H
əm də, o, Azərbaycan və ətraf ərazilərdə müstəqil ordu qurmağa
nail oldu, lakin bu
addımı onu içərisində ərazinin idarə olunması üçün daha çox siyasi və hərbi güc
qurmağa məcbur etdi.
Bu
ətraflı baxış, Nadirgulu xanın strateji iradələri və onun müstəqil siyasi varlığını
t
əmin etməyə olan nailiyyətinin əsaslı bir təhlilinə imkan verir. O, başqa şəhərləri
azad etm
əklə Azərbaycanın siyasi xəritəsini dəyişdirir, lakin bu addımı ona
daxilind
əki ictimai və siyasi münaqişələrlə başa çıxmağa çalışmağa məcbur edir.
Nadirgulu xanın bu strateji hərəkətləri, onun Azərbaycanın siyasi tarixində müstəqil
bir f
əallığın təməl qoyucusu kimi anılmasına səbəb olur.
Nadirgulu xanın Azərbaycanın ərazisindəki türk qoşunlarını məğlubiyyətə uğratması
v
ə əsas şəhərləri, Ərdəbili və Təbrizi azad etməsi, XVIII əsrin ortalarında bölgədəki
siyasi v
ə hərbi baxımdan dəyişikliklərin bir nümunəsidir. Nadirgulu xanın strategik
bacarığı və taktiki sərvəti, bu bölgədəki tarixi səhnədə türklər üçün önəmli bir
d
övranın əsasını atmışdır.
Ərdəbili və Təbrizi türklərdən azad etmə prosesi Nadirgulu xanın liderlik və ordu
r
əhbərliyindəki bacarıqlarını tam öyrənildiyi bir dövrdür. O, Azərbaycanın iç
bölg
ələrində türk qoşunlarını bir araya gətirib, müstəqil bir dövlət
kimi mübarizə
aparmağa qərar verdi. Bu hərəkət, onun strateji vizyonunu və Azərbaycanın
müst
əqil identitetini qorumağa olan əminliyini nümayiş etdirdi.
Ərdəbili və Təbrizi türklərdən azad etmə prosesi sırasında Nadirgulu xanın rəhbərliyi
il
ə qoşununun göstərdiyi effektiv hərbi taktikalar, onun
müstəqil dövlət strukturunu
qurmağa olan nailiyyətini təsdiqləyir. Taktik hərbi bacarıqları, türklərin bölgədəki
nüfuzunu artıraraq onların siyasi maraqlarını təmin etmək istiqamətindəki iradəsini
əks etdirir.
Ərdəbili, Təbriz və digər ətraf şəhərləri türklərdən azad etmə prosesi, Nadirgulu
xanın Azərbaycanın müstəqil siyasi varlığını bərpa etmək üçün girişdiyi böyük bir
siyasi v
ə hərbi hərəkət olaraq tarixə keçmişdir. Bu hadisə, bölgədəki dövranın tarixi
v
ə siyasi mərkəzlərinin dəyişməsinə səbəb olmuş və Nadirgulu xanın liderliyi ilə
Az
ərbaycanın müstəqil identitetini daha da qələmə alınmışdır.
Nadirgulu xanın liderlik etdiyi Azərbaycan ordusu, XVIII əsrin ortalarında müstəqil
dövl
ət yaratmaq üçün böyük nailiyyətlər əldə etmişdi. Lakin, türklərdən başqa
əraziləri azad etdikdən sonra, təhlükəli bir dönüş nöqtəsi ortaya çıxdı. Nadirgulu xan,
öz dövl
ətini inkişaf etdirməyə nail oldu, amma başqa bölgələrin türklərdən azad
edilm
əsi və oraların idarə olunmağında baş verən müstəqil hadisələr, həm də
Xorasanda baş verən üsyan, xanı qayıtmağa məcbur etdi.
Nadirgulu xanın türklərdən başqa bölgələri tərk etmələrini tələb etməsi, onun siyasi
strategiyasının bir hissəsi idi. Bu addım, Azərbaycanın ictimai və iqtisadi inkişafına
nail olmağa yönlənmişdi. Lakin, bu bölgələrdə türklərin qalmalarını təmin etmək,
inkişaf prosesinə nail ola bilmək üçün Nadirgulu xanın dövlət strukturunu daha da
möhk
əmləndirməsini tələb edirdi. Türklərdən çıxan bölgələrin idarə olunması,
Nadirgulu xan
ın müstəqil dövlətini qurmağa olan iradəsinin bir hissəsi kimi qalırdı.
Lakin, Xorasanda baş verən üsyan və Nadirgulu xanın qardaşı qətlinin xanı
Xorasana qayıtmağa
məcbur etdiyi bir vaxtda, hərbi bacarığı və müstəqil liderliyi
t
əhlükə altına girdi. Üsyan, iç böhran və siyasi instabilitet, Nadirgulu xanın türklərdən
başqa bölgələri idarə etməyə nail olmaq üçün yaratdığı siyasi strukturları sarsdı. Bu
t
əhlükəli məqam, xana Türkiyəyə qayıtmağı və öz dövlətinin stabilliyini qorumağı
t
ələb etdi. Nadirgulu xanın türklərdən başqa bölgələri tərk etməyə məcbur olması,
onun müst
əqil Azərbaycan dövlətinin quruluşu üçün görülmüş strateji
h
ərəkətlərindəki böyük təhlükələrdən birini təşkil etdi.
Dostları ilə paylaş: