İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ ________________________ 12 ____________________________
hesablama maşınında
π
ədədini 2037 ədəd dəqiqliklə
hesablamış, buna 70 saat vaxt sərf etmişdi. Bu 1949-cu ilə
təsadüf edir).
XX əsrin başlanğıcında hind riyaziyyatçısı Spinivasa
Ramanudjan ədədin hesablamasına yararlı olan çoxlu
düsturların olduğunu aşkar edir.
2005-ci ildə dünya rekordu, yəni vergüldən sonra 67
890 ədəd dəqiqliklə
π
-nin hesablanması çinli Lyu Çaoya
məxsusdur. Çao buna 24 saat 4 dəqiqə vaxt sərf etmişdi.
Vergüldən sonra 70 000 ədədin yadda saxlanılması 21 yaşlı
hindistanlı tələbə Racvir Mina (Rajveer Merena) məxsusdur.
Dünya rekordu 9 saaat 27 dəqiqə ərzində tələbə tərəfindən
həyata keçirilmişdir (bu 2015-ci ilə təsadüf edir) və s.
1897-ci ildə Amerikanın İndiana ştatında ədədin 3,14
deyil 3,2 –yə bərabər olduğunu sübut edəcək qanun işıq üzü
görür, amma bu məsələyə universitetin professoru Perdyu
qarışdıqdan sonra qanun qüvvəsini itirir, ədədin qiymətinin
əvvəlki kimi hesablanmasına qərara verilir.
Transsendent ədəd (latınca transcendere - keçmək,
üstələmək) — cəbri olmayan, kompleks və ya həqiqi ədədlər,
başqa sözlə, qüvvəti tam ədəd (və ya rasional ədədlər)
olan polinomun (çoxhədlinin) kökü olmayan həqiqi ədədləri
adlandırırlar.
İlk dəfə transsendent ədəd anlayışını elmə, 1844-cü
ildə Liuvill Jozef (1809-1882) daxil etmişdir. Alim yaratdığı
teoremində sübut etdi ki, cəbr ədədə, rasional kəsrlə
yaxınlaşmaq mümkün deyil. 1873-cü ildə Ermit Şarl (1822-
1901) natural
loqarifmaların
əsaslarında
e ədədinin transsendentliyini sübut etdi.
İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ ________________________ 13 ____________________________
Liuvill Jozef Ermit Şarl
Karl Luis Ferdinand Aleksand Osipoviç Qelfond
fon Lindeman