Innovative development in the global science
Yüklə 0,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Annotatsiya
- Kalit so’zlar
- INNOVATIVE DEVELOPMENT IN THE GLOBAL SCIENCE July , 2022 Boston, USA
|
INNOVATIVE DEVELOPMENT IN THE GLOBAL SCIENCE July , 2022 Boston, USA 182 KO’P XONALI SONLARNI RAQAMLASH, QO’SHISH VA AYRISH MAVZULARINING O’QITILISH METODIKASI Rahmonova Nasiba Andijon davlat universiteti Pedagogika fakulteti Boshlang’ich ta’lim yo’nalishi II bosqich 201-guruh talabasi Annotatsiya: Ushbu maqolada bolalarga ko’p xonali sonlar mavzusining o’qitish metodikasi, hisoblash malakalari sinflar kesimida masalalar va misollarning ishlanish metodikasi, ko’p xonali sonlar ustida qo’shish va ayrish amallarining bajarilish usullari yoritilgan. Kalit so’zlar: ko’p xonali sonlar, qo’shish, ayrish, qo’shish va ayrishning ustun shakli, guruhlash, bo’laklab qo’shish. (4-sinf. Matematika darsligi. 12-bet) Uch xonali 328 sonining yozuvida uchta xonani — birlar, o‘nlar, yuzlar xonasini tashkil etuvchi uchta raqam bor. Bu xonalar birlashtiriladi va sinf deb ataladi. Istalgan miqdordagi turli raqamlardan tashkil topgan sonlarni — to‘rt xonali, besh xonali, olti xonali, yetti xonali va h.k. sonlarni yozish mumkin. 625 347 soni —olti xonali son. O‘ngdagi dastlabki uchta raqam birlar sinfini tashkil etadi. Birlar sinfidan keyin minglar sinfi keladi. Minglar sinfida uchta xona bor, bular: bir minglar, o‘n minglar, yuz minglar. 5 raqami beshta minglikni, 2 raqami ikkita o‘n minglikni, 6 raqami oltita yuz minglikni anglatadi. Hammasi bo‘lib, bu sonda 625 ta minglik, 347 ta birlik bor. Shuning uchun 625 347 sonini bunday INNOVATIVE DEVELOPMENT IN THE GLOBAL SCIENCE July , 2022 Boston, USA 183 o‘qish qabul qilingan: olti yuz yigirma besh ming uch yuz qirq yetti („birlik“ so‘zi aytilmaydi). So’ngra jadvalga qaraymiz. Birinchi sonda ikkinchi sinfning 45 birligi bor. Bu son 45 ming deb o‘qiladi. Birlar sinfiga yozilgan nollar bu sinfda birinchi sinf birliklari yo‘qligini bildiradi. Jadvalda yozilgan keyingi sonlarning har birida ikkinchi sinfning nechta birligi bor? Shu sonlarni o‘qing kabi topshiriqlar o’quvchiga berib borilishi lozim. Minglar sinfidan keyin millionlar sinfi keladi. Uning xonalari bunday ataladi: bir millionlar,o‘n millionlar, yuz millionlar. Ko‘p xonali sonni o‘qish uchun, uning yozuvini o‘ngdan chapga qarab har birida uchtadan raqami bo‘lgan sinflarga ajratiladi. Oxirgi (chapdagi) sinfda 3 ta, 2 ta yoki 1 ta raqam bo‘lishi mumkin. Misol, 3 000 624 sonini o‘qing. Yozuvni o‘ng-dan chapga 3 ta raqamli sinflarga ajratamiz. Har bir sinf birliklari sonini va unga qo‘shib sinf nomini aytamiz (birlar sinfining nomi aytilmaydi). Minglar sinfi nollardan tashkil topgan, shuning uchun uning nomi aytilmaydi. 3 000 624 soni bunday o‘qiladi: uch million olti yuz yigirma to‘rt. Ixtiyoriy sonni uning xona qo‘shiluvchilari yig‘indisi bilan almashtirish mumkin. Masalan: 804 = 800 + 4 804 000 = 800 000 + 4 000 O’quvchilar onggiga agar biror xonada nol turgan bo‘lsa, sonni o‘qishda shu xona nomi tushirib qoldiriladi deagn qoidani yaxshilab singdirish darkor.. Ko‘p xonali son Yüklə 0,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|