Insan qanının vacib maddələr
Yüklə 33,02 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- VALİDEYNLƏRİN NƏZƏRİNƏ! VALİDEYNLƏRİN NƏZƏRİNƏ! Valideynlər bilməlidirlər ki
- Vaxtında doğulmuş uşaqlar 6 aylığında, vaxtından əvvəl doğulmuşlar isə 3 aylığından gec olmayaraq
- Normada hemoqlobinin qanda səviyyəsi
- Süstlük Yorulma Yuxuculluq Başgicəllənmə Dad hissinin qarışması
- Dilin selikli qişasının hamarlaşması Köndələninə cızıqlanmış dırnaqlar, onlarda qaşığa bənzərliyin formalaşmasına meyllilik
- Dəmir defisitli anemiyanın inkişafı üçün böyük riskə malik olan insan qrupları: Qadınlar Körpələr və uşaqlar
- Uşaqlarınızda bəzi əlamətlərə xüsusilə fikir verməlisiniz: DƏMİR DEFİSİTLİ ANEMİYANIN MÜALİCƏSİ DƏMİR PREPARATLARI İLƏ APARILIR.
- DƏMİR TƏRKİBLİ DƏRMANLARI ÖZBAŞINA QƏBUL ETMƏYİN, ƏKS HALDA DƏMİRİN QANDA MİQDARININ ARTMASI NƏTİCƏSİNDƏ ZƏHƏRLƏNƏ BİLƏRSİNİZ!
- Hamilə olmayan bütün qadınlar
- 105 q/l-dən AŞAĞI ENMƏMƏLİDİR !
- Lakin yadda saxlayın ki, dəmir defisitli anemiyanı yalnız düzgün pəhriz hesabına müalicə etmək mümkün deyil!
|
Dəmir insan qanının vacib maddələr indən biridir. O, hemoqlobinin yaradılmasında iştirak edir. H emoqlo bin qı rmızı qan hüceyr ələrini n tərk ib his səsi o laraq, oksigeni orqanizmin bütün toxumalarına çatdırır . Beləliklə, dəmir çat ışmazlığı qanın qırmızı hüceyrələrinin azalmasına səbəb olur. Bu da hemoqlobinin səviyyəsinin düşməsinə və toxumaların lazımi miqdarda oksigen ala bilməməsinə gətirib çıxarır. Bu vəziyyətə dəmir defisitli anemiya deyilir. VALİDEYNLƏRİN NƏZƏRİNƏ! VALİDEYNLƏRİN NƏZƏRİNƏ! Valideynlər bilməlidirlər ki, əgər onların övladı Vaxtından əvvəl doğulubsa; Yeni doğulan dövrdə çəkisi normadan az olubsa;
Əsas qida rasionu dəmirlə zənginləşməmiş inək südündən ibarətdirsə, bu halda dəmir defisitli anemiyanın olma ehtimalı çox yüksəkdir! Valideynlər üçün uşaqlarda dəmir defisitli anemiyanın profilaktikasına dair məsləhətlər: 6 aylığınadək müstəsna olaraq ana südü ilə qidalandırmaq; Ana südü ilə qidalanmanın vaxtından əvvəl kəsildiyi hallarda uşağın 12 aylığınadək tərkibində dəmir olan uşaq yeməklərindən istifadə etmək; Vaxtından əvvəl və ya az çəki ilə doğulmuş uşaqlara həyatlarının 1-ci ayından gec olmayaraq tərkibində dəmir olan siropların (gündə 2 mq/kq – maksimum 15 mq/kq) qəbuluna başlamaq; 1 yaşadək inək südünün qəbulundan imtina etmək; Dəmir preparatlarını uşaqların əli çatmayan yerlərdə saxlamaq; 6 aylıqdan başlayaraq tərəvəzlərin, 8-9 aylıqdan isə ət qəbuluna başlamaq; Dəmirin mənimsənilməsini yaxşılaşdırmaq məqsədi ilə qida rasionuna askorbin turşusu ilə zəngin maddələrin daxil etmək (meyvələr, tərəvəzlər və ya onlardan hazırlanan şirələr).
Buklet Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi kollegiyasının 3 fevral 2009-cu il tarixli 3 saylı qərarı ilə təsdiq edilmiş “Dəmir defisitli anemiyanın diaqnostika və müəlicəsi üzrə klinik protokol” əsasında Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Bukletdə dərc olunanlar Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin baş hematoloqu ilə razılaşdırılmışdır. Buklet Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin səhiyyə islahatları çərçəvəsində ictimai səhiyyə kadrların hazırlanması üzrə Tədbirlər proqramı əsasında çap edilmişdir.
