Import nima?



Yüklə 280,45 Kb.
səhifə5/7
tarix16.05.2023
ölçüsü280,45 Kb.
#114657
1   2   3   4   5   6   7
Kamron

Iste'molga ijobiy marjinalmoyillik (MPC) bo'lgan iqtisodiyot ijobiy MPMga ega bo'lishi mumkin, chunki iste'mol qilinadigan tovarlarning bir qismi chet eldan kelishi mumkin.
Daromadning pasayishi natijasida importga salbiy ta'sir darajasi, agar mamlakat importga o'rtacha moyilligidan yuqori MPMga ega bo'lsa, yuqori bo'ladi. Ushbu bo'shliq importga bo'lgantalabningyuqoridaromadegiluvchanligiga olib keladi, bu esa daromadning pasayishiga olib keladi, bu esa importning mutanosib ravishda pasayishiga olib keladi. 
Iqtisodiyotirivojlangan va oʻz chegaralarida yetarli tabiiy resurslarga ega boʻlgan mamlakatlar odatda MPM ga ega. Bundan farqli o'laroq, chet eldan tovarlar sotib olishga qaram bo'lgan davlatlar odatda yuqori MPMga ega.
MPM Keyns iqtisodini o'rganish uchun muhim ahamiyatga ega. Birinchidan, MPM induktsiya qilingan importni aks ettiradi. Ikkinchidan, MPM import chizig'ining qiyaligi bo'lib, bu sofeksport chizig'ining nishabining manfiyligini bildiradi va uni umumiy xarajatlar chizig'ining qiyaligi uchun ham muhim qiladi.
MPM shuningdek, multiplikator jarayoniga va xarajatlar va soliq multiplikatorlarining kattaligiga ta'sir qiladi.
MPMni o'lchash oson va ishlab chiqarishdagi kutilayotgan o'zgarishlar asosida importdagi o'zgarishlarni bashorat qilish uchun foydali vosita sifatida ishlaydi.
Muammo shundaki, mamlakatning MPM doimiy ravishda barqaror bo'lib qolishi dargumon. Mahalliy va xorijiy tovarlarning nisbiy narxlari o'zgaradi va valyutakurslari o'zgaradi . Bu omillar xorijdan jo'natiladigan tovarlarning xaridqobiliyatiga va natijada mamlakatning MPM hajmiga ta'sir qiladi.
Mehnat taqsimoti chuqurlashgach ustunlik tobora ko‘proq tovarlarga xos bo‘lib ular ayirboshlanadi, xalqaro savdo kengayadi. Hozirgi davrda mehnat taqsimoti doirasi g‘oyat keng bo‘lib, u faqat tovarlami ishlab chiqarishning ixtisoslashuvi bilan cheklanmaydi, balki mayda-chuy- da butlovchi qismlarni ishlab chiqarishga ham oid bo‘ladi. Hozir texnikaviy murakkab mahsulotlar ko‘plab chiqariladiki, ularni yaratish uchun zarur butlovchi qismlarni bir necha mamlakatlarda joylashgan yuzlab, hatto minglab korxonalar yetkazib beradi. Masalan, hozir zamonaviy samolyot-layner bitta korxonada yig‘ilib tay- yor mahsulotga aylansada, buning uchun zarur butlovchi qismlarni yuzlab, hatto minglab korxonalar yetkazib beradi. Demak, tayyor mahsulotni yaratishda minglab korxonalar ishtirok etadiki, ulardan har biri mehnat taqsimotida ishtirok etib, ixtisoslashgan ishlami bajaradi.
Mehnat taqsimotining chuqurlashuviga qarab tayyor mahsu- lotdan tashqari butlovchi qismlar va turli xizmatlaming xalqaro savdo-sotig‘i yuz beradi.

Yüklə 280,45 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin