Teskari xulosada: •
Jarayon qo‘yilgan maqsaddan boshlanadi.
•
Aga bu maqsad qoidaning o‘ng qismi bilan mos kelsa (xulosa), uxolda
qoidaning chap qismi quyi maqsad yoki gipoteza deb qabul qilinadi.
•
Bu jarayon quyi maqsadlar bilan ma’lumotlar mos kelmaguncha takrorlanadi.
6.3. Maxsuliy tizimlarrning kuchli taraflari
56
•
Soddalik, ravshanlik, modullik, parallellik, ifodalaydigan soxani kengligi;
•
Strukturalarning bir xilligi (turli muammoli yo‘nalishlarning intellektual
tizimlarini qurish uchun maxsuliy tizimlarning asosiy komponentlarini qo‘llash
mumkin).
•
tabiiylik (maxsuliy tizimlarda xulosa chiqarish ekspertning fiklash jarayoniga
o‘xshashligi)
•
Nasldorlik iyerarxiyasi tushunchasining egiluvchanligi qoidalar orasidagi
aloqalarni qo‘llab-quvvatlaydi
•
Aloxida olingan qoidalarni yaratish va tushunish oddiyligi;
•
To‘ldirish va o‘zgartirishning oddiyligi;
•
Mantiqiy xulosa chiqarish mexanizmining oddiyligi.
•
Maxsuliy yondashuvni amalga oshiruvchi (realizatsiya) ko‘p sonli dasturiy
vositalarning mavjudligi.
•
OPS5, EXSYS RuleBook, EKSPERT, EKO, G2
6.4. Maxsuliy tizimlarning kuchsiz taraflari •
Ko‘p miqdorli qoidalardagi korrekt (nozidlik, to‘g‘ri) produktsion tizzimlarni
qurish qiyinligi
•
Boshqa tizimlarga nisbatan xulosa chiqarish mexanizmi samaradorligi
pastroq, chunki qoidalarning mosligini tekshirish uchun juda xam ko‘p vaqt talab
qilinadi.
•
Tushunchalar iyearxiyasining nasldorligini taqdim etishning murakkabligi;
•
Qoidalarning o‘zaro munosabatining tushunarsizligi;
•
Bilimlar obrazining butunligini baholash murakkabligi;
•
Insonning bilimlar strukturasidan farqliligi;
•
Mantiqiy xulosa chiqarishda egiluvchanlikning mavjud emasligi.
•
Bilimlarni maxsuliy modellar yordamida taqdim etishni ba’zan «yassilik»
deyiladi, chunki maxsuliy tizimlarda qoidalar qoidala iyeaxiyasini o‘rnatish uchun
vositalar mavjud emas.
•
Maxsuliy tizimlarning bilimlar xajmi unga bilimlarning yangi fragmentini
kiritilishi bo‘yicha chiziqli o‘sadi. Yechimlar daraxtini qo‘llovchi ananaviy
57
algoitmik tizimlarda bilimlar bazasi xajmi va bilimlar miqdori oasidagi tobe’ligi
logarifmik xisoblanadi.