Dəmir defisitli anemiya – dəmirin bədənimizə daxil olmasının, mənimsənilməsinin pozulması və ya xəstəliklər səbəbindən itirilməsi nəticəsində hemoqlobinin qanda normal səviyyəsinin azalması deməkdir. Normada hemoqlobinin qanda səviyyəsi: qadınlarda: 120-140 q/l kişilərdə: 130-160 q/l uşaqlarda: 1-6 yaş - 110 q/l-dən yuxarı 6 yaşdan yuxarı: 120 q/l-dən yuxarı Statistikaya görə, dünya əhalisinin təxminən üçdə birində dəmir defisiti var. Əgər sizdə aşağıdakı əlamətlərdən bir neçəsi varsa, deməli, dəmir defisitli anemiyanın olmasından şübhələnməlisiniz:
selikli qişaların) Dərinin quruluğu Ağız bucaqlarında çatlar Dilin selikli qişasının hamarlaşması Köndələninə cızıqlanmış dırnaqlar, onlarda qaşığa bənzərliyin formalaşmasına meyllilik Saçların qırılması və tökülməsi Ürəkdöyünmə hissi. İştahanın azalması Tez-tez soyuqlama Yaşıdları ilə müqayisədə fiziki, əqli və psixi inkişafdan geri qalma İshal və qəbizliyin növbələşməsi Dəmir defisitli anemiyanın inkişafı üçün böyük riskə malik olan insan qrupları: Qadınlar Körpələr və uşaqlar Vegetarianlar Qan donorları Bu qruplara aid olan insanlar hətta heç bir xəstəlik əlaməti hiss etməsələr də, profilaktika məqsədi ilə həkim müayinəsindən keçməlidirlər. çünki hər ay menstruasiya zamanı qan itkisi səbəbinə görə onların bədənlərində dəmirin miqdarı azalır ana südü və ya uşaq qarışıqları ilə lazımi miqdarda dəmir almırlarsa, onlarda dəmir defisitinin ortaya çıxması riski olur; yeniyetmələr intensiv boy atdıqda onlar üçün əlavə dəmir tələb olunur, çünki bu element əzələlərin inkişafı üçün də çox vacibdir çünki orqanizmdə dəmir ehtiyatının artırılması üçün ən yaxşı qida maddələri ət, balıq, ev quşlarıdır və bunlardan vegetarianlar imtina edəndə dəmirin miqdarı qanda azala bilər. qanda hemoqlobinin səviyyəsi normada qalması üçün, qan donorları ildə 5 dəfədən çox olmayaraq yalnız 2 aydan bir qan verə bilərlər.
Dəmir defisitini aradan qaldırmaq üçün hökmən dəmir preparatı qəbul edilməlidir. Preparat əsasən həb şəkilində qəbul edilir. Askorbin turşusu, yəni vitamin C dəmirin sorulmasını gücləndirir. Məsələn, təzə limon və ya portağal şirəsini qidada istifadə etmək bu cəhətdən xeyirlidir. Daxilə qəbul olunan dəmir preparatlarının ac qarına və turş meyvə şirəsi ilə qəbulu dəmirin sorulmasını artırır. Əgər sizin mədənizdə narahatçılıq varsa, onda dəmir preparatlarının qəbulu yemək zamanı ola bilər. Yemək zamanı kompot, şirə, giləmeyvə və ya meyvə dəmləmələri, saf su kimi içkilər daha məsləhətlidir. Dəmirin sorulması qidada olan bəzi maddələrin təsirindən azala bilər. Qida ilə birlikdə çay və ya qəhvə qəbulu həll olmayan tanin komplekslərinin əmələ gəlməsi ilə əlaqədar dəmirin sorulmasını azaldır. Ona görə də çay və ya qəhvəni yeməkdən bir qədər sonra içmək lazımdır. Dəmir preparatının qəbulu 4-6 ay davam etdirilməlidir.
səviyyəsi normallaşan kimi dəmir preparatlarının qəbulunu birdən-birə dayandırmaq düzgün deyil, bu proses 3-4 ay ərzində, tədricən olmalıdır. Hamilə olmayan bütün qadınlar 17-25 yaşlar arasında dəmir defisitli anemiyanın olub- olmamağına görə ən azı bir dəfə müayinə edilməlidirlər. Risk faktorlarının mövcudluğu zamanı müayinələrin daha tez-tez (ildə bir dəfədən az olmayaraq) aparılması tələb olunur. Hamilə qadınlar daha çox dəmir defisitli anemiya riskinə malikdirlər. Bütün hamilə qadınlarda həkimə birinci müraciət zamanı və hamiləliyin sonrakı müddətində heç olmasa bir dəfə hemoqlobinin səviyyəsi yoxlanılmalıdır. Hamiləlik zamanı qanda hemoqlobin
Dəmir defisitli anemiya zamanı həkim və diyetoloqlar bir qayda kimi, qida rasionuna tərkibi dəmirlə zəngin olan ərzaq növlərini daxil etməyi tövsiyə edirlər. Bu, birinci növbədə, ət məhsulları (xüsusilə malın qaraciyəri), toyuq əti, yumurta, bütün yarma növləridir (xüsusilə qarabaşaq yarması). Dəmir həmçinin noxud, lobya, yulaf yarması, qara gavalı, kişmiş, şokolad, qoz, əncir və nar kimi ərzaqların da tərkibinə daxildir. Lakin yadda saxlayın ki, dəmir defisitli anemiyanı yalnız düzgün pəhriz hesabına müalicə etmək mümkün deyil! Document Outline
Yüklə 33,02 Kb. Dostları ilə paylaş:
|