İnsan hüquqlari üZRƏ avropa məHKƏMƏSİ Birinci bölmə Rantsev Kiprə və Rusiyaya qarşı

V. Kipr dövlətinin birtərəfli Bəyanatı

186. 10 aprel 2009-cu il tarixli məktubla Kipr Respublikasının Ədliyyə Naziri Məhkəməyə aşağıdakıları bildirmişdir:

“Xahiş olunur nəzərə alasınız ki, Dövlət şikayət ilə qaldırılan məsələni həll etmək niyyəti ilə birtərəfli bəyanat vermək istərdi. Birtərəfli bəyanat verməklə, Dövlət Məhkəmədən Konvensiyanın 37-ci maddəsinə əsasən şikayəti siyahıdan çıxarmağı xahiş edir.”

187. Əlavə edilən birtərəfli bəyanatın müvafiq hissələrində aşağıdakılar qeyd edilmişdir:

“... (a) Dövlət polis məmurlarının 28 mart 2001-ci ildə ərizəçinin qızını azad etmək yox, onu qurtulmaq istədiyi (M.A.)-ya vermək haqqında qərarından heyfslənir. Dövlət etiraf edir ki, bu qərar ərizəçi və onun qızına münasibətdə Konvensiyanın 2-ci maddəsindən irəli gələn ərizəçinin qızını başqa fiziki şəxsin cinayətkar hərəkətlərindən qorumaq üçün qabaqlayıcı tədbirlər görməyi nəzərdə tutan pozitiv öhdəliyini pozmuşdur.

(b) Dövlət etiraf edir ki, bu işlə əlaqədar ərizəçinin qızının ölümdən qabaq qəddar və alçaldıcı rəftara məruz qalıb-qalmadığına dair polis araşdırması qeyri-effektiv olmuşdur. Beləliklə, Dövlət etiraf edir ki, o, ərizəçinin qızının ölümdən qabaq qəddar və alçaldıcı rəftara məruz qalıb-qalmadığına dair münasib və effektiv araşdırma apara bilməyərək, Konvensiyanın 3-cü maddəsindən irəli gələn prosedur öhdəliyini pozmuşdur.

(c) Dövlət etiraf edir ki, o, ərizəçi və onun qızı ilə əlaqədar Konvensiyanın 4-cü maddəsindən irəli gələn pozitiv öhdəliyi pozmuşdur, belə ki, o, ərizəçinin qızının insan alveri qurbanı olub-olmadığını və/və ya cinsi, yaxud başqa növ istismara məruz qalıb-qalmadığını müəyyən etmək üçün heç bir tədbir görməmişdir.

(d) Dövlət etiraf edir ki, polis idarəsində 28 mart 2001-ci il tarixdə ərizəçinin qızını azad etmək yox (onu azadlıqdan məhrum etmək üçün heç bir əsas olmadığı halda), cənab (M.A)-ya təhvil verməklə, onunla edilən rəftar Konvensiyanın 5-ci maddəsinin 1-ci bəndinə zidd olmuşdur.

(e) Dövlət etiraf edir ki, o öz orqanları (yəni, Ədliyyə və İctimai Asayiş və Polis Nazirliyi) və ərizəçi arasında, ərizəçinin dindirmə prosesi və ya istifadə edə biləcəyi hər hansı başqa hüquqi vasitələri əldə etməsinə dair hər hansı real və effektiv əlaqə təmin edə bilməməklə, ərizəçinin effektiv məhkəməyə müraciət hüququnu pozmuşdur.”

3. Yuxarıdakı məsələlərlə əlaqədar Dövlət xatırladır ki, Nazirlər Şurası Baş Prokurorun — Dövlətin Agentinin tövsiyəsinə əməl edərək, 05 fevral 2009-cu il tarixdə üç müstəqil cinayət müstəntiqi təyin etmişdir. Onlar aşağıdakı məsələləri araşdırmalıdır:

(a) Ərizəçinin qızının öldüyü şərait və hər hansı şəxs, Dövlət orqanı, polis işçisinin onun ölümü üçün cinayət məsuliyyəti,

(b) Dövlətin həmin vaxt qüvvədə olan qanunlarına zidd olaraq, onun qəddar və alçaldıcı rəftara məruz qalması və ya cəzalandırılması və/və ya alveri və/və ya cinsi, yaxud başqa növ istismarı (polis işçiləri, dövlət orqanları, yaxud üçüncü şəxslər tərəfindən) mümkünlüyü ilə birgə onun Kiprdə işləməsi və qalması ilə əlaqədar şərait və

(c) Dövlətin həmin vaxt qüvvədə olan qanunlarına zidd olaraq, ərizəçinin qızına qarşı hər hansı başqa qeyri-qanuni hərəkətin edilməsi (polis işçiləri, dövlət orqanları, yaxud üçüncü şəxslər tərəfindən).

4. Dövlət xatırladır ki, müstəntiqlər polislə bağlı deyil (birinci müstəntiq Polisin hərəkətlərinə şikayət və iradların araşdırılması üzrə Müstəqil orqanın Prezidenti, ikinci müstəntiq həmin orqanın üzvü, üçüncü isə cinayət hüququ sahəsi ilə məşğul olan vəkildir). Dövlət xatırladır ki, müstəntiqlər artıq istintaqa başlamışlar.

5. Bu cür şəraitdə və işin müəyyən faktlarını nəzərə alaraq, Dövlət ərizəçiyə ümumilikdə 37.300 AVRO (otuz yeddi min üç yüz avro) məbləğində kompensasiya ödəməyə hazırdır (maddi və mənəvi zərər, xərc və məsrəflərin əvəzi olaraq). Dövlətin fikrincə, bu məbləğ yol verilmiş pozuntular üçün ədalətli ödəniş və kompensasiyadır və onun həcmi bu işlə əlaqədar kifayət və münasibdir. Lakin Məhkəmənin fikrincə bu həcm ədalətli ödəniş və kompensasiya üçün kifayət edən məbləği təşkil etmirsə, Dövlət ərizəçiyə ədalətli kompensasiya olaraq Məhkəmə tərəfindən təklif olunan başqa məbləği ödəməyə hazırdır.