Tahlil uchun qo‘llaniladigan usullar Tadqiqot ishida belgilangan tadqiqot vazifalarini hal etish uchun statistik, solishtirma tahlil usuli, korrelyatsion va regression tahlil, ekspert baholash va boshqa usullar qo‘llanilishi rejalashtirilgan.
Solishtirma tahlil usuli– bu umumiy ilmiy usullar qatoriga kirib, u empirik tahlil xarakteristikasiga ega. Uning turlari ko‘p, masalan, solishtirma-taqqoslash, tarixiy solishtirma va boshqalar. Statistik usulning umumiy mohiyatini quyidagicha izohlash mumkin: yig‘ilgan ma’lumot bazasi ma’lum kategoriyalar bo‘yicha guruhlanishi, tizimlashtirilishi hamda ikki va undan ko‘p bo‘lgan bir guruh va rekvizitga ega ko‘rsatkichlarni bir-biri bilan nisbiy solishtirish amalga oshiriladi va holatga baho beriladi. Xalqaro hisob-kitob shakllari mavzusi doirasidagi vazifalardan kelib chiqib, ob’ektlarning ko‘rsatkichlarini bir-biri bilan solishtirish tahlili amalga oshiriladi. Bu usulda ko‘rilayotgan ob’ektning yildan-yilga o‘zgarish tendensiyasini aniqlash, ikki ko‘rsatkichning bir-biriga bog‘liklik darajasini, indekslarni aniqlash va h.q. ko‘rsatkichlarni aniqllash mumkin bo‘ladi.
Retrospektiv tahlil usulida (lot. so‘zdan retro ‘orqaga’ va specto ‘qarab’) sabab-oqibat bog‘liqlikni va iqtisodiy jarayonlarni tarixiy rivojlanish qonuniyatlarini ko‘rsatib berish imkonini beradi. Ushbu usul yordamida tarixiy davrlarni tahlil etish orqali iqtisodiy jarayonlarga ta’sir etuvchi asosiy omillar, voqealar va holatlar aniqlanadi. Retrospektiv usulning ustuvor tomoni shundaki, bunda aniq raqamlar va ko‘rsatkichlar asosida tahlil olib borilishi va iqtisodiy jarayonga ob’ektiv baho berish imkoni mavjud bo‘ladi.
Prognozlash usulini asosini o‘tgan davr ichida tahlil etilayotgan iqtisodiy jarayonning solishtirma tahlil natijalari yoki ma’lum ko‘rsatkichlarning o‘zgarish tendensiyasini inobatga olgan holda kelgusi davr uchun prognozlashni nazarda tutadi. Prognoz usulidan foydalangan holda tadqiqotning gipotezasi ko‘rsatish mumkin. Agar prognozlash usulida kengroq ma’lumot va ko‘rsatkichlarga ega holda tahlil etilganda, uning natijasi kelgusida o‘z isbotini topishi mumkin.
Barcha tahlillarning asosini omilli tahlil turadi. Keng ma’noda omilli tahlil o‘zgaruvchan ko‘rsatkichlarning tuzulmaviy bog‘liligini va ularni tasniflanishini ko‘rsatib beradi. Omilli tahlil asosida ma’lum omillarni umumiy iqtisodiy jarayonlarga ta’sirini ko‘rish mumkin bo‘ladi.
SWOT tahliliSWOT kuchli tomonlar, zaif tomonlar, imkoniyatlar va tahdidlarni anglatadi, shuning uchun SWOT tahlili Toshkent RFBning ushbu to‘rt jihatini baholashga yordam beruvchi usulidir.
SWOT tahlili - bu fond birjasi hozir nima qilayotganini tahlil qilish va kelajak uchun muvaffaqiyatli strategiyani ishlab chiqishda yordam beradigan vositadir. SWOT, shuningdek, sizni to‘xtatib turadigan yoki o‘zingizni himoya qilmasangiz, raqobatchilaringiz foydalanishi mumkin bo‘lgan biznes sohalarini ham aniqlashi mumkin.
SWOT tahlili ichki va tashqi omillarni, ya'ni tashkilotingiz ichida va tashqarisida sodir bo‘layotgan narsalarni o‘rganadi. Shunday qilib, bu omillarning ba'zilari sizning nazoratingiz ostida bo‘ladi, ba'zilari esa yo‘q. Har qanday holatda ham, iloji boricha ko‘proq omillarni aniqlaganingiz, yozib olganingiz va tahlil qilganingizdan so‘ng, javob sifatida qilishingiz mumkin bo‘lgan eng oqilona harakat aniqroq bo‘ladi.
Nima uchun SWOT tahlili muhim?
SWOT tahlili xavfli taxminlarga qarshi chiqishga va tashkilotingiz faoliyatidagi xavfli ko‘r nuqtalarni aniqlashga yordam beradi. Agar siz undan ehtiyotkorlik bilan va hamkorlikda foydalansangiz, u Toshkent RFB qayerda ekanligi haqida yangi tushunchalar berishi va har qanday vaziyat uchun aynan to‘g‘ri strategiyani ishlab chiqishga yordam beradi.
Masalan, siz Toshkent RFBning ba’zi kuchli tomonlarini yaxshi bilishingiz mumkin, ammo ularni zaif tomonlari va tahdidlari bilan bir qatorda qayd qilmaguningizcha, bu kuchli tomonlar qanchalik ishonchsiz ekanligini tushunib yetmasligingiz mumkin.
Xuddi shunday, siz Toshkent RFBning ba’zi zaif tomonlari haqida asosli xavotirlarga ega bo‘lishingiz mumkin, lekin tizimli ravishda tahlil qilish orqali siz ilgari e’tibordan chetda qolgan imkoniyatni topishingiz mumkin.