Şəki üsyanı. 1838-ci ildə Şəkidə baş verən üsyanın səbəbləri də əvvəlki üsyanların səbəblərinə oxşar idi. Xanlıqlar dövründə mövcud olan vergi və mükəlləfiyyətlər Şəkidə saxlanıldığı qədər heç bir əyalətdə saxlanılmamışdı. Başqa yerlərdə olduğu kimi, Şəkidə də maaflar vergilərdən azad idi. Lakin 1835-ci ildən Şəkidə maaflardan vergi alınmağa başlandı. Şəhər sənətkarları üzərinə qoyulan vergilər artırılırdı. Bu narazı qüvvələr hər an üsyana qalxmağa hazır idilər. 1837-ci il Səlim xanın oğlu Hacı xan İrandan Məşədi Məhəmməd adlı biri ilə Şəkiyə məktub göndərdi ki, şəhər əhalisini üsyana qaldırsın. Məşədi Məhəmməd çar hökuməti tərəfindən həbs edildi. Həbsdən qaçaraq Qubada Yarəlinin yaxın silahdaşı rutullu Ağabəylə birləşdi. Ətraf ərazilərin əhalisi də ona qoşuldu. Şəki uğrunda üsyançılarla hökumət qoşunları arasında mübarizə başladı. Üsyançılar 5 min nəfərlik qoşunla hücum edib Şəkini ələ keçirsələr də, yeni gətirilən qüvvələr hesabına güclənən rus qoşunları 1838-ci il sentyabrın 3-də üsyançıları Şəkidən sıxışdırdı. Məşədi Məhəmməd İrana qaçdı.Şəki üsyanı da məğlubiyyətlə başa çatdı.
Göründüyü kimi, XIX əsrin 30-cu illərində çarizmin müstəmləkəçilik siyasətinə qarşı xalqın azadlıq mübarizəsinə çar hökumətinin incitdiyi keçmiş xan, bəy, ruhani təbəqəsinin nümayəndələri başçılıq edirdilər.Üsyanlar məğlub olsa da, onun müsbət nəticələri oldu və çar hökumətini bir sıra islahatlar aparmağa məcbur etdi.
Dostları ilə paylaş: |