Innovatsiyalar vazirligi buxoro davlat universiteti "iqtisodiyot va turizm" fakulteti

ILASHEVA
.
Y
 
Shamsiddin Jizzax transport, aloqa kasb-hunar kollejini tamomladi. 
Kollejni tugatgach esa OTMga hujjatlarini topshirdi, ammo test 
natijalarining pastligi tufayli o’qishga kira olmadi. Va bir yil davomida 
o’zi uchun maqbul ish topa olmagach, bobosidan meros qoldirilgan eski 
“Jiguli” avtomobili bilan o’zining qishlog’idagi aholini tuman 
markaziga olib borib taksistlik, ya’ni haydovchilik bilan shug’ullana 
boshladi. Dastlabki ikki oy mobaynida o’zining ehtiyojlari uchun kerakli 
mablag’ ishlab topgan bo’lsa, keyinchalik ishlari yaxshilanib 
ehtiyojlaridan orttirgan mablag’ni to’play boshladi.
Deyarli besh yil vaqt o’tganidan so’ng uning avtomobilida jiddiy 
nosozlik paydo bo’ldi. Shamsiddin bu vaziyat yuzasidan o’zining 
ustachilik bilan shug’ullanadigan do’sti Abrordan maslahat so’radi. 
Do’sti Shamsiddinga avtomobildagi nosozlik 3 mln. so’m miqdorda 
remont talab qilishini aytdi. Va Shamsiddinga avtomobilini 17 mln. 
so’mga sotib yuborib, 60 mln. so’mga 15 yil xizmat qiladigan va jiddiy 
remont talab qilmaydigan yangi avtomobil sotib olishini, yoki o’sha eski 
avtomobilini 3 mln. so’mga kapital remont qilib, 3 yil foydalanishi 
haqida taklif berdi. Diskontlash koeffitsiyenti – 10%. Har ikki holda 
ham foydalanilgan avtomobilni metallalomga topshirishga to’g’ri keladi 
(bunda likvidatsiya qiymati 0 ga teng bo’ladi). Shunda Shamsiddin 
yangi avtomobil sotib olish uchun unda 30 mln. so’m miqdorda 
mablag’i borligini aytdi. Do’sti esa Shamsiddinga 1 yilga 30 mln. so’m 
qarz berib turishini va uning evaziga Shamsiddin o’zining har oy ishlab 

---

topadigan mablag’ining 7 % ini berishini, yoki Sanoat Qurilish 
Bankidan 1 yilga 30 mln. so’m mikroqarz olish taklifini berdi (foiz 
stavkasi - 27.9%.). Shamsiddinning oylik daromadi – 2500000 so’m.
Savollar: 
1. Nima deb o’ylasiz, Shamsiddin uchun do’sti tomonidan berilgan qaysi 
taklif eng maqbul variant ? 
2. Agar Shamsddin uchun yangi avtomobil sotib olish maqbul variant 
bo’lsa, avtomobil sotib olish uchun yetmayotgan 30 mln. so’m 
miqdordagi mablag’ni do’stidan olgani afzalmi, yoki bankdan mikroqarz 
olishi ?