International Journal of Education, Social Science & Humanities.
Finland Academic Research Science Publishers
ISSN: 2945-4492 (online) | (SJIF) = 7.502 Impact factor
Volume-11| Issue-4| 2023
Published:
|22-04-2023|
909
Publishing centre of Finland
ZAMONAVIY PEDAGOGIKADA TA’LIM PARADIGMALARI, TA’LIM
TAMOYILLARI VA QONUNIYATLARI.
https://doi.org/10.5281/zenodo.7830996
Fayziyev Anvar Isakulovich
TAFU Pedagogika kafedrasi o’qituvchisi
Annotatsiya.
Ushbu maqolada
ta’lim jarayonida shaxsni hurmat qilish, uning sha’ni, obro‘si, qadr-
qimmatini poymol etmaslik, mavjud iste’dodini rivojlantirishga oid metodik yondashuvlar
va ta’lim dasturlari haqida so‘z yuritiladi.
Kalit so‘zlar
:
metodik yondashuv, pedagog, paradigma, ta’limolish konsepsiya, ko‘nikma, malaka.
O„zbekiston Respublikasining “Ta‟lim to„g„risida”gi yangi
Qonun islohotida
(2020 yil 23 sentyabr) ta‟lim
va tarbiyani insonparvarlik, demokratik g„oyalarga
muvofiq tashkil etilishi e‟tirof etilgan.
Bugungi OTMda pedagogik faoliyat olip
borayotgan pedagoglarga t
a‟limni insonparvarlashtirish
,
ta‟lim jarayonida shaxsni
hurmat qilish, uning sha‟ni, obro„si, qadr
-qimmatini
poymol etmaslik, mavjud
iste‟dodini rivojlantirish
ga oid metodik yondashuvlarni yetkazishni nazarda tutadi.
Demokratlashtirish
esa pedago
gik jarayonda rasmiyatchilikka qo„ymaslik, ta‟lim
dasturlarini tanlashda shaxsning fikrlarini inobatga olishni ifodalaydi. Respublika
uzluksiz ta‟lim tizimi ijtimoiy buyurtmani bajarishga xizmat qiladi, barkamol shaxs
va yetuk mutaxassisni tarbiyalash vazifasini bajaradi. Zamonaviy pedagogikada
ta‟lim paradigma (modeli)lari.
Pedagogik paradigma (yunoncha
“
paradigma
”
-
misol, namuna)
–
P
edagogika fani rivojining ma‟lum bosqchida ta‟limiy va
tarbiyaviy muammolarni hal etish namunasi (modeli, standarti)
sifatida ilmiy
pedagogik hamjamiyat tomonidan e‟tirof etilgan nazariy hamda metodologik
ko„rsatmalar to„plami bo„lib, u ta‟limning konseptual modeli sifatida qo„llaniladi.
Bugungi kunda ta‟limning quyidagi paradigmalari keng tarqalgan:
1.
An‟anaviy –
konservativ paradigma (bilim paradigmasi).
2.
Rasionalistik (bixevioristik) paradigma.
3.
Fenomenologik (gumanistik) paradigma.
4.
Texnokratik paradigma.
5.
Ezoterik paradigma.