65
Cədvəl 8
Bilirəm
İstəyirəm biləm
Öyrəndim
Dərsin gedişi: Sinfin təşkilindən sonra, bir cərgədəki partada oturan şagird
cütlərinə Venn diaqramını, qalan iki cərgədə oturan cütlərə isə BİBÖ cədvəlinin I,
II qrafalarını indiyədək onlara məlum olan məlumatlar əsasında doldurmaq
tapşırılır. Bunun üçün 6-7dəq vaxt verilir. Vaxt tamam olduqda hər cərgədən
cütlərin nümayəndələri tapşırıqların icrasını nümayiş etdirir. Lazım gələrsə başqa
şagirdlər və ya müəllim onlara əlavələr edir. Diaqnostik qiymətləndirmə başa
çatdıqdan sonra, şagird qruplarına aşağıdakı tapşırıqlardan ibarət iş vərəqləri
paylanır. Bütün qruplara bildirilir ki, 16-18 dəqiqə ərzində əvvəlcə dərslikdəki
mətn öyrənilməli sonra, iş vərəqindəki tapşırıqlara cavab hazırlanmalıdır. (Sinifdə
qrupların sayı çox olarsa eyni iş vərəqi bir-birində aralı oturmuş iki qrupa da verilə
bilər).
Qrup-I
1. Dövri sistemdə Al-un yerini atomun quruluşuna əsasən xarakterizə edin.
2. Al-un alınma üsullarına aid reaksiya tənlikləri tərtib edin
3. Al-un qatı və duru nitrat turşusu ilə raksiyasının tənliklərini yazın, şəraiti
göstərin.
4. Al-um oksidin amfoter xassəssələrini təsdiq edən reaksiya tənliklərini yazın.
5. Al-um hidroksidinin alınmasını və kimyəvi xassələrini göstərən reaksiya
tənliklərini tərtib edin.
Qrup-2
1. Dövri sistemdə sıra nömrəsi 13 olan elementin atomunun quruluşuna əsasən
xassələrini izah edin.
2. Al-un kükürdlə və bromla reaksiyasının gedişi şəraitini izah edin,reaksiyanın
tənliklərini yazın.
3. Al-un duru və qatı sulfat turşusu ilə reaksiyasının gedişini təsvir edin
,reaksiyanın tənliklərini yazın.
4. Al-un suda həll olan əsaslarla reaksiya tənliklərini yazın.
5. Al-um hidroksidin amfoterliyini göstərən təcrübələri aparın və reaksiya
tənliklərini yazın.
66
Qrup-3
1. Al-un dövri sistemdəki yeri ilə atomunun quruluşunu əlaqələndirin.
2. Al-umun təbii birləmələrinin adını və tərkibini göstərin.
3. Al-umun bəsit maddələrlə reaksiyasının tənliklərini yazın.
4. Al-un xlorid turşusu və kalium hidroksidlə təcrübələrini aparın. Onların
gedişini izah edin və reaksiya tənliklərini yazın.
5. Al-um oksidinin natrium - karbonat və kalsium - karbonatla hansı şəraitdə
reaksiyaya girə bilir? Reaksiya tənliklərini yazın.
İş vərəqlərindəki tapşırıqlar əsasında şagirdlər tədqiqata başlayırlar.Müəllim
şagirdlərin fəaliyyətinə nəzarət edir və yeri gəldikdə onlara istiqamət verir.
Əgər qruplarda tapşırılan təcrübələrin aparılması çətinlik törədərsə, onda həmən
təcrübələri müəllim ya özü təcrübəni nümayiş etdirir, ya da kompyuterdən
istifadə
etməklə
onların
elektron
variantını
nümayiş
etdirir.
Şagirdlərin cavablarını araşdırmaq üçün müəllim ayrı-ayrı qruplara müraciət
edir. Şagirdlərin cavabları qane edici olmadıqda başqa qrup nümayəndələrinə
müraciə olunur, müəllimin köməyilə veriləcək cavablar tamamlanır, əlavə
izahatlar verilir. Ehtiyac olduqda müəllim təcrübələri nümayiş etdirir.
Sonda, BİBÖ cədvəlinin 3-cü qrafası doldurulur və ümumiləşdirici suallarla
dərs yekunlaşdırır:
1.Al-um metalı fiziki xassələrinə görə başqalarından necə fərqlənir? Onun hansı
çox işlənən ərintilərini tanıyırsınız?
2.Al-un sənayedə alınmasının reaksiya tənliklərini yazın.
3.Al-un xarakterik kimyəvi xassələrini göstərən reaksiya tənliklərini yazın.
4.Məhlulda Al
+3
ionu necə təyin olunur. Təcrübənin gedişini izah edin.
Şagirdlərin və qrupların təlim nəticələrinin qiymətləndirilməsi üçün aşağıdakı
meyarlardan istifadə etmək olar: Al-un dövri sistemdəki yerinə görə xarekterizə
edilməsi; Al-un fiziki xassələrini təsvir etmə bacarığı; Al-un kimyəvi xassələrinə
aid təcrübələr aparmaq və reaksiya tənlikləri yazmaq; Alüminium-oksidi və
hidroksidinin amfoterliyinə aid bilik və bacarığın səviyyəsi; Al və onun
ərintilərinin tətbiqinə aid bilikləri ifadə etmək səviyyəsi.
Dostları ilə paylaş: