Iqtisodiy bilim asoslari 9 E. Sariqov, B. Haydarov Toshkent — 2014 «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»



Yüklə 1,8 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə23/152
tarix15.10.2023
ölçüsü1,8 Mb.
#155904
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   152
Iqtisodiy bilim asoslari. 9-sinf (2014, E.Sariqov, B.Haydarov)

BILIMINGIZNI SINAB KO‘RING!
• 
Firmaning asosiy va aylanma mablag‘lari mavjud.
• 
Firma mablag‘larining ichki va tashqi manbalari bor. 
• 
Firma asosiy vositalarni yangilash va asosiy mablag‘larni to‘ldirish uchun 
firma amortizatsiya jamg‘armasini tashkil qiladi.
Buni yodda tuting!


29
29
28
FOYDANING AHAMIYATI VA UNI
KO‘PAYTIRISH USULLARI
Bozor iqtisodiyoti sharoitida foyda firma faoliyatini 
baholovchi va o‘lchovchi muhim iqtisodiy ko‘rsatkich 
hisoblanadi. Tadbirkorlik bilan shug‘ullanishning asosiy 
maqsadlaridan biri — bu foyda olish ekanligini eslatishning 
o‘zi kifoya. Foydani tadbirkorning tavakkalchilik qilib
o‘z mablag‘ini ishga solgani uchun berilgan mukofot deb 
atash mumkin. Ikkinchi tomondan, foyda korxonaning o‘ziga xos “termometri” 
vazifasini o‘taydi. Korxona katta miqdorda foyda olyaptimi, demak, korxona 
“sog‘lom”, yaxshi ishlayapti. Korxona zarar ko‘ryaptimi, demak, “ishlar chatoq”. 
Uchinchi tomondan, foyda nimani, qancha va qanday ishlab chiqarish kerakligini 
ham ko‘rsatadi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida nima ko‘proq foyda keltirsa, shu narsa 
6- MAVZU
YALPI DAROMAD, FOYDA VA ZARAR
Yalpi daromad
TR
 = 
p
 
.
 
q
Foyda
P
 = 
TR
 — 
TC
Formula
YALPI DAROMAD, FOYDA VA ZARAR
Korxonaning yoki biror shaxsning ma’lum vaqt davomida tovar va xizmatlarini 
sotishdan qo‘lga kiritgan jami pul tushumi — yalpi daromad
 
deb yuritiladi va TR 
harflari (inglizcha “total revenue” (yalpi daromad) iborasining bosh harflari) bilan 
belgilanadi. Agar sotilgan tovar miqdori (q) va bitta tovarning o‘rtacha sotuv narxi 
(p) ma’lum bo‘lsa, yalpi daromad quyidagicha topiladi:

Yüklə 1,8 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   152




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin