (o‘zingizga maqbul fayl nomi bilan).
yoki F4 bilan eski o‘lchangan qiymatlarni o‘chiring.
O‘lchashlarni b =0,15 мм ва b = 0,20 мм бўлган qo‘sh tirqishlar uchun takrorlang va har bir holat uchun natijalarni
yangi fayl nomi bilan saqlang.

4 xil qo‘sh tirqishli diafragmada difraksiya (g = 0,20mm):

Eski o‘lchangan qiymatlarni o‘chiring.
g =0,25 mm tirqishlar oralig‘i uchun intensivlik taqsimotini I (α) qayd qiling.
Natijanii saqlang(o‘zingizga maqbul fayl nomi bilan).
O‘lchashlarni g = 0,50 mm, g = 0,75 mm va g = 1,00 mm bo‘lgan qo‘sh tirqishlar uchun takrorlang va har bir holat
uchun natijalarni yangi fayl nomi bilan saqlang.

Yüklə 0,49 Mb.

Dostları ilə paylaş:

1 2 3 4