15.2. Çarizmin Şimali Azərbaycanda məskunlaşdırılma siyasəti
Almanların Azərbaycana köçürülməsi. Almanların Cənubi Qafqaza köçürülməsi 1817-ci ildə başlayıb.Belə ki, hökumət dairələrinin uzun yazışmalarından sonra 1817-ci ildə general Yermolov almanların ilk dəstəsinin Cənubi Qafqaza gəlməsinə razı oldu. İlk koloniya Gürcüstanda azərbaycanlıların Sartiçala kəndi yaxınlığında yaradıldı və Marienfeld adlandırıldı. 1817-1818-ci illərdə Gürcüstanda ümumilikdə 6 alman koloniyasının əsası qoyuldu. 1819 –cu ilin baharında Azərbaycanda 2 koloniya - Yelenendorf (indiki Göygöl) və Annenfeld (indiki Şəmkir) koloniyaları yaradıldı. Cənubi Qafqaza köçürülən almanların ümumi sayı 2265 nəfər idi ki, onların da 1100 nəfəri Şimali Azərbaycanın 2 koloniyasında məskunlaşmışdılar. Hər alman ailəsinə 35 desyatin torpaq sahəsi verildi.
XIX əsrin birinci yarısında Qafqazda yaranan 13 alman koloniyasının slavyan və yaxud erməni məskunlaşması ilə müqayisədə demoqrafik proseslərə təsir etmə qabiliyyəti o qədər də əhəmiyyətli olmasa da, bu koloniyaların siyasi, mədəni, dini rolu yüksək qiymətləndirilirdi: onlar qarşısında Qafqazın qeyri-xristian xalqları arasında xristianlıq təlimi yaymaq, yerli əhali arasında Avropa mədəniyyətinə xas mənəvi dəyərlər sisteminin, yeni təsərrüfatçılıq vərdişlərinin formalaşmasında “kulturtregerlik” missiyasını yerinə yetirmək vəzifələri qoyulmuşdu.
Dostları ilə paylaş: |
